Ergenlerde sürekli öfke ve öfke ifade tarzları

Amaç: Bu çalışmada ilköğretim ikinci kademe öğrencilerinin öfke düzeylerinin, öfke tarzlarının ve bunları etkileyen etkenlerin araştırılması amaçlanmıştır. Yöntem: Çalışma Manisa kent merkezinde yer alan ve farklı sosyoekonomik düzeye sahip bölgede bulunan üç ilköğretim okulunda öğrenim gören ikinci kademe (6, 7, 8. sınıf) öğrenciler ile yürütüldü. Öğrencilere Sosyodemografik Veri Formu, Çocuklar İçin Durumluk-Sürekli Anksiyete Ölçeği, Sürekli Öfke-Öfke Tarz Ölçeği uygulandı. Öğrencilerin sürekli öfke ve öfke ifade tarzlarını etkileyen değişkenler çok değişkenli istatistiksel analiz ile incelendi. Sonuçlar: Ergenlerin sürekli öfke düzeylerinin 'biraz' düzeyinde kaldığı, öfkelerini dışa vurmadığı ve orta düzeyde kontrol altına alma eğiliminde olduğu, içte tutulan öfke düzeylerinin yüksek olmadığı görülmektedir. Ergenlerin sürekli öfke düzeylerini ve öfke tarzlarını en çok etkileyen etkenler kaygı, cinsiyet ve aile tipidir. Sürekli öfke, baskılanmış öfke ve ifade edilen öfke ile kaygı arasında pozitif, kontrol altında tutulan öfke ile anksiyete arasında negatif ilişki vardır. Erkek öğrenciler daha yüksek sürekli öfke düzeyine sahipken ve öfkelerini daha çok ifade ederken, kız öğrenciler öfkelerini daha fazla kontrol etmektedir. Parçalanmış ailede yaşayan ergenlerin sürekli öfke, ifade ettikleri öfke ve baskıladıkları öfke düzeyleri daha yüksektir ve öfkelerini daha az kontrol etmektedirler. Tartışma: Bu araştırmada elde edilen sonuçlar Türkiye'de ergenlerin öfke yaşamaya yatkın olmadıklarını, öfkelerini kontrol etme eğiliminde olduklarını; öfkelendiklerinde öfkelerini içlerine atmadıklarını, kin beslemediklerini, başkalarıyla tartışmaya yatkın olmadıklarını ve kızgınlıklarını sözle veya davranışla göstermediklerini düşündürmektedir. Kaygı düzeyinin azalması öfkeyi kontrol edebilme düzeyini artırdığından ergenlerde öfke yönetimine yönelik yürütülecek eğitimlerde ve tedavi uygulamalarında kaygı yatıştırmaya yönelik girişimlere yer verilmelidir. (Anadolu Psikiyatri Derg 2016; 17(1):65-73)

___

Özmen A. Öfke: Kuramsal yaklaşımlar ve bireylerde öfkenin ortaya çıkmasına neden olan etmenler. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi 2006; 39:39-56.

Soykan Ç. Öfke ve öfke yönetimi. Kriz Dergisi 2003; 11:19-27. Tatlılıoğlu K, Karaca M. A social psychological evaluation about anger. International Journal of Social Science 2013; 6:1101-1123.

Kuruoğlu AÇ. Ergenlik dönemi. AS Aysev, YI Taner (Eds.), Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları, İstanbul: Golden Print, 2007, s.189- 206.

Kılıç EZ. Ergenlik dönemindeki fırtına ve stres beyindeki değişikliklerle ilişkili olabilir mi? Turkiye Klinikleri J Pediatr Sci 2007; 3:69-75.

Çelik G, Tahiroğlu A, Avcı A. Ergenlik döneminde beynin yapısal ve nörokimyasal değişimi. Klinik Psikiyatri 2008; 11:42-47.

