Ferda IŞIKÇELİK, Fatih DURUR, Meliha Meliş GÜNALTAY

Özel Hastane Finansal Performansının DuPont Finansal Analiz Yöntemiyle Değerlendirilmesi

Bu araştırmada Borsa İstanbul’da işlem gören bir hastaneler grubunun 2015-2019 yılları arasındaki finansal performansı DuPont finansal analiz tekniğiyle değerlendirilmiştir. Karlılık oranları Türkiye özel hastane ortalama karlılık oranlarıyla karşılaştırılmıştır. Hastaneler grubunun karlılık oranlarının 2015-2018 yılları arasında negatif olduğu, özsermayenin düşük, yabancı kaynak kullanımının yüksek, maliyet ve giderlerinin fazla, net karın negatif olduğu ve zarar edildiği saptanmıştır. 2019 yılında ise karlılık oranları pozitif değerde olmakla birlikte özsermayenin düşük, yabancı kaynak kullanımının yüksek, maliyet ve giderlerinin fazla olduğu tespit edilmiştir. Hastaneler grubunun DuPont karlılık oranları 2015-2018 yıllarında Türkiye ortalamasından düşük iken 2019 yılında ise yüksek olduğu saptanmıştır. Bu bağlamda hastaneler grubuna yabancı kaynak kullanımının azaltılması ve özsermaye kullanımının artırılması, maliyetler ve giderleri azaltıcı önlemler alınması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Aktif Karlılığı, DuPont Analizi, Finansal Performans, Özsermaye Karlılığı

Evaluation Financial Performance of Private Hospital by DuPont Financial Analysis Method

In this study, DuPont Financial Analysis Method is used to evaluate the financial performance of a group of hospitals traded on Borsa Istanbul from 2015 to 2019. Profitability ratios are compared with the average profitability ratio of Turkey's private hospitals. It is found that the profit rates of the hospital group are negative between 2015 and 2018, as well as a decrease in equity, high use of foreign resources, high costs and expenses, and the net profit is negatively affected. In 2019, it is determined that the profitability ratios are positive, however the equity is low, the use of foreign resources is high, and the costs and expenses are high. It is determined that DuPont profitability ratios of hospital group in 2015-2018 are below the average in Turkey, while they are above the average in 2019. In this context, it is recommended that the hospital group take measures to reduce the use of foreign resources, increase the use of equity, and reduce costs and expenses.

Keywords:

