Beş Faktör Kişilik Özellikleri ile Gelecek Beklentileri Arasındaki İlişki: Üniversite Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma

Üniversite öğrencilerinin gelecek beklentileri; kişiliği, ailesi ve sosyal çevresi tarafından etkilenmektedir. Bireylerin çalışma hayatına dair pek çok unsurun onların temel kişilik özellikleri tarafından etkilendiğine yönelik yapılan çalışmalar neticesinde, iş yaşamına dair gelecek beklentileri ile kişilik özellikleri arasında ilişki önem kazanmıştır. Bu çalışmanın amacı, üniversite öğrencilerinin temel kişilik özelliklerinin çalışma hayatına dair gelecek beklentilerine bir etkisinin olup olmadığını araştırmaktır. Bu amaca yönelik olarak araştırma, kolayda örnekleme yöntemi ile Manisa Celal Bayar Üniversitesinde eğitim gören ön lisans, lisans ve yüksek lisans öğrencilerinden oluşan 459 katılımcıyı kapsamaktadır. Çalışma kapsamında ölçeklerin güvenilirliğini test etmek üzere; Cronbach's alpha katsayılarına bakılmıştır. Toplanan verilere açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi, korelasyon ve düzenleyici rolünü test etmek için Hayes’in Process isimli makrosu kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre üniversite öğrencilerinin gelecek beklentileri ile temel kişilik özellikleri arasında pozitif ve anlamlı orta derecede bir ilişkinin olduğunu göstermektedir. Söz konusu ilişkide cinsiyetin ise anlamlı bir farklılık oluşturmadığı, dolayısıyla düzenleyici rolünün olmadığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Kişilik, Beş Faktör Kişilik Özellikleri, Gelecek Beklentisi

The Relationship between Five-Factor Personality Traits and Future Expectations: The Case of University Students

Individuals' personality, family and social environment affect their future expectations. Because of the studies carried out that there is a significant relationship between business life and the five-factor personality traits, this research topic has acquired importance. The aim of this study is to reveal the relationship between the five factor personality traits of university students and their future expectations. For this purpose, the research includes 459 participants, consisting of vocational high school, undergraduate and master students who are studying at Manisa Celal Bayar University using the convenience sampling method. In order to test the reliability of the scales within the scope of the study; Cronbach's alpha coefficients were examined. Hayes' Process macro was used to test the explanatory and confirmatory factor analysis, correlation and moderator role in the collected data. According to the results of the research, there is a positive and significant moderate relationship between the future expectations of university students and the five-factor personality traits. It was determined that gender did not make a significant difference in the said relationship, therefore, there was no moderator role.

Keywords:

Personality, Five Factors Personality Traits, Future Expectation,

PDF

___

ACKERMAN, P. L., & HEGGESTAD, E. D. (1997). Intelligence, Personality, and Interests: Evidence for Overlapping Traits. Psychological Bulletin, 121(2), 219-245.
AHMETOĞULLARI, K., & GÜNEŞ, M. (2017). Öğrencilerin Kişilik Özelliklerinin Mesleğin Geleceğine Bakış Açılarına Etkisi: Hilvan Myo Örneği. Mehmet Akif Erson Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(21), 24-39.
ALARCON, G. M., BOWLING, N. A., & KHAZON, S. (2013). Great Expectations: A Meta-Analytic Examination of Optimism and Hope. Personality and Individual Differences, 54, 821-827.
ANG, S., DYNE, L. V., & KOH, C. (2006). Personality Correlates of the Four-Factor Model of Cultural Intelligence. Group Organization Management , 31(1), 100-123.
ARSOY, A. P., UYSAL, T. U., & KILINÇARSLAN, T. B. (2018). Muhasebe Akademisyenlerinin Kişilik Özelliklerinin İş Performansları Üzerindeki Etkisi. Muhasebe ve Denetime Bakış, 53(1), 127-142.
BAUMGARTNER, H., & HOMBURG, C. (1996). Applications of Structural Equation Modeling in Marketing and Consumer Research: A Review. International Journal of Research in Marketing, 13(2), 139-161.
BOZKURT, Ö. (2006). Girişimcilik Eğiliminde Kişilik Özelliklerinin Önemi. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 93-111.
BROWNE, M. W., & CUDECK, R. (1992). Alternative Ways of Assessing Model Fit. Sociological Methods & Research, 21(2), 230-258.
CARLESS, S. A. (1999). Career Assessment: Holland’s Vocational Interests, Personality Characteristics, and Abilities. Journal of Career Assessment, 7(2), 125-144.
COSTA, P. T., & MCCREA, R. R. (1992). The Five-Factor Model of Personality and Its Relevance to Personality Disorders. Journal of Personality Disorders, 6(4), 343-359.
CÜCELOĞLU, D. (2002). İnsan ve Davranışı. İstanbul: Remzi Kitapevi.
ÇANKAYA, İ. (2022). Z Kuşağının İş Hayatından Beklentileri: Aracılık Modeli Olarak Toplumsal Cinsiyet Eşitliği. Advances in Women’s Studies, 4(1), 11-18.
ÇELİK, N., & ÜZMEZ, U. (2014). Üniversite Öğrencilerinin Meslek Seçimini Etkileyen Faktörlerin Değerlendirilmesi: Çağrı Merkezi Hizmetleri Örneği. Elektronik Mesleki Gelişim ve Araştırma Dergisi (EJOİR), 2(1), 94-105.
ÇETİN, C., & KARALAR, S. (2016). X, Y ve Z Kuşağı Öğrencilerin Çok Yönlü ve Sınırsız Kariyer Algıları Üzerine Bir Araştırma. Yönetim Bilimleri Dergisi, 14, 157-197.
DEVELİOĞLU, K., & TEKİN, Ö. A. (2013). Beş Faktör Kişilik Özellikleri ve Yabancılaşma Arasındaki İlişki: Beş Yıldızlı Otel Çalışanları Üzerine Bir Uygulama. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(2), 15-30.
DOĞANCİLİ, O. S., & ORUÇ, M. C. (2016). Ulaştırma Hizmetleri Bölümü Öğrencilerinin Seçiminde Kişilik Özelliklerinin Etkisi: Taşova Meslek Yüksekokulu Örneği. 9(4), 24-45.
EWEN, R. B. (2003). An Introduction to Theories of Personality. New York: Psychology Press.
GLASS, R., PRICHARD, J., LAFORTUNE, A., & SCHWAB, N. (2013). The Influence of Personalıty and Facebook Use On Student Academıc Performance. Issues in Information Systems, 14(2), 119-126.
GOLDBERG, R. L. (1990). An Alternative "Description of Personality": The Big-Five Factor Structure. Journal of Personality and Social Psychologs, 59(6), 1216-1229.
GÜLER, D. (1989). Kişilik Kavramı ve Çocuk Kişiliği. Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi(6).
GÜRBÜZ, S., & ŞAHİN, F. (2018). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri: Felsefe-Yöntem-Analiz (5 b.). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
HAMMOND, M. S. (2001). The Use of the Five-Factor Model of Personality as a Therapeutic Tool in Career Counseling. Journal of Career Development, 27(3), 153-165.
HARRIS, J. A., VERNON, A.P., JOHNSON, M.A., & JANG, K. L. (2006). Phenotypic And Genetic Relationships Between Vocational Interests And Personality. Personality and Individual Differences, 40(8), 1531-1541.
HELLRIEGEL, D., SLOCUM, J. W., & WOODMAN, R. W. (1992). Organizational Behavior (6. b.). New York, USA: West Publication Company.
HOGAN, R., CURPHY, G. J., & HOGAN, J. (1994). What We Know About Leadership: Effectiveness and Personality. American Psychologist, 1-33.
HOLLAND, J. L. (1992). Making Vocational Choices: A Theory of Vocational Personalities and Work Environments (2. b.). Odessa, FL: Psychological Assessment Resources.
HORZUM, M. B., PADİR, M. A., & ARAS, T. (2017). Beş Faktör Kişilik Ölçeğinin Türk Kültürüne Uyarlanması. Sakarya University Journal of Education, 7(2), 398-408.
HURTZ, G. M., & DONOVAN, J. J. (2000). Personality and Job Performance: The Big Five Revisited. Journal of Applied Psychology, 85(6), 869-879.
İLBARS, Z. (1987). Kişiliğin Oluşmasındaki Kültürel Etmenler. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih - Coğrafya Fakültesi Dergisi, 31(1-2), 201-211.
İMAMOĞLU, E. O., & GÜLER-EDWARDS, A. (2007). Geleceğe İlişkin Yönelimlerde Benlik Tipine Bağlı Farklılıklar. Türk Psikoloji Dergisi, 22(60), 115-132.