Lochman JE, Powell NP, Clanton NC, McElroy HK. Anger and aggression. GG Bear, KM Minke, A Thomas (Eds.), Children's Needs III: Develop- ment, Prevention, and Intervention, Washington DC: National Association of School Psychologists, 2006, p.115-133.

Bozkurt S, Çam O. Çalışan ergenlerde öfke bile şenleri ile ruhsal belirtiler arasındaki ilişkinin ince- lenmesi. Nöropsikiyatri Arşivi 2010;47: 105-110.

Kesen MF, Deniz ME, Durmuşoğlu N. Ergenlerde saldırganlık ve öfke düzeyleri arasındaki ilişki: yetiştirme yurtları üzerinde bir araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2007; 17:341-351.

Çeçen AR. Okula yabancılaşma: Ortaöğretim öğrencilerinin cinsiyet, sosyoekonomik düzey ve öfke ifade düzeyleri açısından incelenmesi. Kuramda ve Uygulamada Eğitim Bilimler Dergisi 2006; 6:701-726.

Özusta ŞH. Çocuklar için durumluk-sürekli kaygı envanteri uyarlama, geçerlik ve güvenilirlik çalış- ması. Türk Psikoloji Dergisi 1995; 10:32-44.

Özer AK. Sürekli öfke (SL-ÖFKE) ve öfke ifade tarzı (ÖFKE-TARZ) ölçekleri ön çalışması. Türk Psikoloji Dergisi 1994; 9:26-35.

Savaşır I, Şahin NH. Bilişsel-Davranışçı Terapilerde Değerlendirme: Sık Kullanılan Ölçekler. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları,1997.

Albayrak B, Kutlu Y. Ergenlerde öfke ifade tarzı ve ilişkili faktörler. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi 2009; 2:57-69.

Eser DT, Liman T, Bilge A. Kronik hastalığı olan ergenlerin öfke ifade biçimleri. Psikiyatri Hemşire- liği Dergisi 2012; 3:116-120.

Ozmen E, Ozmen D, Cetinkaya AC, Taskin EO, Dundar PE. The relationship between gender and depression, self-esteem, hopelessness, sub- missive acts, guilt, shame and anger in adoles- cents. EP Lamont (Ed.), Social Psychology: New Research. New York: Nova Science Publishers, 2009.

Koçak E. Ergenlerde Yalnızlığın Yordayıcısı Olarak Benlik Saygısı ve Sürekli Öfke Ve Öfke İfade Tarzlarının İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adana, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2008.

Eser DT, Üstün B. Psikiyatrik bozukluğu olan ergen ve ebeveynlerinin öfke ifade biçimleri ara- sındaki ilişkinin incelenmesi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 2011; 2:111-116.

Bodur S, İnfal S, Kurt AS. Kronik hastalığı bulunan adolesanlarda sürekli öfke ve öfke ifade tar zı ile ilişkili faktörler. TAF Prev Med Bull 2010; 9:645- 650.

Diril A. Lise Öğrencilerinin Bilişsel Esneklik Düzeylerinin Sosyo Demografik Değişkenler ve Öfke Düzeyi İle Öfke Tarzları Arasındaki İlişki Açısından Değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adana, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2011.

Şahin H. Öfke ve öfke denetiminin kuramsal temelleri. Süleyman Demirel Üniversitesi Burdur Eğitim Fakültesi Dergisi 2005; 6:1-22.

Sütçü ST, Aydın A. İki farklı öfke ölçeğinin çocuk ve ergenler için psikometrik incelenmesi. Ege Eğitim Dergisi 2008; 9:93-108.

Erdur-Baker Ö, Özgülük SB, Turan N, Demirci Danışık N. Ergenlerde görülen psikolojik belirtilerin yordayıcıları olarak ruminasyon ve öfke/öfke ifade tarzları. Türk Psikolojik Danışma ve Rehber- lik Dergisi 2009; 4:43-53.

