Karayolu Yük Taşımacılığının Ekonomik Büyüme ve Ticaret Hacmi Üzerindeki Etkisine Yönelik Ampirik Bir Analiz

Taşımacılık faaliyetlerinin türev talep olması nedeni ile ekonomik büyüme ile birlikte değerlendirildiğinden bu iki unsur arasındaki ilişkinin analiz edilmesi son derece önemlidir. Ayrıca taşımacılık altyapısına yapılan yatırımların yüksek maliyetleri ve uzun vadeli karakteri göz önüne alındığında, politika yapıcıların altyapı projelerine karar vermek için yük taşımacılığı ile ilgili ampirik sonuçlara ihtiyaçları bulunmaktadır. Çalışmanın temel amacı, karayolu ulaştırma modu çerçevesinde gerçekleştirilen yük taşımacılığı miktarlarındaki değişimin ekonomik büyüme ve ticaret hacmi üzerinde bir etkisinin olup olmadığının belirlenmesidir. Ticaret ve GSYİH ile Türkiye’de yük taşımacılığı arasındaki ilişkiyi ortaya koymak için 1988-2018 arası döneme ilişkin yıllık veriler ile regresyon analizi gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın temel bulgusuna göre yük taşımacılığı ile GSYİH ve toplam ticaret hacmi üzerinde anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Bu ilişkiye göre karayolu yük taşımacılığı %1 arttığında GSYİH’nın yaklaşık olarak 0.65, ticaretin ise 0.70 arttığı tahmin edilmiştir. Ekonometrik analiz ile karayolu yük taşımacılığında meydana gelen değişimin ekonomik büyüme ve ticaret hacmini ne yönde değiştirdiği ortaya konduktan sonra karayolu yük taşımacılığının geliştirilmesine yönelik öneriler sunulmuştur.

An Empirical Analysis of the Effect of Road Freight Transport on Economic Growth and Trade Volume

Since the transport activities are evaluated together with the economic growth due to the derivative demand, it is extremely important to analyze the relationship between these two factors. Investments in transportation infrastructure have high costs and long-term character. Policy makers need empirical results on freight transport to decide on infrastructure projects. The main purpose of the study is to determine whether the increase or decrease in the amount of freight transport carried out within the framework of road transport mode has an impact on economic growth and trade volume. To reveal the relationship between trade and GDP and freight transport, annual data for the period 1988-2018 and regression analysis were performed. According to the main findings of the study, a significant relationship was found between freight transport and GDP and total trade volume. According to this relationship, it is estimated that when road freight transportation increased by 1%, GDP increased by approximately 0.65 and trade by 0.70. After showing how the change in road freight transport changed the economic growth and trade volume by econometric analysis, suggestions for the development of road freight transportation were presented.

