ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN DERİ KANSERİ VE GÜNEŞTEN KORUNMA HAKKINDAKİ BİLGİ VE DAVRANIŞ DÜZEYLERİ: KESİTSEL BİR ÇALIŞMA

Amaç: Bu çalışma üniversite öğrencilerinin deri kanseri ve güneşten korunma hakkındaki bilgi ve davranış düzeylerini belirlemek amacıyla kesitsel olarak yapılmıştır.Yöntem: Araştırmanın evrenini bir üniversitede 2015-2016 yılında örgün öğrenim gören 44.763 öğrenci oluşturmuştur. Örneklemini ise G-power analizi ile etki boyu düşük (0.10) %95 güç ve %80 güven aralığında 1634 öğrenci oluşturmuştur. Veri toplama aracı olarak; araştırmacılar tarafından literatür doğrultusunda geliştirilen Anket Formu, Deri Kanseri ve Güneş Bilgi Ölçeği ve Güneşten Korunma Davranış Ölçeği kullanılmıştır. Elde edilen veriler SPSS istatistik paket programında (Version 15, Chicago IL, USA) değerlendirilmiştir. Bulgular: Çalışmamızda öğrencilerin %74.9’u kız, %25.1’i erkek olup, yaş ortalaması 20.26±2.12'dir. Öğrencilerin cinsiyetleri, ekonomik durumları, anne ve baba eğitim durumu, saç rengi, güneş alerjisi, deri hastalığı, güneş lekeleri, hayatının herhangi bir döneminde güneş yanığı geçirmesi, deri kanserinden korunabileceğine inanma durumları ile Deri Kanseri ve Güneş Bilgi Ölçeği puanları arasında; cinsiyetleri, en uzun yaşadıkları yer ve bölge, ekonomik durumları, anne ve baba eğitim durumu, saç rengi, ben sayıları, deri kanserinden korunabileceğine inanma durumları ile Güneşten Korunma Davranış Ölçeği puanları arasında fark bulunmuştur.Sonuç: Araştırma bulguları doğrultusunda öğrencilerin kişisel özellikleri ile deri kanseri, güneşe ilişkin bilgi ve güneşten korunma düzeyleri arasında fark olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Bilgi, Öğrenciler, Davranış, Deri Kanseri, Güneşten korunma

THE KNOWLEDGE AND BEHAVİOR OF UNİVERSİTY STUDENTS ABOUT SKİN CANCER AND SUN PROTECTİON: A CROSS-SECTİONAL RESEARCH

Aim: This study was conducted cross-sectional to determine the level of knowledge and behavior of university students about skin cancer and sun protection.Method: The population of the study consisted of 44,763 students studying at a university in 2015-2016. In the sample was used the technique G-power with low effect size (0.10) 95 % power and 80 % confidence and 1634 students joined the research. As a data collection tool; Questionnaire Form, Skin Cancer and Sun Knowledge Scale and Sun Protection Behavior Scale developed by researchers in line with the literature were used. The data of the study was evaluated with the SPSS statistics package program (Version 15.00 Chicago IL, USA)Results: In our study, 74.9% of the students (n=1244) were female and % 25.1(n=410) were male and the mean age was 20.26±2.12. Gender, economic status, educational status of parents, hair color, sun allergy, skin disease, sunspots, having sunburn at any time of life, believing that it can be protected from Skin Cancer and Skin Cancer And Sun İnformation Scale Scores; gender, place of residence and region, economic status, mother and father education level, hair color, number of mole, believing that they can be protected from skin cancer and the Sun Protection Behavior Scale scores were found to be different. Conclusions: According to these results, it was concluded that there was a difference between the personal characteristics of the students and their level of skin cancer, sun knowledge and sun protection.

Keywords:

