ABD’NİN ORTADOĞU POLİTİKASINA KENDİ ULUSAL GÜVENLİK DOKTRİNLERİ EKSENİNDE BİR BAKIŞ

İkinci Dünya Harbi, dünyadaki başat güç ve otoritelerin değişmesine ve yeni bir siyasal düzenin ortaya çıkmasına zemin hazırlamıştır. Bu kapsamda İngiltere ve Fransa’nın Ortadoğu’daki pozisyon ve yerini ABD almıştır. ABD, savaş sonrasında SSCB’nin Ortadoğu’daki yayılmacı siyasetine karşı bölgedeki ikili ve çoklu ilişkilerini kullanarak çıkarlarını şekillendirmiştir. Özellikle petrol ve bölgenin kaynaklarına hâkim olmaya dönük bu siyaset ABD’nin yayımladığı Truman Doktrini, Eisenhower Doktrini ve Nixon Doktrini, Carter Doktrini, Reagan Doktrini ve Bush Doktrini ile nüfuz ve etkisini göstermiştir. Bu çalışmada, ABD’nin İkinci Dünya Harbi’nden itibaren şekillenen Ortadoğu politikasına basın ve kaynaklar çerçevesinde yer verilecektir.

Anahtar Kelimeler:

ABD, Ortadoğu, Doktrin, Soğuk Savaş, Dış Politika

A LOOK AT THE USA'S MIDDLE EAST POLICY ON THE AXIS OF OWN NATIONAL SECURITY DOCTRINES

The Second World War paved the way for the change of dominant powers and authorities in the world and the emergence of a new political order. In this context, the position and place of England and France in the Middle East has been taken by the USA. The USA shaped its interests by using bilateral and multiple relations in the region against the expansionist policy of the USSR in the Middle East after the war. Especially, this policy aimed at dominating oil and the resources of the region showed its influence and influence with the Truman Doctrine, Eisenhower Doctrine and Nixon Doctrine, Carter Doctrine, Reagan Doctrine, Bush Doctrine published by the USA. In this study, the Middle East policy of the USA that has been shaped since the Second World War will be included within the framework of the press and resources.

Keywords:

USA, Middle East, Doctrine, Cold War, Foreign Policy,

PDF

___

Ağır B. S., (2007), “Bush Doktrini: Küresel Bir Hegemonik İstikrar Arayışı mı?”, Uluslararası İlişkiler, Cilt 3, Sayı 12, 71-100.

Akbaş, Z. (2011), “ABD’nin Ortadoğu Politikalarının Sürdürülebilirliği ve Ortadoğu’da Güç Mücadelesi”, History Studies, ABD ve Büyük Ortadoğu İlişkileri Özel Sayısı, s.1-18.

Akçay, E.- Akbal, Ö. (2013), “ABD Güvenlik Politikasında Söylem ve Pratik”, Yönetim Bilimleri Dergisi, Cilt: 11, Sayı: 22, 7-29.

Altunışık, M.B. (2009), “Ortadoğu ve ABD: Yeni bir Döneme Girilirken”, Ortadoğu Etütleri, Cilt 1, Sayı 1, s.69-81.

Arı, T. (1998), Basra Körfezi ve Ortadoğu’da Güç Dengesi, Alfa Yayınevi, İstanbul, 1998.

Arı, T. (2009), “Türk Dış Politikasının Ana Ekseninde Bir Değişiklik Yoktur”, Mülakatlarla Türk Dış Politikası, Cilt I, (Ed) H. Özdal, O. Bahadır Dinçer, M. Yegin, USAK Yayınları, Ankara.

Arı, T. (2004), Irak, İran ve ABD-Önleyici Savaş, Petrol ve Hegemonya, 1.Baskı, Alfa Yayınları, İstanbul.

Asaf, H., (2001), Ortadoğu’da Devlet ve Terör, Pınar Yayınları, İstanbul.

Aşar, Y. (1991), Ortadoğu, Değişen Dengeler, Rehber Yayınları, İstanbul.

Ataman, M. (2006), “Değerler ve Çıkarlar: ABD’nin Ortadoğu Politikasını Belirleyen Temel Unsurlar ve İlkeler”, Ortadoğu Yıllığı, 401-431.

Aydın, M. (2003), “Amerika Dünyadan Ne İstiyor? ABD’nin Yeni Ulusal Güvenlik Stratejisi ve Dış Politikası”, Stradigma.com, 4, ISSN: 1303-9814.