19180

ANNELERİN BEBEK BAKIMI UYGULAMARI VE BU UYGULAMALARI ETKİLEYEN FAKTÖRLER:BİR KAPADOKYA ÖRNEĞİ

Öz Annelerin bebek bakımı uygulamaları ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi amacıyla tanımlayıcı olarak yapılan bu çalışma, il belediye sınırları içerisindeki sağlık ocaklarına kayıtlı 0-11 aylık bebeklerin (320) anneleriyle yapılmıştır. Çalışmaya katılmayı kabul eden annelere hazırlanan anket formu uygulanmış, veriler tanımlayıcı istatistikler ve ki-kare testleri kullanılarak değerlendirilmiştir. Annelerin %6.3’ünün evde doğum yaptığı, %74.7’sinin bebeklerine ilk gıda olarak anne sütü verdiği, %54.1’inin bebeklerini ilk 1 saat içerisinde emzirdiği, bu davranışlarında ebe-hemşire önerisinin etkili olduğu, sezeryanla doğum yapan annelerin bebeklerini geç besledikleri, formül mamayı sık kullandıkları bulunmuştur. Bebeklerde gaz sancısı, konak, pamukçuk, pişik görüldüğü, eğitim düzeyi yüksek olan babaların daha çok bebek bakımına katıldığı saptanmıştır. Annelerin kundak yapma, toprağa yatırma, tuzlama gibi bebek bakımında kullandıkları geleneksel uygulamalarının olduğu belirlenmiş bu sonuçlar doğrultusunda annelere bebek bakımı ve beslenmesi konularında eğitim verilmesi önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Bebek bakımı, geleneksel uygulamalar, hemşirelik

PDF

___

Akyüz A, Kaya T, Şenel N (2007). Annenin emzirme davranışının ve emzirmeyi etkileyen durumların belirlenmesi. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 6(5): 331-335

Balkaya Akdolun N (2002). Postpartum dönemde annelerin bakım gereksinimleri ve ebe-hemşirenin rolü.

Yüksekokulu Dergisi 6 (2): 42-49

Başer M, Mucuk S, Korkmaz Z ve ark. (2005). Postpartum dönemde anne ve babaların yenidoğan bakımına ilişkin gereksinimlerinin belirlenmesi. Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi (Ek Sayı: Hemşirelik Özel Sayısı) 54-58.

Beji-Kızılkaya N, Coşkun A, Yıldırım G (2003). Doğum olayının kadının fonksiyonel durumu üzerine etkisi. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi 1: 22-29

Bekar M (2001). Kültürlerarası (Transkültürel) hemşirelik. Toplum ve Hekim 16(2):136-141

Biltekin Ö, Boran Ö, Denkli M ve ark. (2004). Naldöken sağlık ocağı bölgesinde 0-11 aylık bebeği olan annelerin doğum öncesi dönem ve bebek bakımında geleneksel uygulamaları. Sted Dergisi 13 (5): 166- 168.

Çalışkan (Işık) Z, Yaramış N, Karataş N ve ark. (2005). Bebeklik ve çocuklukta karşılaşılan sorunlara ilişkin geleneksel inanç ve uygulamalar. 13.Ulusal Neonatoloji Kongresi (Uneko 13) ve Yenidoğan Hemşireliği Kongresi Bildiri Kitabı, Kayseri, 489.

Çavuşoğlu H (2004). Çocuk Sağlığı Hemşireliği. 7. Baskı, Sistem Ofset Basımevi, Ankara.

Eğri G, Gölbaşı Z (2007). 15-49 yaş grubu evli kadınların doğum sonu dönemde bebek bakımına yönelik geleneksel uygulamaları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni (6) 5: 313-320

Günay İ, Mermer G, Mermer N ve ark. (2003). Kemalpaşa ilçe merkezinde emzirme durumu. II.Ulusal Ana Çocuk Sağlığı Kongresi Bildiri Kitabı, İstanbul, 152.

İnal S, Bozkurt G, Erdim L (2003) Çocuğun beslenme şeklinin sağlık durumuna etkisi. II. Ulusal Ana Çocuk Sağlığı Kongresi Bildiri Kitabı, İstanbul, 175.

Karadakovan A (1998). Türk kültüründe sağlık uygulamaları ve kalite. Hemşirelik-Ebelik Eğitim ve Uygulamalarında Kayseri, 12-25.

Kılıç T, Aytaç G, Gökçe S ve ark. (2002). Aydın merkez 5 no’lu sağlık ocağı bölgesinde annelerin 0-6 aylık bebek beslenmesi konusundaki bilgi tutum ve davranışları. VIII. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi Bildiri Kitabı, Diyarbakır, 720-722.

Konakçı S, Kılıç B (2002). Sezeryan ile doğumlar artıyor. Sted Dergisi 11(8): 286-288.

Kösecik M, Cebeci B, Koç A ve ark. (1998). Şanlıurfa’da 5 yaş altı çocukların hastaneye yatırılma ve ölüm nedenleri. Genel Tıp Dergisi 8 (1):37-40

Kramer Ms, Kakuma R (2004). The optimal duration of exclusive breastfeeding: a systematic review. Adv Exp Med Biol 554: 63-77.

Oral S (1997). Çocuk sağlığına giriş. Halk Sağlığı Temel Bilgiler. Editör: Bertan M, Güler Ç. Güneş Kitabevi, Ankara.

Özvarış Ş (2001). Sağlık Eğitimi ve Sağlığı Geliştirme. Hacettepe Halk Sağlığı Vakfı, Ankara.

Özyazıcıoğlu N (2000). Erzurum il merkezinde 12 aylık çocuğu olan annelerin çocuk büyütmeye ilişkin yaptıkları geleneksel uygulamalar. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Erzurum.

Şenses M, Yıldızoğlu İ (2002). Sekiz ayrı ildeki kaynana ve gelinlerin loğusalık ve çocuk bakımında geleneksel uygulamaları. Çocuk Forumu Dergisi 5(2): 44-48.

Taşkın L (2003). Doğum ve Kadın Sağlığı Hemşireliği. 6.Baskı, Sistem Ofset Matbaacılık, Ankara.

Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması (2003). Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü, Devlet Planlama Teşkilatı ve Avrupa Birliği, Ankara.

Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması (2008). Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü, Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı ve TÜBİTAK, Ankara.

(http://www.hips.hacettepe.edu.tr/tnsa2008/data/TNS

A-2008_ana_Rapor-tr.pdf Erişim Tarihi: 17.05.2010) Ünsal H, Atlıhan F, Özkan H ve ark. (2005). Toplumda anne sütü verme eğilimi ve buna etki eden faktörler. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi 48: 226-233

Yılmaz Ş, Seviğ Ü (2003). Vajinal yol ve sezeryanla doğum yapan kadınların doğumdan sonra kendi ve yenidoğan

Uluslararası Üreme Sağlığı ve Aile Planlaması Kongresi Bildiri Kitabı, Ankara, 162-163. 3.