PDF

___

ALISES, A., VASSALLO, J. M., & GUZMÁN, A. F. (2014). Road freight transport decoupling: A comparative analysis between the United Kingdom and Spain. Transport Policy, 32, 186-193.
BARDA, S. (1970). Modern Ulaştırma Koordinasyon Ekonomisi ve Türkiye’nin İmkanları, MPK Yayınları, Ankara.
BOWERSOX, D. J., CLOSS, D. J., COOPER, B. M., & BOWERSOX, J. C. (2013). Supply Chain Logistics Management. Fourth Edition. Newyork. McGraw-Hill. 10-311.
BOZKURT, E., EFEOĞLU, R., SEVİNÇ, H., & ALTUNER, İ. (2017). Türkiye ve Avrasya Ekonomilerinde Taşımacılık Sektörünün Ekonomik Büyümeye Etkisi. Igdir University Journal of Social Sciences, (11).
CAID N. (2004). Analysis of the Link Between Transport and Economic Growth. OECD Rapor. 1-94.
COYLE, J.J., NOVACK, R. A., GIBSON, B. J., & BARDI, E., (2011) “Transportation: A Supply Chain Perspective”, 7th Edition, South-Western Cengage Learning, USA.
ÇANCI, M., & GÜNGÜREN, M. (2013). İktisadi Yaşamda Taşımacılık Sektörü. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12(45), 198-213.
DENİZ, T. (2016). “Türkiye’de Ulaşım Sektöründe Yaşanan Değişimler ve Mevcut Durum”, Doğu Coğrafya Dergisi, 36, 135-156.
DOĞAN, A. (2014). Kara Yolu Yük Taşımacılığı. İstanbul: Beta Yayınları.
DÜNYA EKONOMİ GAZETESİ (09 Aralık 2017). UND Başkanı: Karayolu Taşımacılığında En Büyük Sorun Gümrük, https://www.dunya.com/ekonomi/und-baskani-karayolutasimaciliginda-en-buyuk-sorun-gumruk-haberi-393852 (Erişim Tarihi: 03.09.2020).
GTB (T.C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı), 2014. Kooperatif İstatistikleri Bülteni, http://koop.gtb.gov.tr/data/52ce773b487c8e3b38d8fa65/Koop- %C4%B0statistik%2010%2001%20(2).pdf (Erişim Tarihi: 10.09.2020).
GTB (T.C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı), 2017. Türkiye Kooperatifçilik Raporu 2016, http://koop.gtb.gov.tr/data/592ea2dd1a79f514ac499aae/TKR-2016-2017%200804- BASIM.pdf (Erişim Tarihi: 10.09.2020).
GÜNDOĞDU, F. (2013). Karayolu yük taşımacılığı çalışanlarının mesleki problemleri ve bu problemlerin sosyal ve ekonomik yansımaları üzerine bir uygulama: Burdur-Bucak örneği (Doctoral dissertation, SDÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü).
GÜRLÜ, S. (2019). Türkiye’de Hava Ulaştırma Sektörü ve İktisadi Büyüme Üzerindeki Etkisi, İstanbul Üniversitesi, SBE, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
GWILLIAM, K. M., Transport and Public Policy, London: George Allen & Unwin Ltd., 1964.
HAKIM, M. M., & MERKERT, R. (2016). The causal relationship between air transport and economic growth: Empirical evidence from South Asia. Journal of Transport Geography, 56, 120-127.
HONG-WEN, Z., HONG-YAN, W., & YU-MİN, Z. (2007, August). The research of relationship between economy development and logistics development based on statistical analysis. In 2007 International Conference on Management Science and Engineering (pp. 1372-1377). IEEE.
HOSSEIN RASHIDI, L., & SAMIMI, A. (2012). Relationship between economic and transportation infrastructure indicators and freight productivity growth. Journal of urban planning and development, 138(3), 254-262.
KARABIÇAK, M., & GÜNDOĞDU, F. (2014). “Karayolu Yük Taşımacılığı Çalışanlarının Mesleki Problemleri ve Bu Problemlerin Sosyal ve Ekonomik Yansımaları Üzerine Bir Uygulama: Burdur-Bucak Örneği”, Emek ve Toplum Dergisi, 3 (6), 178-199.
KARLUK, R. (2009) “Cumhuriyetin İlanından Günümüze Türkiye Ekonomisinde Yapısal Dönüşüm”, Beta Basım, İstanbul.
KAYA, S. (2008), “Türkiye’de Ulaştırma Sektörünün Genel Görünümü ve Sorunları”, ARGE Bülten, Şubat, 31-38.
KAYODE, O., BABATUNDE, O., & ABIODUN, F. (2013). An empirical analysis of transport infrastructure investment and economic growth in Nigeria. Social Sciences, 2(6), 179-188.
KEÇECİ, A. (2006). “Türkiye’de Karayolu Taşımacılığı”. Uluslararası Ekonomik Sorunlar Dergisi, 20. http://www.mfa.gov.tr/turkiye_de-karayolu-tasimaciligi-.tr.mfa (Erişim Tarihi: 15.01.2019).
KGM (KARAYOLLARI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ), https://www.kgm.gov.tr/Sayfalar/KGM/SiteTr/Istatistikler/DevletveIlYolEnvanteri.asp x (Erişim Tarihi: 01.10.2019).
KGM (KARAYOLLARI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ), (2005). “Stratejik Plan 2006-2010”, Karayolları Genel Müdürlüğü Yayını, Ankara.
KGM (KARAYOLLARI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ), https://www.kgm.gov.tr/SiteCollectionDocuments/KGMdocuments/Istatistikler/Devlet IlYolEnvanter/SatihYolAgiUzunlugu.pdf (Erişim Tarihi: 12.11.2019).
KÖGMEN, Z. (2014). Karayolu Taşımacılığının Diğer Taşımacılık Modlarıyla Karşılaştırılması ve Sağladığı Avantajlar. Ulaştırma ve Haberleşme Uzmanlık tezi). Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, Ankara.
KPMG, (2020). Taşımacılık: Sektörel Bakış, https://assets.kpmg/content/dam/kpmg/tr/pdf/2020/03/sektorel-bakis-2020- tasimacilik.pdf (Erişim Tarihi: 16.09.2020).
McKINNON, A. (2006). Life without trucks: the impact of a temporary disruption of road freight transport on a national economy. Journal of Business Logistics, 27(2), 227-250.
McKINNON, A. C. (2007). Decoupling of road freight transport and economic growth trends in the UK: An exploratory analysis. Transport Reviews, 27(1), 37-64.
PHILLIPS, P. C. P., & PERRON, P. (1988), “Testing for a Unit Root in Time Series Regression”. Biometrika, 75.
PRADHAN, R. P., & BAGCHI, T. P. (2013). Effect of transportation infrastructure on economic growth in India: the VECM approach. Research in Transportation Economics, 38(1), 139-148.
SAATÇİOĞLU, C. (2011). Ulaştırma Ekonomisi: Teori ve Politika, Gazi Kitabevi, Ankara.
SEZER, S. (2018). The Impact of Logistics Sector on Economic Growth: Examination of BRICS Countries and Turkey. https://seville2019.econworld.org/papers/Sezer_TheImpact.pdf (Erişim Tarihi: 20.10.2019).
T. C. ULAŞTIRMA BAKANLIĞI, 1993, Cumhuriyetin 70. Yılında Ulaştırma, Haberleşme.
T.C. KALKINMA BAKANLIĞI, (2014). Onuncu Kalkınma Planı (2014-2018): 2015 Yılı Programı, http://www.sbb.gov.tr/wpcontent/uploads/2018/11/2015_Yili_Programi.pdf (Erişim Tarihi: 03.09.2020).
TAKIM, A., & ERSUNGUR, Ş. M. (2015). Taşıma Şekillerine Göre Türkiye'de Dış Ticaretin Analizi: Mevcut Durum, Sorunlar ve Beklentiler. Journal of Graduate School of Social Sciences, 19(3).
TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu). Ulaştırma İstatistikleri. http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1051 (Erişim Tarihi: 03.10.2019).
UDH (T.C. Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı), (2014). İstatistiklerle Ulaştırma Denizcilik https://www.utikad.org.tr/images/BilgiBankasi/istatistiklerleulastirmadenizcilikvehabe rlesme20032014-6245.pdf (Erişim Tarihi: 03.11.2019).