Return on Assets, DuPont Analysis, Financial Performance, Return on Equity,

PDF

___

AĞIRBAŞ, İ. (2014). Sağlık Kurumlarında Finansal Yönetim ve Maliyet Analizi, Siyasal Kitabevi, Ankara.
AKGÜÇ, Ö. (2013). Finansal Yönetim, Avcıol Basım Yayın, İstanbul.
AKYÜZ, F., YEŞİL, T. ve KARA, E. (2019), “İşletmelerin DuPont Karlılık Analiziyle Performansının Belirlenmesi: Borsa İstanbul İmalat Sektörü Örneği”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 83: 61-84
AKYÜZ, K.C., YILDIRIM, İ. ve AKYÜZ, İ. (2020). “Birleşik Oran Analizi (Dupont) Yöntemi ile Kağıt ve Kağıt Ürünleri Sanayi Sektöründe Performans Ölçümü”. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 22(1): 164-169.
ALMAZARI, A.A. (2012). “Financial Performance Analysis of the Jordanian Arab Bank by Using the DuPont System of Financial Analysis”. International Journal of Economics and Finance, 4(4): 86-94.
ALPER, A. ve BİÇER, E.B. (2017). “Kamu Hastanelerinde Finansal Performansın Oran Analizi ile Ölçülmesi: Bir Kamu Hastanesi Örneği”. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 18(2): 337-357.
ARDIÇ, M. (2019). “Çay İşletmeleri Kurumunun (Çaykur) Finansal Performansının Dupont Finansal Analiz Sistemi Kullanılarak İncelenmesi”. Business & Management Studies: An International Journal, 7(1): 352-372.
ARMUTLU, M.R ve GÜNGÖR, H.Y. (2019). “Turizm Sektöründe Özkaynak Kârlılığının Analizi”, Toplum Bilimleri Dergisi, 25: 137-152
AYANOĞLU, Y., ATAN, M. ve BEYLİK, U. (2010). “Hastanelerde Veri Zarflama Analizi (VZA) Yöntemiyle Finansal Performans Ölçümü ve Değerlendirilmesi”. Sağlıkta Performans ve Kalite Dergisi, 2(2): 40-62.
AYDEMİR, İ. (2018). “Hastanelerde Finansal Performansın Değerlendirilmesi: Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Hastane Hizmetleri Sektör Bilançolarında Bir Uygulama. Uluslararası Sağlık Yönetimi ve Stratejileri Araştırma Dergisi”, 4(2): 133-149.
AYDIN, N., BAŞAR, M. ve COŞKUN, M. (2010). Finansal Yönetim, Detay Yayınları, Ankara.
BAKIR, H. ve ŞAHİN, C. (2009). Yöneticiler İçin Finansal Tablolar Analizi, Detay Yayınları, Ankara.
BALCI, N. (2017). “Financial Performance Analysis with Topsis Technique: a Case Study of Public University Hospitals in Turkey”. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 15(1): 155-176.
BAŞTÜRK, F. H. (2004). “Dupont Kontrol Sisteminin (DKS) Sigorta Şirketlerinin Performans Ölçümüne Uyarlanması”. İktisat, İşletme ve Finans, 19(220): 100-114.
BRIGHAM, F. ve HOUSTON, J. F. (2014). Fundamentals of Financial Management (Finansal Yönetimin Temelleri), Çeviri Ed. Aypek, N., Nobel Yayıncılık, Ankara.
BÜLÜÇ, F., ÖZKAN, O. ve AĞIRBAŞ, İ. (2017). “Üniversite Hastanelerinin Finansal Performansının Oran Analizi Yöntemiyle Değerlendirilmesi”. Business & Management Studies: An International Journal, 5(2): 268-281.
BÜYÜKARIKAN, U., ERYILMAZ, C. (2020). “Tarım Sektöründeki İşletmelerin Finansal Performansının DuPont Modeliyle Analizi”. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(2): 129-141.
CHANG, K.J., CHICHERNEA, D. C. ve HASSABELNABY, H. R. (2014). “On the DuPont Analysis in the Health Care Industry”. Journal of Accounting and Public Policy, 33(1): 83-103.
CHANG, K.J., CHICHERNEA, D.C., HASSABELNABY, H.R. (2011). “Can DuPont Analysis Be Used in Assessment of Profitability Performance in the Health Care Industry?”, https://ssrn.com/abstract=1911626, 16.03.2021.
CREIXANS-TENAS, J. ve ARIMANY-SERRAT, N. (2018). “Influential Variables On The Profitability Of Hospital Companies”. Intangible Capital, 14(1): 171-185.
ÇALIŞKAN, S. (2015). “Kamu Hastanelerinde Dupont Analizi ile Finansal Performans Değerlendirilmesi ve Bir Uygulama”, Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osman Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
DONKLE, R. ve GULLICKSON, D. (2003). The Financial Effects of Critical Access Hospital Conversion.
ERDURU, İ. (2018). Türkiye’de İlaç Sektörü Alanında Faaliyet Gösteren İşletmelerin Aktif ve Özsermaye Karlılıklarının Dupont Analizi Yöntemi ile Değerlendirilmesi. Uysal Şahin, Ö. Köleoğlu, N (Ed.) Teoride ve Uygulamada Sağlık Ekonomisi ve Politikaları Güncel Sorunlar ve Araştırmalar içinde (303-326). Rating Academy Yayınları, Ankara.
