EHL-İ BEYT’İN GİZLİ İLMİ: HZ. ALİ’YE NİSPET EDİLEN KİTÂB-I ALİ (SAHÎFE- CÂMİA), CEFR ve MUSHAF-I FÂTIMA HAKKINDA BİR İNCELEME

İslam düşüncesinin iki ana akımını meydana getiren Ehl-i Sünnet ve Şia arasındaki en önemli ayrılık noktalarından birisi Ehl-i Beyt’in gizli bir ilme sahip olup olmadığı meselesidir. Şia’nın klasik hadis kaynaklarında yer alan onlarca rivayete dayanan bu düşünce onların Kur’an’ın tahrif edildiğine inandığı yollu tartışmaların da odağını oluşturmaktadır. Bu makalenin amacı sözü edilen Ehl-i Beyt’in gizli ilmi meselesiyle ilgili Şii literatürde dile getirilen Kitab-ı Ali (Sahîfe, Câmia), Cefr ve Mushaf-ı Fatıma hakkında yine bu literatüre dayalı bir inceleme yapıp bu konuda temel Şii yaklaşımları ortaya koymaktır.

Anahtar Kelimeler:

Şia, Ehl-i Beyt, Kur’an, gizli ilim, Kitab-ı Ali, Cefr, Mushaf-ı Fâtıma, tahrif.

