HMK m. 353/1-a Uyarınca Verilen Kararların Kesinliği Meselesi

Bölge adliye mahkemesince verilen ilk derece mahkemesi kararının kaldırılıp gönderilmesi kararının kesin olduğu Hukuk Muhakemeleri Kanunu m. 353/1-a’da düzenlenmektedir. 7251 sayılı Kanun ile “Temyiz Edilemeyen Kararlar” başlıklı Hukuk Muhakemeleri Kanunu m. 362’ye, gönderme kararlarının temyizi kabil olmadığı yönünde (g) bendi eklenmiştir. Çalışmamıza konu kararda Yargıtay, Kanun’da sayılan gönderme kararı verilebilecek durumlar mevcut değilken verilen gönderme kararının kesin olmadığını belirterek davanın esasını incelemiş ve bozma kararı vermiştir. Yargıtayın çeşitli gerekçeler ile benzer sonuca ulaştığı başka kararları da mevcuttur. Çalışmamızda HMK m. 353/1-a uyarınca verilen kararın temyizi kabil olup olmadığı ve gönderme kararındaki tespitlerin bağlayıcı olup olmadığı 7251 sayılı Kanun öncesi ve sonrası durum göz önüne alınarak değerlendirilmeye çalışılmıştır. Ayrıca inceleme konusu kararda Yargıtay tarafından davanın esasına ilişkin tespitlerde bulunulması hususu da değerlendirilmeye çalışılmıştır.

The Issue of Conclusiveness of Judgment Given in accordance with Article 353/1-a of the Code of Civil Procedure

In Article 353/1-a of the Code of Civil Procedure, it is regulated that the judgment of the court of appeal that the decision of the court of first instance to be repealed and referred is conclusive. Article 362 of the Code of Civil Procedure, entitled “Unappealable Judgment” with Law No. 7251, has been added to the subparagraph (g) stating that judgments that are referred are not subject to cassation. In the decision that is the subject of our study, the Court of Cassation stated that the referral judgment was not conclusive when there were no situations in which a referral judgment could be made and examined the merits of the case and decided to reverse it. There are also judgments of the Court of Cassation that reached similar conclusions for various reasons. This study tries to evaluate whether the judgment made in accordance with article 353/1-a of the Code of Civil Procedure is appealable and whether the determinations in the referral judgment are binding, considering the situations before and after the Law No. 7251. In addition, in the judgment subject to review, the issue of examining the merits of the case by the Court of Cassation has also been tried to be evaluated.

