ASLIHAN ÖZLEM POLAT IŞIK, Firdevs ALİOĞLU

Cinsiyet disforisi: Kocaeli Üniversitesi Hastanesi deneyimi

Cinsiyet disforisi farklı kültürlerde de görülen ve uzun bir geçmişe dayanan tarihçesi olan bir olgudur. Toplumsal, ruhsal ve hukuki sonuçları nedeniyle dikkatle ele alınması ve tedavi sürecinin çok disiplinli ekip çalışmasıyla iyi yönetilmesi gereken bir sorundur. Trans geçiş süreci için başvuran kişi sayısının yıllar içinde artması hem psikiyatri kliniğinde, hem de tıbbın diğer alanlarında çalışan hekimlerin ilerleyen yıllarda trans bireylerle giderek artan sıklıkta karşılaşacaklarını düşündürmektedir. Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi de 2004 yılından itibaren cinsiyet geçiş sürecini izleyen ve rapor düzenlemesi yapan bir merkezdir. Cinsiyet hoşnutsuzluğu yakınmasıyla polikliniğimi- ze başvuran kişiler ‘cinsiyet geçiş izlem programına’ alınarak bireysel ve grup psikoterapileri ile izlenmektedir. Bu yazıda Türkiye için henüz standart bir tedavi protokolünün olmadığı trans geçiş sürecine ilişkin deneyim paylaşımı amaçlanmıştır. (Anadolu Psikiyatri Derg 2019; 20(1):101-109)

Gender dysphoria: Kocaeli University Hospital experience

Gender dysphoria is a situation that has a long history, and also known to be present in different cultures. Due to possible social, psychological and legal consequences, it is a condition that should be carefully considered and the treatment period should be managed well by interdisciplinary teamwork. The fact that the number of people applying for the transition process increased over the years suggests that doctors working in psychiatric clinics and other fields of medicine will be encountering more trans individuals in the coming years. Kocaeli University Hospital is a center that monitors the gender transition process since 2004. Individuals who are admitted to our clinic with the complaint of gender dysphoria are included in the gender-monitoring program and followed up through individual and group psychotherapy. The aim of this article is to share our clinical experience about gender transition process, where there is no standard treatment protocol yet in Turkey. (Anatolian Journal of Psychiatry 2019; 20(1):101- 109)