Knowledge, behaviour, skin cancer, sun protection, students,

PDF

___

1. Dağ S, Hisar F. Açık Alanda Çalışan İşçilerin Cilt Kanserine Yönelik Bilgi ve Uygulamalarının Saptanması. TAF Preventive Medicine Bulletin 2016;15(6):532-6.
2. Castro-Maqueda GD, Gutierrez-Manzanedo JV, Fernandez-Santos JR, Linares-Barrios M, Troya Martín MD. Sun Protection Habits and Sun Exposure of Physical Education Teachers in the South of Spain. Photochemistry and photobiology 2019;95(6):1468-1472.
3. Gül Ü. Güneş, Sıcak ve Derimiz. Ankara Medical Journal 2015;15(3):145-52.
4. Ergül Ş, Özeren E. Sun Protection Behavior and Individual Risk Factors of Turkish Primary School Students Associated with Skin Cancer: A Questionnaire-Based Study. Asian Pacific Journal of Cancer Prevention 2011;12:765-70.
5. Türkmen A, Berberoğlu Ö, Bekerecioğlu Ö, Mutaf M. Deri Kanserleri:10 Yıllık Değerlendirme. Gaziantep Tıp Dergisi 2010;16(2):11-5.
6. Aygün Ö, Ergün A. Sakarya İlinde Bulunan 6-8. Sınıf Ortaokul Öğrencilerinin Güneşten Korunma Davranışları. TAF Preventive MedicineBulletin 2016;15(4):312-22.
7. Sümen A, Öncel S. Deri kanseri ve Güneşten Korunmaya Yönelik Öğrencilerle İlgili Yapılan Çalışmalar: Literatür İncelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Elektronik Dergisi 2014;7(2):78-91.
8. Yılmaz M, Yavuz B, Subaşı M, Kartal A, Çelebioglu A, Kaçar H, et al. Skin Cancer Knowledge and Sun Protection Behavior among Nursing Students. Japan Journal of Nursing Science 2015;12(1):69-78.
9. Kanbur A, Çapık C. Servikal Kanserden Korunma, Erken Tanı Tarama Yöntemleri ve Ebe/Hemşirenin Rolü. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi 2011;18(1):61-72.
10. Walker DK. Skin Protection for (SPF) Kids Program. Journal of Pediatric Nursing 2012;27(3):233-42.
11. Haney MO, Bahar Z, Beser A, Arkan G, Cengiz B. Psychometric Testing of the Turkish Version of the Skin Cancer and Sun Knowledge Scale in Nursing Students. Journal of Cancer Education 2018;33:21-8.
12. Weinstock MA, Rossi JS, Redding CA, Maddock JE, Cottrill SD. Sun Protection Behaviors and Stages of Change for the Primary Prevention of Skin Cancers among Beachgoers in Southeastern New England. Annals of Behavioral Medicine 2000; 22(4):286–93.
13. Aygün Ö, Ergün A. Validity and Reliability of Sun Protection Behavior Scale among Turkish Adolescent Population. Asian Nursing Research, 2015;9(3):235-42.
14. Patel SS, Nijhawan RI, Stechschulte S, Parmet Y, Rouhani P, Kirsner RS, et al. Skin Cancer Awareness, Attitude, and Sun Protection Behavior among Medical Students at the University of Miami Miller School of Medicine. Archives Dermatology 2010;146(7):797-800.
15. Laniauskaitė I, Ožalinskaitė A, Strupaitė R, Bylaitė M. Skin Cancer Knowledge, Attitude and Behavior towards Sun Exposure among Young Adults in Lithuania. Our Dermatology Online 2011;2(4):189-95.
16. Kaptanoğlu A, Dalkan C, Hıncal E. Kuzey Kıbrıs Türk Toplumunda Güneşten Korunma: İlkokul Çağı Çocukları ve Ailelerin Güneşten Korunma ile ilgili Bilgi, Tutum ve Davranışları. Türkderm-Turk Archives Dermatology Venereolgy 2012;46:121-9.
17. Ransohoff KJ, Jaju PD, Tang JY, Carbone M, Leachman S, Sarin KY. Familial Skin Cancer Syndromes: Increased Melanoma Risk. Journal of the American Academy of Dermatology 2016;74(3):423-34.
18. Patel AR, Zaslow TL, Wren TA, Daoud AK, Campbell K, Nagle K, et al. A Characterization of Sun Protection Attitudes and Behaviors among Children and Adolescents in The United States. Preventive Medicine Reports 2019;16: 100988.
19. Terzi S, Başak PY, Erturan İ. Polikliniğe Başvuran Hastalarda Güneşin Zararlı Etkileri ve Korunma Yolları ile İlgili Bilgi, Tutum ve Davranışların Araştırılması. Turkderm-Turk Archives Dermatology Venereolgy 2017;51:2-6.
20. Uslu M, Karaman G, Şavk E, Şendur N. Adnan Menderes Üniversitesi Hekimlerinin Deri Kanseri ve Güneşin Etkileri Konusundaki Bilgi Düzeyleri ile Güneşten Korunma Davranışlarının Belirlenmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2006;7(1):5-10.
21. Cunningham SA, Yu R, Shete S. Differences in Sun Protection Behaviors between Rural and Urban Communities in Texas. The Journal of Rural Health 2019;35(2):155-66.
22. Fabris MR, Durães ESM, Martignago BCDF, Blanco LFDO, Fabris TR. Assessment of Knowledge of Skin Cancer Prevention and İts Relation with Sun Exposure and Photo Protection amongst Gym Academy Members on the South of Santa Catarina, Brazil. Anais Brasileiros De Dermatologia 2012;87(1):36-43.
23. Ağadayı E, Alsancak AD, Üstünol D, Şencan İ, Küçükceran H, Kahveci R, ve ark. Aile Hekimliği Polikliniğine Başvuran Hastalarda Malign Melanom Risk Faktörlerinin Değerlendirilmesi ve Güneşten Korunma Hakkındaki Tutumları. Konuralp Tıp Dergisi 2017;9(3):1-6.
24. Hobbs C, Nahar VK, Ford MA, Bass MA, Brodell RT. Skin Cancer Knowledge, Attitudes, and Behaviors in Collegiate Athletes. Journal of Skin Cancer 2014:1-7.
25. Tempark T, Chatproedprai S, Wananukul S. Attitudes, Knowledge, and Behaviors of Secondary School Adolescents Regarding Protection from Sun Exposure: A Survey in Bangkok, Thailand. Photodermatol Photoimmunol Photomed 2012;28(4):200-6.
26. Falk M, Anderson CD. Influence of Age, Gender, Educational Level and SelfEstimation of Skin Type on Sun Exposure Habits and Readiness to İncrease Sun Protection. Cancer Epidemiology 2013;37(2):127-32.
27. Warren RS, Monika J, Peter DB, Peter A. Primary Prevention of Skin Cancer: a Review ofSsun Protection in Australia. Health Promotion International 2004;19(3):369-78.