___

  • AKİL, Cenk: “22.07.2020 Kabul Tarihli ve 7251 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile İstinafa İlişkin Olarak Yapılan Değişiklerin Değerlendirilmesi”, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, 2021, Sayı 45, s. 417-436 (Değerlendirme).
  • AKİL, Cenk: “Bir İstinaf Sebebi Olarak HMK m. 353/1-a-6 Üzerine Değerlendirme”, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, 2019, Sayı 38, s. 1-17.
  • AKKAN, Mine: “Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-a-3 Hükmü Kapsamında Verilen Bölge Adliye Mahkemesi Kararlarının Değerlendirilmesi”, Medenî Usûl ve İcra İflas Hukuku Dergisi, 2019, Cilt 15, Sayı 44, s. 763-812.
  • AKKAYA, Tolga: “İstinaf İncelemesi Sonunda İlk Derece Kararının Kaldırılması ve Dosyanın İlk Derece Mahkemesine Gönderilmesi”, MİHBİR 15. Toplantı, Hukuk Muhakemeleri Kanunu Çerçevesinde İstinaf, Adalet Bakanlığı Yayın İşleri Dairesi Başkanlığı, Ankara, 2018, s. 115-181 (Gönderme Kararı).
  • AKKAYA, Tolga: Medeni Usul Hukukunda İstinaf, Yetkin Yayınları, Ankara, 2009.
  • ALBAYRAK, Adem: Hukukta İstinaf Uygulaması, 3. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2017.
  • ARSLAN, Ramazan / YILMAZ, Ejder / TAŞPINAR AYVAZ, Sema / HANAĞASI, Emel: Medenî Usul Hukuku, 7. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara, 2021.
  • ASLAN, Ali Çetin: Medenî Usûl Hukukunda Görev, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2022.
  • ATALI, Murat / ERMENEK, İbrahim / ERDOĞAN, Ersin: Medenî Usûl Hukuku, 5. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara, 2022.
  • ATAY COŞKUN: Ayşegül, “İstinaf Yargılaması”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 2018, Sayı 135, s. 261-308.
  • BORAN GÜNEYSU, Nilüfer: Medenî Usûl Hukukunda Karar, Adalet Yayınevi, Ankara, 2014.
  • BOZTAŞ, Nevzat: “İlk Derece Mahkemesi Kararlarının Eksik Tahkikat veya Gerekçesizlik Nedeniyle İstinaf Mahkemesince Kaldırılması Meselesi”, Medenî Usûl ve İcra İflâs Hukuku Dergisi, 2017, Cilt 13, Sayı 37, s. 423-456.
  • BOZTAŞ, Nevzat: Türk Medeni Usul Hukukunda İstinaf, Aristo Yayınevi, İstanbul, 2020 (İstinaf).
  • BUDAK, Ali Cem / KARAASLAN, Varol: Medenî Usul Hukuku, 6. Baskı, Filiz Kitabevi, İstanbul, 2022 (2022).
  • BUDAK, Ali Cem / KARAASLAN, Varol: Medenî Usul Hukuku, Adalet Yayınevi, Ankara, 2017.
  • BULUT, Uğur: Medenî Usûl Hukukunda Temyiz İncelemesinin Kapsamı ve Sınırları, Adalet Yayınevi, Ankara, 2022.
  • BÜYÜK, Elif Irmak: Medeni Usul Hukukunda İnşai Dava ve İnşai Hüküm, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2021.
  • ÇİFTÇİ, Murat Özgür: Medeni Yargılama Hukukunda İstinaf, 2. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2016.
  • DURAN, Osman: Medenî Usûl Hukukunda Taleple Bağlılık İlkesi, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2022.
  • ERCEVAHİR, Mine: “İstinaf Yeni Bir Temyiz Mahkemesi Midir?”, Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2022, Cilt 26, Sayı 1, s. 367-412.
  • ERMENEK, İbrahim: İstinaf Kanun Yolu ve Bölge Adliye Mahkemesinin İnceleme Sınırlarının Kapsamı (https://www.izmirbarosu.org.tr/Upload/files/haberler/%C4%B0stinaf%20Kanun%20Yolu%20ve%20B%C3 %B6lge%20Adliye%20Mahkemesinin%20%C4%B0nceleme%20S%C4%B1n%C4%B1rlar%C4%B1n%C4 %B1n%20Kapsam%C4%B1.pdf, ET: 01.12.2022).
  • GÖZÜTOK, Zeki: Hukuk Davalarında İstinaf ve Temyiz Uygulama Rehberi, 2. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2017.
  • İNAN, Ali Naim / ERTAŞ, Şeref / ALBAŞ, Hakan: Miras Hukuku, 11. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2022.
  • İYİLİKLİ, Ahmet Cahit: Hukuk Yargılamasında Kesin Hüküm, 2. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara, 2020.
  • KARAASLAN, Varol: “HMK m. 353/1-a Üzerine Bir İnceleme”, Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2017, Cilt 22, Sayı 37, s. 219-239.
  • KARAASLAN, Varol: “Kanun Yolları Sistemine Eleştirel Bir Bakış”, Medenî Usûl ve İcra İflas Hukuku Dergisi, 2019, Cilt 15, Sayı 43, s. 441-466 (Kanun Yolları).
  • KARABEL, E. Gökçe: “Bölge Adliye Mahkemesi’nin Temyize Tabi Kararları”, Legal Hukuk Dergisi, 2018, Cilt 16, Sayı 190, s. 4613-4678.
  • KARABEL, E. Gökçe: “Kesin Olarak Verilen İstinaf Kararı Temyiz Edilebilir Mi?”, (Ed.) BUDAK, Ali Cem /
  • KARAASLAN, Varol: İlamat Torbası, Filiz Kitabevi, İstanbul, 2020, s. 57-81.
  • KARSLI, Abdurrahim: Medeni Muhakeme Hukuku, 5. Baskı, Filiz Kitabevi, İstanbul, 2020.
  • KURTOĞLU, Tülin: Özel Hukukta İstinaf Denetimi ve Yargılaması, Yetkin Yayınları, Ankara, 2017.
  • ÖZEKES, Muhammet / BORAN GÜNEYSU, Nilüfer: Deliller ve Hüküm Eksikliği Yönünden İstinaf İncelemesi ve Kararı, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2021.
  • ÖZEKES, Muhammet: “İstinaf İncelemesi Sonunda Verilecek Kararlar”, MİHBİR 15. Toplantı, Hukuk Muhakemeleri Kanunu Çerçevesinde İstinaf, Adalet Bakanlığı Yayın İşleri Dairesi Başkanlığı, Ankara, 2018, s. 85- 112.
  • ÖZEKES, Muhammet: “Kanun Yolları”, (Ed.) PEKCANITEZ, Hakan / ÖZEKES, Muhammet / AKKAN, Mine / TAŞ KORKMAZ, Hülya: Pekcanıtez Usûl Medenî Usûl Hukuku Cilt III, 15. Baskı, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2017 (Kanun Yolları).
  • ÖZTEK, Selçuk / TAŞPINAR AYVAZ, Sema / KALE, Serdar: “Hukuk Muhakemeleri Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında 20 Mart 2020 Tarihli Kanun Teklifi’ne İlişkin Bazı Açıklamalar ve Kanun Teklifinin Değerlendirilmesi”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 2020, Sayı 149, s. 77-152.
  • ÖZTEK, Selçuk: Türk Medeni Yargılama Hukukunda İstinaf ve Temyiz, Yetkin Yayınları, Ankara, 2021. PEKCANITEZ, Hakan: “Yargıtay Yönünden Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun Değerlendirilmesi”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 2019, Sayı 144, s. 383-419.
  • SEROZAN, Rona / ENGİN, Baki İlkay: Miras Hukuku, 7. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2021.
  • TANRIVER, Süha: Medenî Usûl Hukuku Cilt II, Yetkin Yayınları, Ankara, 2021.
  • TAŞPOLAT TUĞSAVUL, Melis: “İstinaf İncelemesi Sonucunda Verilebilecek Kararlar”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 2018, Sayı 134, s. 313-354.
  • TOK, Ozan: Fransız ve Türk Medeni Yargılama Hukuklarında Temyiz Mahkemesinin Yapısı ve İşlevi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2021.
  • YARDIMCI, Taner Emre: “İstinaf Mahkemesi Hukuk Dairelerinin İspat Faaliyetine Dair Bazı Güncel Kararlarının Değerlendirilmesi”, (Ed.) BUDAK, Ali Cem / KARAASLAN, Varol: İlamat Torbası, Filiz Kitabevi, İstanbul, 2020, s. 83-114.
  • YILMAZ, Ejder: Hukuk Muhakemeleri Kanunu Şerhi Cilt 3, 3. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara, 2017.
  • YILMAZ, Ejder: Hukuk Muhakemeleri Kanunu Şerhi Cilt 4, 4. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara, 2021 (2021).