PDF

___

Cruz TM. Assessing access to care for trans-genderandgendernonconformingpeople :A considerationofdiversityincombatingdiscrimina- tion. Soc Sci Med 2014;110:65-73. Polat A, Gündüz N, Sodan Turan H. Doğurgan-lığınkontrolüvekadınbedeniüzerindekidenetim. Ş Yüksel, L Gülseren, AD Başterzi (Eds.), Kadın Yaşamı ve Kadın Ruh Sağlığı Kitabı, Ankara: Türkiye Psikiyatri Derneği Yayınları, 2013, s.445- 454.
Polat A, Sodan Turan H, Kaynar G. Kadınlarlayapılan araştırmalarda cinsiyet yanlılıkları ve yön- tem sorunları. Ş Yüksel, L Gülseren, AD Başterzi (Eds.),KadınYaşamıveKadınRuhSağlığıKitabı, Ankara: Türkiye Psikiyatri Derneği Yayınları, 2013,s.667-676.
Coleman E, Bockting W, Botzer M, Cohen-Kettenis P, DeCuypere G, Feldman J, et al. Stan- dards of care for the health of transsexual, trans- gender, and gender-nonconforming people, Ver- sion 7. Int J Transgend 2012;13:165-232.
World Professional Association for TransgenderHealth(WPATH),StandardsofCarefortheHealth of Transsexual, Transgender, and Gender Nonconforming People: 7th Version. 2011. https://www.wpath.org/media/cms/Documents/Web%20Transfer/SOC/Standards%20of%20Care %20V7%20-%202011%20WPATH.pdf
Türk Tabipler Birliği. Hekimler için LGBTİ Sağlığı.Ankara: Türk Tabipler Birliği Yayınları, 2016,https://www.ttb.org.tr/kutuphane/lgbti_sagligi.pdf
Keskin N, Yapca G, Tamam L. Transsexualism:Clinical features and legal issues. Curr App Psychiatry 2015;7:1.
World Health Organization. The ICD-10 Classifi-cation of Mental and Behavioral Disorders: Clinical Descriptions and Diagnostic Guideline, Geneva: World Health Organization,1992.
American Psychiatric Assocation. Diagnostic andStatisticalManualofMentalDisorders,FourthEd., Text Revision, (DSM-IV TR), Washington, DC: American Psychiatric Association,1994.
American Psychiatric Association. DiagnosticandStatistical Manual of Mental Disorders, Fifth Ed., (DSM-5), Arlington: American Psychiatric Associ- ation,2013.
BJ Sadock, HI Kaplan (Eds.), Kaplan andSadock’s Synopsis of Psychiatry: Behavioral Sci- ences, Clinical Psychiatry. Tenth ed., Phila- delphia: Lippincott Williams and Wilkins,2007. Diamond LM, Butterworth M. Questioning genderand sexual identity: Dynamic links over time. Sex Roles 2008; 59:365-376.
Ozturk S. Cinsel yönelimler ve queer kuram. SOzturk(Ed.),CogitoDergisi,ikincibaskı,İstanbul: Yapı Kredi Yayınları 2011; 65-66,s.5-8.
Anthony E, Baratz AB, Boney C, Brown DR,ByneW, Cameron D et al. Clinical guidelines for the management of disorders of sex development in childhood. Intersex Society of North America 2006.www.dsdguidelines.org
Yücel B, Polat A. A late sex reassignment in 5-reductase deficiency: ten-year follow-up from adifferent culture. Int J Psychiatr Med 2003; 33:189-193.
Ali S, Barden S. Considering the cycle of comingout:Sexualminorityidentitydevelopment.Profes- sional Counselor 2015;5:501-515.
ZuckerKJ,LawrenceAA.Epidemiologyofgenderidentity disorder: Recommendations for the stan- dardsofcareoftheworldprofessionalassociation for transgender health. Int J Transgend 2009; 11:8-18.
Baba T, Endo T, Ikeda K, Shimizu A, Honnma H,IkedaH,SaitoT.Distinctivefeaturesoffemale-to- male transsexualism and prevalence of gender identity disorder in Japan. J Sex Med 2011; 8:1686-1693.
Godlewski J. Transsexualism and anatomic sexratio reversal in Poland. Arch Sex Behav 1988; 17:547-548.
Becerra-Fernández A, Rodríguez-Molina JM,Asenjo-Araque N, Lucio-Pérez MJ, Cuchí-Alfaro M, García-Camba E et al. Prevalence, incidence, andsexratiooftranssexualismintheautonomous region of Madrid (Spain) according to healthcare demand. Arch Sex Behav 2017;46:1307-1312.
Arcelus J, Bouman WP, Van Den Noortgate W,Claes L, Witcomb G, Fernandez- Aranda F et al. Systematic review and meta-analysis of preva- lence studies in transsexualism. Eur Psychiatry 2015;30:807-815. Wylie, K, Knudson G, Khan S I, Bonierbale M,Watanyusakul S, Baral S. Serving transgender people: clinical care considerations and service delivery models in transgender health. Lancet 2016;388:401-411.
Dhejne C, Van Vlerken R, Heylens G, Arcelus J.Mental health and gender dysphoria: A review of the literature. Int Rev Psychiatry 2016;28:44-57.
Keo-Meier CL, Fitzgerald KM, Affirmativepsycho-logical testing and neurocognitive assessment with transgender adults. Psychiatr Clin North Am 2017;40:51-64.
Polat A, Yuksel S, Psikiyatrik eştanı ve cinsiyetdeğiştirme ameliyatı kararı. 4. Cinsel İşlev ve Bozuklukları Kongresi (29-31 Mart 2002), İstan- bul.
Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği(TEMD).AdrenalveGonadalHastalıklarKılavuzu 2017.http://temd.org.tr/admin/uploads/tbl_kilavuz/ADRENAL2017_web.pdf
Bockting WO. Psychotherapy and the real-lifeexperience: From gender dichotomy to gender diversity. Sexologies 2008;17:211-224.
Heck NC. group psychotherapy with transgenderand gender nonconforming adults: Evidence- based practice applications. Psychiatr Clin North Am 2017;40:157-175.
Yüksel Ş, Kulaksızoğlu IB, Türksoy N, Şahin D.Group psychotherapy with female-to-male trans- sexuals in Turkey. Arch Sex Behav 2000;29:279- 290.
Ozata Yildizhan B, Yuksel S, Avayu M, Noyan H,Yildizhan E. Effects of gender reassignment on quality of life and mental health in people with gender dysphoria. Türk Psikiyatri Derg 2018; 29:11-21.
Oda H, Kinoshita T. Efficacy of hormonal andmental treatments with MMPI in FtM individuals: Cross-sectional and longitudinal studies. BMC Psychiatry 2017;17:10-15.
Polat A, Yuksel S, Discigil AG, Meteris H. Familyattitudes toward transgendered people in Turkey: Experience from a secular Islamic country. Int Journ Psychiatry Med 2005;35:383-393.
Başar K, Öz G. Resilience in individuals withgen-der dysphoria: Association with perceived social support and discrimination. Türk Psikiyatri Derg 2016;27:1-9.
Capetillo-Ventura NC, Jalil-Pérez SI, Motilla-NegreteK.Genderdysphoria:Anoverview.Medi- cina Universitaria 2015;17:53-58.