Çayda (Camellia Sinensis (L.) O. Kuntze) aşılama zamanlarının aşı başarısı üzerine etkisi

Bu araştırma, çay fidan üretiminde yedi farklı aşılama zamanının (20 Nisan, 10 Mayıs, 1 Haziran, 15 Haziran, 20 Temmuz, 10 Ağustos ve 1 Eylül) aşı başarısı üzerine etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Çalışma, Rize ekolojik koşullarında 2012-2014 yıllarında yürütülmüştür. ‘Tuğlalı-10’ ve ‘Fener-3’ Türk çayı klonları üç yaşındaki tohumdan elde edilen çöğür anaçlar üzerine ‘yongalı göz’ aşısı ile aşılanmıştır. Aşılamadan sonra aşı tutma ve sürme oranları tespit edilmiştir. Deneme sonucunda aşı tutma oranları 2012 yılında %30,0 ile %83,3; 2013 yılında ise %13,3 ile %83,3 arasında değişiklik göstermiştir. Aşı sürme oranları incelendiğinde 2012 yılında %20,0 ile %80,0; 2013 yılında ise %10,0 ile %76,7 arasında değişiklik göstermiştir. Her iki yılda en iyi sonuçlar 15 Haziran tarihinde yapılan aşılardan, en düşük sonuçlar ise 1 Eylül tarihinde yapılan aşılardan elde edilmiştir. Bunun yanında çay klonlarının aşı tutma ve sürme oranları üzerine istatistiksel olarak önemli farklılık oluşturmamıştır.

Influence of grafting periods on graft success of tea (Camellia Sinensis (L.) O. Kuntze)

This research was conducted to determine the effect of seven different grafting periods (April 20, May 10, June 1, June 15, July 20, August 10 and September 1) and on graft success and in tea sapling productio n. This study was conducted in Rize, Turkey ecological condition during 2012-2014. The ‘Tuğlalı-10’ and ‘Fener-3’ Turkish tea clones were chip budded on three years old seedling rootstock. Bud take and bud sprouting were determined after grafting. In conclusion, bud take rate varied from 30.0% to 83.3% in 2012, from 13.3% to 83.3% in 2013. Sprouting rate varied from 20.0% to 80.0% in 2012, from 10.0% to 76.7% in 2013. These parameters, chip budding performed on June 15 gave the highest results in both years. Grafting period on September 1 gave the lowest results in all parameters. In addition, the graft take and bud sprouting success rates between tea clones also insignificant statistically.

Keywords:

Grafting time, Camellia sinensis L. nursery conditions, chip budding,

PDF

___

Altındal, E., Balta, F. 2002. Comparison of rooting capabilities of Turkish tea clones. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 26: 195-201. Anyuka, J.O., Othieno, C.O. 1982. Techniques of grafting tea in the nursery. Tea, 3(2): 31-36. Ayfer, M., Çelik, M., Çelik, H., Vanlı, H., Tutgaç, T., Turna, T., Dumanoğlu, H. 1987. The effect of shading materials, collection time and type of cutting on the rooting of tea cuttings. International Tea Symposıum, 26-34, 26-28 June, Rize. Barua, D. N. 1989. Science and Practice in Tea Culture. Calcutta: Tea Research Association, Johat, 509 p. Bezbaruah, H. P., Sahariah, U. K. 1982. Stock-scion influences on flowering and fruit-set in tea. Two & A Bud, 29: 56-59. Bore, J. K. A., Njuguna, C. K., Owuor, P. O. 1995. Chip-budding in tea (Camellia sinensis (L.) O. Kuntze) and its effects on yields and quality. Tea, 16: 9-13. ÇAYKUR. 2015. Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü. Available from URL: http://www.caykur.gov.tr/default.aspx# [Erişim: 18 Nisan 2015] FAO. 2015. Food and Agriculture Organization of The United Nations. FAO database. Available from URL: http://faostat3.fao.org/faostat- gateway/go/to/download/Q/QC/E; 2013 [Erişim: 21 Nisan 2015]. Hartmann, H. T., Kester D. E., Davies JR. F. T., Geneve R. L. 2011. Plant Propagation: Principles and Practices. Eighth Edition. Regents, Prentice Hall, New Jersey, 928 p. Haznedar, A. 2015. Ülkemizde Çay Gelişimi. Available from URL: http://www.biriz.biz/cay/ulkemizde.htm [Erişim: 20 Nisan 2015]. Kaçar, B. 1987. Çayın Biyokimyası ve İşleme Teknolojisi. ÇAYKUR Yayını No: 6, 329 s. Kayange, C. W., Scarborough, I. P., Nyirenda, H. E. 1981. Rootstock influence on yield and quality of tea (Camellia sinensis L.). Journal of Horticultural Science, 56: 117-120. MGM. 2015. Meteoroloji Genel Müdürlüğü. Available from URL: http://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/il-ve-ilceler- istatistik.aspx?m=RİZE [Erişim: 15 Nisan 2015]. Özbek, S., Özsan, M., Yılmaz, M. 1961. Çay çeliklerinin köklenmeleri üzerine muhtelif hormonların tesiri. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yıllığı, 11(2): 175-204. Satyanarayana, N., Cox, S., Sharma, V. S. 1991. Field performance of grafts made of fresh tea clonal cuttings. Planters Chronicle, 86: 85-93. TÜİK. 2015. Türkiye İstatistik Kurumu. Available from URL: http://tuikapp.tuik.gov.tr/bitkiselapp/bitkisel.zul; 2013 [Erişim: 16 Nisan 2015]. Tuwei, G., Kaptich, F. K. K., Langat, M. C., Chomboi, K. C., Corley, R. H. V. 2008. Effects of grafting on tea 1. growth, yield and qualıty. Experimental Agriculture, 44: 521535. Willson, K. C. 1991. Field Operations: 1. In Tea Cultivation to Consumption. (Willson, K.C. and Clifford, M.N. eds) Chapman and Hall, Chapter 7, 201-226 p. Yılmaz, M. 1992. Horticultural Crops Growing Techniques. Cukurova University Publications, 150 p. Zenginbal, H. 2007. The effect of different grafting methods on success grafting in different kiwifruit (Actinidia deliciosa, A. chev) cultivars. International Journal of Agricultural Research, 2(8): 736-740. Zenginbal, H., Haznedar, A. 2013. Tea seedling production techniques. Rize Kalkınma Sempozyumu, 125-135, 3-4 Mayıs 2013, Rize.