Eğitimde Alternatif Bir Model: Eğitim Kooperatifleri ve Kooperatif Okullar

Neoliberal politikaların ve küreselleşmenin etkisiyle eğitim hizmetlerinin yalnızca kamu değil, özel sektör kaynakları ile de desteklenmesi fikri ortaya çıkmıştır. Bu durum özel öğretim kurumlarının niceliksel olarak artış göstermesine ve bireylerin talepleri ve imkanları doğrultusunda eğitim süreçlerini bu kurumlarda da devam ettirmesini sağlamıştır. Burada karşımıza özel sektör teşebbüsleri ile kurulmuş zincir okullar veya bireysel okulların yanı sıra farklı bir yapılanmaya sahip olan eğitim kooperatifleri ve bu kooperatifler tarafından kurulmuş özel öğretim kurumları da çıkmaktadır. Çalışmada kooperatifçilik, eğitim kooperatifçiliği ve kooperatif okul modelinin gelişimi, kooperatif okul modelinin dünyadaki ve ülkemizdeki mevcut durumu açıklanmıştır.

An Alternative Model in Education: Education Cooperatives and Cooperative Schools

With the effect of neoliberal policies and globalization, the idea of supporting education services not only with public but also with private sector resources has emerged. This situation has enabled private education institutions to increase quantitatively and to continue their education processes in these institutions in line with the demands and opportunities of individuals. Here, we encounter chain schools or individual schools established by private sector enterprises, as well as educational cooperatives with a different structure and private education institutions established by these cooperatives. In the study, the development of cooperatives, education cooperatives and cooperative school model, the current situation of the cooperative school model in the world and in our country are explained.

___

  • Alam, M. (1979). Kooperafçiliğe Giriş. İzmir: Ege Üniversitesi İktisat Fakültesi Yayınevi.
  • Anthony, K. (2015). Educational cooperatives and the changing nature of home education: Finding balance between autonomy, support and accountability. Journal of Unschooling and Alternative Learning, 9 (18), 36-63.
  • Audsley, J., Cook, P. (2012). Co-operative schools: a democratic alternative. Forum, 54(2), 323-326.
  • Babagiray, Z. (2003). Kooperatifçilik ve okul kooperatifçiliği. Karınca, 800, 81-86.
  • Backer, D. (2017). Making the co-operative school a challenge alternative: social reproduction theory revisited. Journal of Co-operative Studies, 50(1), 17-27.
  • Başar, H. (1983). Türkiye’de ve Dünyada Kooperatif Kuruluşlarının Sosyo-ekonomik Yapısı. Bursa: Uludağ Üniversitesi Basımevi.
  • Bekar, E. (1997). Özel öğretim kurumları ve kooperatifleşme. (Yüksek Lisans Tezi.) Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Bilgin, N., Tanıyıcı, Ş. (2008). Türkiye’de kooperatif ve devlet ilişkilerinin tarihi gelişimi. Karamanoğlu Mehmetbeyli Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi ,10 (15), 136-159.
  • Bozyiğit, S. (2017). Özel okulların eğitim hizmetlerine ilişkin veli beklentisi ve algısı: Nitel bir araştırma. 2nd International Congress on Political, Economic and Social Studies (ICPESS)’de sunulmuştur. Sarajevo: Bosna Hersek.
  • Coontz, E. (1996). Best Kept Secrets:Co-op Preschool Models Need to be Spread, Rular.
  • Cooperative Schools Network. (2021). The membership network, cooperating across trusts and schools. Erişim adresi: https://csnetwork.coop/
  • Çağdaş Eğitim Kooperatifi (2021). Anaokulumuzun tarihçesi. Erişim adresi: https://www.besevleranaokulu.com/anaokulumuzun-tarihcesi.html
  • Dennis, J. (2019). The logic of the marketplace and the ethic of co-operation: a case study of a co-operative school. International Journal of Inclusive Education, 23(11), 1-12.
  • Er, C. (2003). 2003 yılı başında sayılarla kooperatifler. Karınca, 793, 7-10.
  • International Cooperative Alliance. (2018). Cooperative identity, values & principles. Erişim adresi: https://www.ica.coop/en/cooperatives/cooperative-identity
  • Kaya, Ç., Yılmaz, T. (2017). Türkiye’de eğitimin finansmanında kamu dışı kaynakların yeri. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(49), 378-388.
  • Ökçesiz, A. (1995). Sosyal politika aracı olarak kooperatifler ve kooperatifleşme. (Doktora tezi.) Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Shaw, L. (2014). Quiet revolution: Co-operative schools in the UK. Erişim adresi: https://stories.coop/a-quiet-revolution-co-operative-schools-in-the-uk/
  • T.C. Ticaret Bakanlığı. (2019). Kooperatifler nasıl kurulur?. Erişim adresi: https://ticaret.gov.tr/kooperatifcilik/kooperatif-nasil-kurulur
  • Uluocak, İ. (2009). Kooperatifçilik eğitiminin ülkemizdeki durumu ve kooperatif tarzı yapılanmanın özel öğretim kurumlarında uygulanması, Bursa Çağdaş Eğitim Kooperatifi örneği. (Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Vargün, B. (2020). Türkiye’de kooperatif okulların ekosistemi. (Yüksek Lisans Tezi.) Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Yirci, R., Kocabaş, İ. (2013). Eğitimde özelleştirme tartışmaları: Kavramsal bir analiz. International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(8), 1532-1539.