GAPENSKI, L.C. (2008). Healthcare Finance: An Introduction to Accounting and Financial Management, 4th edition, Health Administration Press, Chicago, USA.
GITMAN, J.L. (2002). Principles of Managerial Finance, Pearson, USA.
GRUEN, R. ve HOWARTH, A. (2005). Financial Management in Health Services, Open University Press, Berkshire, England.
GÜMÜŞ, U. ve ÇIBIK, E. (2018). “Borsa’da İşlem Gören Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı İşletmelerinin Birleşik Oran Analizi (Dupont) Yöntemiyle Performansının Ölçülmesi”. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(3): 2178-2194.
HAO, Y., CHOI, S.U. (2019). “Operating performance of Chinese online shopping companies: An analysis using DuPont components”. Sustainability, 11(13): 1-13.
KARADENİZ, E. ve KOŞAN, L. (2017). “Hastane Hizmetleri Sektörünün Aktif ve Özsermaye Karlılık Performansının Analizi: Hastane Hizmetleri Sektör Bilançolarında Bir Araştırma”. İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 5(1): 37-47.
KARADENİZ, E., KOŞAN, L., GÜNAY, F. ve DALAK, S. (2019). “Otel İşletmelerinde Kârlılığı Etkileyen Değişkenlerin DuPont Analiz Tekniğiyle Ölçülmesi: Avrupa Borsalarında Ekonometrik Bir Analiz”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 81: 21-36
LADVENICOVÁ, J., BAJUSOVÁ, Z., GURČIK, L ve ČERVENÝ, D. (2019). “Dupont Analysis of Farms in V4 Countrıes”, Visegrad Journal on Bioeconomy and Sustainable Development, 8(2): 82-86
LOUKOPOULOS, G. ve ROUPAS, T. (2014). “Financial Analysis of the Greek Private Health Sector Over the Last Decade (2002-2012)”. European Research Studies, 17(2): 3-19.
MALI, D.B. (2020). “A Comparative Study on Financial Performance of Cadila Healthcare Limited and Torrent Pharmaceutıcals Limıied in Gujarat”. Online Journal of Multidiseiplinary Subjects, 12(1): 343-350.
MORTAŞ, M. (2020). Enerji Sektöründe Faaliyet Gösteren İşletmelerin Karlılıklarının Dupont Analizi ile İncelenmesi: Bıst Elektrik (Xelkt) Endeksinde Bir Araştırma, Hasan Babacan (Ed.) Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Alanında Akademik Çalışmalar-1 içinde (301- 319). Gece Kitaplığı Kitabevi, Ankara
NOH, J.W., LEE, H., CHA, S. ve LEE, Y. (2018). “Assessment of Korean Hospitals Management Using Dupont Analysis”. Korea Journal Of Hospital Management, 23(4): 53-64.
NURUL, K. B., SHAH A. ve MONZUR, H. (2018). “Dupont Analysis of Return on Common Stock Holder’s equity in Pharmaceutical Industry of Bangladesh”. Global Journal of Management and Business, 18(1): 9-15.
OKKA, O. (2015). Finansal Yönetim Teori ve Çözümlü Problemler, Nobel Yayıncılık, Ankara.
ÖZBAY, D. ve TAŞEL, F. (2020). “İşletmeler İçin Uluslararasılaşmanın Önemi ve Finansal Performansa Olan Etkisine Yönelik Bir Araştırma”. Alanya Akademik Bakış Dergisi, 4(3): 789-805.
ÖZGÜLBAŞ, N., KOYUNCUGİL, A.S., DUMAN, R. ve HATİPOĞLU, B. (2008). “Özel Hastane Sektörünün Finansal Değerlendirmesi”. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (40): 120-131.
POYRAZ, E. (2008). Açıklamalı Örneklerle Finansal Yönetim, Ekin Yayınevi, Bursa.
PRAJAPATI, S. ve DANTA S. (2015). “Use of Dupont Five Point Analysis to Study CNX Pharma Index”. International Journal of Current Engineering and Technology, 5(5): 3398-3406.
SHAHNIA, C., ENDRI, E. (2020). “Dupont Analysis for the financial performance of trading, service & investment companies in Indonesia”. International Journal of Innovative Science and Research Technology, 5(4): 193-211.
SHEELA, S.C. ve KARTHIKEYAN, K. (2012). “Financial Performance Of Pharmaceutical Industry İn India Using Dupont Analysis”. European Journal of Business and Management, 4(14): 84-91.
TURGUT, M., IŞIKÇELİK, F. ve AĞIRBAŞ, İ. (2019). Sağlık Kurumlarında Maliyet Analizi ve Finansal Analiz, İsmail Ağırbaş (Ed.) Sağlık Ekonomisi ve Sağlık Kurumları Yönetiminde Temel Konular içinde (135-169). Siyasal Kitabevi, Ankara.
TURNER, J., BROOM, K., ELLIOTT M. ve LEE J.F. (2015). “A Decomposition of Hospital Profitability: an Application of Dupont Analysis to the US Market”. Health Services Research and Managerial Epidemiology, 1-10.