JEOZOFİK YAKLAŞIMLAR, TÜRKİYE’DEN YANSIMALAR

Bu makalede disiplinlerarası bir perspektiften “jeozofi” kavramı ele alınacak ve felsefe-mekân-siyaset ilişkisi konu edilecektir. Makalede jeozofik yaklaşımların Türkiye ve dünyadaki muhtemel etkisi ele alınacak, jeozofik anlayışın tarihsel ekollerle melezlenerek siyaset, insan ve mekân bağını nasıl inşa ettiğine odaklanılacaktır. Söz konusu çerçevede hayali coğrafyalar ve coğrafi imgelem söylemlerinin nasıl ortaya çıktığı tartışılacak ve buna istinaden farklı aktörlerin ürettiği “milliyetçilikler”, coğrafi konuma atfedilen jeopolitik roller ve “olağanüstücü” söylemler serimlenecektir. Coğrafya ve mekânın, insanla ve siyasetle nasıl bütünleştiği, sosyal bilimlerde mekân sallığın yeniden nasıl önem kazandığı tartışılacaktır. Aynı zamanda hem dünyada hem de Türkiye’de eleştirel jeopolitiğin ortaya çıkmasında ve jeopolitik ön kabullerin eleştirel bir şekilde ele alınmasında jeozofinin olanaklılığı etkisi araştırılacaktır. Bu bağlamda makale Türkiye’deki eleştirel jeopolitik literatüründen örnekler sunarak tartışmaya ulusal bir boyuttan bakmayı hedeflemektedir.

GEOSOPHICAL APPROACHES, TURKISH REFLECTIONS

In this interdisciplinary work, “geosophy” will be discussed as a concept that links philosophy, politics and space. The focus of the article will be on the development of possible geosophical approaches both in Turkey and worldwide. This article argues that geosophical understanding hybridized with the historical approach, would release a new discussion how politics, human and space are interconnected. This is how the concept “imagined geographies” makes sense in understanding different nationalisms, “exceptionalisms” or geopolitical roles / identitifications assumed by various political actors. Along with the analysis of the rising power of spatiality in the social sciences, this article will evaluate the possible geosophical approaches in Turkish context mostly arising from the emerging critical literature on geopolitics.