JOHN, O. P., & SRIVASTAVA, S. (1999). The Big Five Trait Taxonomy: History, Measurement, and Theoretical Perspectives. L. Pervin, & O. .. John içinde, Handbook of Personality: Theory and Research (s. 102-138). New York: Guilford Publications.
JUDGE, T. A., HELLER, D., & MOUNT, M. K. (2002). Five-Factor Model of Personality and Job Satisfaction: A Meta-Analysis. Journal of Applied Psychology, 87(3), 530-541.
JUDGE, T. A., ILIES, R., BONO, J. E., & GERHARDT, M. W. (2002). Personality and Leadership: A Qualitative and Quantitative Review. Journal of Applied Psychology, 87(4), 765-780.
KLINE, R. B. (2015). Principles and Practice of Structural Equation Modeling (Methodology in the Social Sciences) (4. b.). New York: Taylor & Francis.
KUIJPERS, M., & MEIJERS, F. (2012). Learning For Now or Later? Career Competencies Among Students İn Higher Vocational Education İn The Netherlands. Studies in Higher Education, 37(4), 449-467.
LARSON, L. M., ROTTINGHAUS, P. J., & BORGEN, F. H. (2002). Meta-analyses of Big Six Interests and Big Five Personality Factors. Journal of Vocational Behavior, 61, 217-239.
MCADAMS, D. P. (1997). A Conceptual History of Personality Psychology. R. Hogan, J. Johnson, & S. Briggs içinde, Handbook of Personality Psychology (s. 3-39). San Diego, CA: Academic Press.
MCCRAE, R. R., & JOHN, O. P. (1992). An Introduction to the Five-Factor Model and Its Applications. Journal of Personality, 60(2), 175-215.
MURUGESAN, R., & JAYAVELU, R. (2017). The Influence of Big Five Personality Traits and Self-efficacy on Entrepreneurial Intention: The Role of Gender. Journal of Entrepreneurship and Innovation in Emerging Economies, 3(1), 41-61.
NORMAN, W. T. (1963). Toward an Adequate Taxonomy of Personality Attributes: Replicated Factor Structure in Peer Nomination Personality Ratings. Journal of Abnormal and Social Psychology, 66(6), 574-583.
NOVIKOVA, I. A. (2013). Big Five (The Five-Factor Model and The Five-Factor Theory) . The Encyclopedia of Cross-Cultural Psychology, 1-3.
OETTINGEN, G., & MAYER, D. (2002). The Motivating Function of Thinking About the Future: Expectations Versus Fantasies. Journal of Personality and Social Psychology, 83(5), 1198-1212.
ÖZSOY, E., & YILDIZ, G. (2013). Kişilik Kavramının Örgütler Açısından Önemi: Bir Literatür Taraması. İşletme Bilimi Dergisi, 1(2), 1-12.
PARIKH, M., & GUPTA, R. (2010). Organizational Behavior (1. b.). Tata: Mc Graw Hill India.
PLOMIN, R., & NESSELROADE, J. R. (1990). Behavioral Genetics and Personality Change. Journal of Personality, 58(1), 191-220.
RAMMSTEDT, B., & JOHN, O. P. (2007). Measuring Personality in One Minute or Less: A 10-Item Short Version of The Big Five Inventory in English and German. Journal of Research in Personality, 41, 203-212.
ROBBINS, S., & JUDGE, T. A. (2012). Örgütsel Davranış (14. b.). (İ. Erdem, Dü.) Nobel Yayıncılık.
ROCCAS, S., SAGIV, L., SCHWARTZ, S. H., & KNAFO, A. (2002). The Big Five Personality Factors and Personal Values. Personality and Social Psychology Bulletin, 789-801.
ROTHMANN, S., & COETZER, E. P. (2003). The Big Five Personality Dimensions and Job Performance. SA Journal of Industrial Psychology, 29(1), 68-74.
SCHERMELLEH-ENGEL, K., MOOSBRUGGER, H., & MÜLLER, H. (2003). Evaluating the Fit of Structural Equation Models: Tests of Significance and Descriptive Goodness-of-Fit Measures. Methods of Psychological Research Online, 8(2), 23-74.
SCHREUDER, A., & COETZEE, M. (2002). The Relationship Between Career Patterns and Personality Types. SA Journal of Industrial Psychology, 28(1), 53-59.
SEGUEL, A. M., PAEZ, D., & MARTİNEZ-SÁNCHEZ, F. (2015). Humor Styles and Personality: A Meta-Analysis of The Relation Between Humor Styles and the Big Five Personality Traits. Scandinavian Journal of Psychology, 56, 335-340.
SEIBERT, S. E., & DEGEEST, D. S. (2017). The Five Factor Model of Personality in Business and Industry. T. A. Widiger içinde, The Oxford Handbook of the Five Factor Model (s. 381-401). Madison, USA: Oxford University Press.
TETT, R. P., JACKSON, D. N., ROTHSTEIN, M., & REDDON, J. R. (1999). Meta-Analysis of Bidirectional Relations in Personality-Job Performance Research. Human Performance, 12(1), 1-29.
TOKAR, D. M., & SWANSON, J. L. (1995). Evaluation of the Correspondence Between Holland′s Vocational Personality Typology and the Five-Factor Model of Personality. Journal of Vocational Behavior, 46(1), 89-108.
TUNCER, M. (2011). Yükseköğretim Gençliğinin Gelecek Beklentileri Üzerine Bir Araştırma 6(2). Electronic Turkish Studies, 6(2), 935-948.
WEISBERG, Y. J., DEYOUNG, C. G., & HIRSH, J. B. (2011). Gender Differences in Personality Across The Ten aspects of The Big Five. Frontiers in Psychology, 2, 1-11.
ZHAO, H., & SEIBERT, S. E. (2006). The Big Five Personality Dimensions and Entrepreneurial Status: A Meta-Analytical Review. Journal of Applied Psychology, 91(2), 259-271.