Gençdoğan B, Sezer F, İşgör İY. İçten/dıştan denetimlilik ve öfke kontrol düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. AÜ Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi 2007; 2:1-14.

Evren C, Bozkurt M, Çiftçi-Demirci A, Evren B, Can Y, Umut G. Gender differences according to psychological and behavioral variables among 10th grade students in Istanbul. Anatolian Journal of Psychiatry 2015; 16:77-84.

Yavaş CÖG. Orta ve geç ergenlik dönemindeki ergenlerde tutum ve davranış farklılıkları. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2012; 3:113-138.

Tetik S, Ökmen M, Bal V. Meslek yüksekokulu öğrencilerinin duygusal zeka düzeyleri ile öfke düzeyleri ve öfke ifade tarzları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Elektronik Mesleki Gelişim ve Araş- tırma Dergisi (EJOIR) 2014; 2:17-29.

Özmen E, Özmen D, Dündar PE, Çetinkaya AÇ, Taşkın EO. Yoksulluğun ergenlerin ruh sağlığına etkileri. Türkiye'de Psikiyatri 2008; 10:39-46.
Anadolu Psikiyatri Dergisi-Cover
  • ISSN: 1302-6631
  • Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
  • Başlangıç: 2000
  • Yayıncı: -
Sayıdaki Diğer Makaleler

Alkol ve madde bağımlılığı tedavisi gören yetişkinlerde düzenli egzersizin kaygı, depresyon ve yaşam kalitesine etkisi

Hülya YELTEPE ERCAN, İlhan L. YARGIÇ, CENGİZ KARAGÖZOĞLU

Biriktiricilik bozukluğu ve idiopatik bazal gangliyon kalsifikasyonu olgusu

Hayriye Mihrimah ÖZTÜRK, Filiz ŞÜKRÜ DURUSOY, ÖZDEN ARISOY

Psikiyatri hekimlerinde yeğlenen giyim biçimi ve hasta- hekim ilişkisine etkisi

ÜRÜN ÖZER ÇERİ, VEYSİ ÇERİ, Güliz ÖZGEN, Bahadır TURAN

Sistemik kortikosteroid kullanımına ikincil gelişmiş bir psikotik bozukluk

Fikret Poyraz ÇÖKMÜŞ, Kadir AŞÇIBAŞI, Talat SARIKAVAK, Erol ÖZMEN

Çocuk ve ergenlerde aile dışı ve aile içi cinsel istismar olgularının karşılaştırılması

Özlem GENÇER, Aylin ÖZBEK, GONCA ÖZYURT, Canem KAVURMA

New synthetic cannabinoid intoxications in emergency department (It's grass, it's no sin)

Halil DOĞAN, D. Niyazi ÖZÜÇELİK, KURTULUŞ AÇIKSARI, Akkan AVCI, Mustafa YAZICIOĞLU, M Ferudun ÇELİKMEN, Çağatay KARŞIDAĞ, Murat ERKIRAN, U Mert AKSOY

Kadın üniversite öğrencilerinde yeme bozukluğunun yaygınlığı ve etkileyen etkenler

Sema ÇELİK, BANU ELÇİN YOLDAŞCAN, RAMAZAN AZİM OKYAY, YARKIN ÖZENLİ

Habitual caffeine use in psychiatric patients: relationship with sleep quality and symptom severity

OSMAN MERMİ, FARUK KILIÇ, MEHMET GÜRKAN GÜROK, Seda YILMAZ, SEMA BAYKARA, FATİH CANAN, Murad ATMACA, Murat KULOĞLU

Traumatic loss and posttraumatic growth: the effect of traumatic loss related factors on posttraumatic growth

Merve YILMAZ, Ayten ZARA

Ergenlerde sürekli öfke ve öfke ifade tarzları

Dilek ÖZMEN, Erol ÖZMEN, Aynur ÇETİNKAYA, İpek Ö AKİL