___

  • Agnew, John (1994), “The Territorial Trap: The Geographical Assumptions of International Relations Theory”, Review of International Political Economy, 1 (1): 53-80.
  • Anaz, Necati (2012), “Siyasi Coğrafyada Yeni Eğilimler ve Popüler Jeopolitik”, Mahmut Gökmen (Der.), Batı Medyasının Ortadoğu Tasavvuru: Popüler Jeopolitik, Oryantalizm ve Uluslararası İlişkiler (İstanbul: İlke Yayıncılık): 185-218.
  • Bekaroğlu, Erdem ve Nuri Yavan (2013), “Modern Türk Coğrafyasının Tarihsel Gelişiminde Batılı Coğrafya Okullarının Etkisi: Ampirik Bir Analiz”, Beşeri Coğrafya Dergisi, 1 (1): 49-62.
  • Bilgin, Pınar (2012), “Turkey’s Geopolitical Dogma”, Guzzini, Stefan (Der.), The Return of Geopolitics in Europe? (Cambridge: Cambridge University Press): 151-173.
  • Bilgin Pınar (2007), “Only Strong States Can Survive in Turkey’s Geography”, Political Geography, 26 (7): 740-756.
  • Corbridge, Stuart (2007), “The (Im)possibility of Development Studies”, Economy and Society, 36 (2): 179-211.
  • Durgun, Sezgi (2013), “Arz’ın Seyahati: Gaia’dan Google Earth’e”, Felsefelogos, 50 (1): 7-15.
  • Durgun, Sezgi (2011) Memalik-i Şahane’den Vatan’a (İstanbul: İletişim).
  • Durgun, Sezgi (2015), “Okul Coğrafyasında Episteme’nin İnşası ve Bugünü”, Yeşiltaş, Murat, Sezgi Durgun ve Pınar Bilgin (Der.), Türkiye Dünyanın Neresinde? Hayali Coğrafyalar Çarpışan Anlatılar (İstanbul: Koç Universitesi Yayınları): 95-118.
  • Erinç, Sırrı (1973), Cumhuriyetin 50. Yılında Türkiye’de Coğrafya (Ankara: Başbakanlık Cumhuriyetin 50. Yıldönümü Yayınları).
  • Erşen, Emre (2015), Türkiye’deki ‘Avrasya Yorumları’: Formel, Pratik ve Popüler Jeopolitik Yansımalar”, Yeşiltaş, Murat, Sezgi Durgun ve Pınar Bilgin (Der.), Türkiye Dünyanın Neresinde? Hayali Coğrafyalar Çarpışan Anlatılar (İstanbul: Koç Universitesi Yayınları): 229-258.
  • Evstatiev, Simeon (2005), “Results of the Roundatable on the Contribution of Adult Education in the Context of Christian-Muslim Interaction and Mutual Understanding”, Behlau, Beate Schmidt (Der.), Building Bridges for Dialogue and Understanding (Bonn: Institute for International Cooperation for the Adult German Education Association): 43-48.
  • Farinelli Franco (2011), “Why America is called America”, Daniels, Stephen et al (Der.) Envisioning Landscapes, Making Worlds (New York: Routledge): 3-12.
  • Tuathail Gearóid (2008), “Understanding Critical Geopolitics: Geopolitics and Risk Society”, Journal of Strategic Studies, 22 (2-3): 107-124.
  • Tuathail, Gearóid (1996), Critical Geopolitics: The Politics of Writing Global Space (London: Routledge). Gregory, Derek (1993), Geographical Imaginations (Oxford: Blackwell).
  • Harvey, David (1973), Social Justie and the City (Baltimore: John Hopkins Press).
  • Iggers, George (2011), Yirminci Yüzyılda Tarih Yazımı (İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yarınları).
  • Kolomb, Kristof (1999), Seyir Defterleri, Keşif Yolculukları Günlüğü (İstanbul: Çekirdek Yayınları) (Çev. Sait Maden).
  • Lefebvre, Henri (1974), The Production of Space (Oxford: Blackwell) (Çev. D. N Smith).
  • Lowenthal, David (1961), “Geography, Experience, and Imagination: Towards a Geographical Epistemology”, Annals of the Association of American Geographers, 51 (3): 241-260.
  • Özcan, Gencer (2015), “Türkiye Siyasetinde Jeopolitik Söylem”, Yeşiltaş, Murat, Sezgi Durgun ve Pınar Bilgin (Der.), Türkiye Dünyanın Neresinde? Hayali Coğrafyalar Çarpışan Anlatılar (İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları): 157-202.
  • Özkan Behlül (2014), “Turkey, Davutoğlu and the Idea of Panislamism”, Survival, 56 (4): 119-140.
  • Özkan, Behlül (2015), “Jeopolitik Tahayyül Olarak Yavruvatan”, Yeşiltaş, Murat, Sezgi Durgun ve Pınar Bilgin (Der.), Türkiye Dünyanın Neresinde? Hayali Coğrafyalar Çarpışan Anlatılar (İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları) 267-280.
  • Özkan, Behlül (2012), From Adobe of Islam to the Turkish Vatan (New Haven: Yale University Press).
  • Şimşek, Ahmet (2012), Tarih Nasıl Yazılır? Tarihyazımı İçin Çağdaş Bir Metodoloji (İstanbul: Tarihçi Yayınevi). Sönmez, Erdem (2009), Annales Okulu ve Türkiye’de Tarih Yazımı (İstanbul: Daktylos).
  • Tuan, Yi Fu (1975), “Images and Mental Maps”, Annals of Association of American Geographers, 65 (2): 205-213.
  • Yanık, Lerna (2009), “Metamorphosis of Metaphors of Vision: ‘Bridging’ Turkey’s Location, Role and Identity”, Geopolitics, 14 (3): 531-549.
  • Yanık, Lerna (2015), “Türkiye’ye Popüler Jeopolitikle Bakmak: Çarpışan Mekânlar, Değişen Timsaller, Çatışan Kimlikler”, Yeşiltaş, Murat, Sezgi Durgun ve Pınar Bilgin (Der.), Türkiye Dünyanın Neresinde: Hayali Coğrafyalar Çarpışan Anlatılar (İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları): 203-232.
  • Yavan, Nuri (2014), “Batı Coğrafyası Geleneği Üzerine”, Bir Disiplinin İç Dünyası: Modern Türk Coğrafyası Üzerine Söyleşiler (İstanbul: İdil Yayınları): 17-51.
  • Yeşiltaş, Murat (2016), Türkiye’de Ordu ve Jeopolitik Zihniyet (Ankara: Kadim Yayınları).
  • Yeşiltaş, Murat, Sezgi Durgun ve Pınar Bilgin (2015), Türkiye Dünyanın Neresinde? Hayali Coğrafyalar Çarpışan Anlatılar (İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları).
  • Wright, John (1947), “Terrae Incognitae: The Place of the Imagination in Geography”, Annals of the Association of American Geographers, 37 (1): 1-15.