PDF

___

Atalan, Mehmet, “Şiî Kaynaklarda Ali b. Ebî Tâlib ve Fatıma Mushafı”, Dinî Araştırmalar, 2005/23, 93-110.
______________, “Şia’da Cifr İlminin Yeri”, Dinî Araştırmalar, 2006/25, 109-123.
Âmili, Muhsin Emin, eş-Şîa beyne’l-Hakâik ve’l-Evhâm, Beyrut: el-Gadîr li’t- Tıbâa ve’t-Tevzî, 2001.
Askeri, Seyyid Murteza, el-Kur’ânu’l-Kerim ve Rivâyâtu’l-Medreseteyn, Tahran: Mecmau’l-İlmi İslami, 1996.
Buhari, Ebu Abdillah Muhammed b. İsmail (256/870), el-Edebu’l-Müfred, thk. Salih Ahmed eş-Şâmi, Dımeşk: Dâru’l-Kalem, 2001.
Caferiyan, Resul, Ukzûbetu Tahrîfi’l-Kur’ân beyne’ş-Şîa ve’s-Sünne, Tahran: Muâviniyyetu’r-Riâseti li’l-Alâkâti’d-Devliyye, 1985.
Dâstân-ı Fâtımâ, (Alevî-Bektâşî Klasikleri serisi içinde, Dâstân-ı İbrahim Edhem ve Dâstân-ı Hâtûn ile birlikte), hz. Mehmet Mahfuz Söylemez, Ankara: TDV 2007, s. 54-71.
Hâkim, Ebu Abdullah el-Hâkim en-Neysâbûrî (405/1014), Müstedrek ala’s-Sahîhayn, I-IV, haz. Yusuf Abdurrahman el-Mer’aşlî, Beyrut: Dâru’l-Marife, 1986.
İbn Belebân, Emir Alâuddin Ali b. Belebân el-Fârisi (739/1338), Sâhihu İbn Hibbân bitertîb-i İbn Belebân, XIV, thk. Şuayb Arnavut, Beyrut: Müessesetu’-r- Risâle, 1997.
İbn Ebi’l-Hadid, (656/1258) , Şerhu Nehci’l-Belâğa, I, thk.Muhammed Ebu’l- Fazl İbrahim, Yer yok: Dâru İhyâi’l-Kutubi’l-Arabiyye, 1965.
İbn Kuteybe, Ebu Muhammed Abdullah b. Müslim (276/889), Te’vîlu Muhtelifi’l-Hadis, Kahire: Mektebetu’l-Külliyyâti’l-Ezheriyye, 1985.
İbn Manzur, Ebu’l-Fazl Cemaluddin Muhammed b. Mükerrem b. Ali el- Ensâri (711/1311), Lisânu’l-Arab, I-XV, Beyrut: Dâru Sâdır, t.y.
Esen, Hüseyin, “Hz. Ali’nin İslam Ceza Hukuku Alanında Dikkat Çeken Bazı Görüş ve Uygulamaları”, Hz. Ali Sempozyum Bildirileri, (İzmir 2009), 481-509.
İlâhi Zahîr, İhsan, eş-Şîa ve’l-Kur’ân, Lahor: İdâratu Tercumâni’s-Sünne, 1984.
Kansov, Mahmud, Kitâbu Ali (el-Câmia), Beyrut: Dâru’l-Medâ, 2005.
Kaplan, Doğan, Yazılı Kaynaklarına Göre Alevilik, Ankara: TDV, 2010.
Kasîr, Mustafa, Kitâbu Ali (a), Kum: Râbıtatu’s-Sekâfe ve’l-Alâkâti’l- İslâmiyye, 1996.
Kâtip Çelebi, Hacı Halife Mustafa b. Abdullah (1067/1657), Keşfu’z-Zunûn an Esâmi’l-Kutub ve’l-Funûn, haz. M.Şerefettin Yaltkaya-Rifat Bilge, I-II, İstanbul: Milli Eğitim Basımevi, 1971.
Kuleyni (329/940), el-Kâfi, I-VIII, Tahran: Dâru’l-Kutubi’l-İslâmiyye, 1365.
Mâlullâh, Muhammed, eş-Şîa ve Tahrîfu’l-Kur’ân, Yer yok: Mektebetu İbn Teymiyye, 1409.
Mes’ûdi, Ebu’l-Hasen Ali (346/957), Murûcu’z-Zeheb ve Meâdinu’l-Cevher fi’t-Târîh, I-II, edit. Muhammed es-Sebbağ, Bulak: Matbaa-i Emîriyye, 1283.
Müderrisi, Hüseyin, Mîrâs-ı Mektûb-ı Şîa ez Se Karn-ı Nohostîn, çev. Seyyid Ali Karai-Resul Caferiyan, Kum: Neşr-i Müerrih, 1386.
Necâşi, Ahmed b. Ali (450/1058), Ricâlu’n-Necâşi, Kum: İntişârât-ı Câmia-i Müderrisîn 1407.
Sezgin, Fuat, Tarîh-i Nigârişhâ-yi Arabi, I, çev. Tedvin ve Âmâdesâzi-yi Mü- essese-yi Neşr-i Fihristigân. Tahran: Vezârat-ı Ferhenq ve İrşâd-ı İslâmi, 1380.
Şeyh Sadûk (381/991), Men Lâ Yahduruhu’l-Fakîh, Kum: İntişârât-ı Câmia-i Müderrisîn 1413.
Şeyh Tusi (460/1067), Tehzîbu’l-Ahkâm, I-X, Tahran: Dâru’l-Kutubi’l- İslâmiyye, 1365.
______________, el-İstibsâr fi Ma’htulife mine’l-Ahbâr, I-IV, Tahran: Dâru’l- Kutubi’l-İslâmiyye, 1390.
Şen, Ziya, “Hz. Ali’nin Kur’an’a Yaptığı Hizmetler,” Hz. Ali Sempozyum Bil- dirileri, (İzmir 2009), 519-532.
Şerif Radi, Muhammed b. Hüseyin Mûsevî (406/1015), Nehcu’l-Belâğa, Kum: İntişârâtu Dâri’l-Hicre, t.y.
______________, Nehcu’l-Belâga, haz. Abdülbâki Gölpınarlı, Kum: Ensariyan Yayınları, 1390.
______________, Nehcü’l-Belâğa, çev. Adnan Demircan, İstanbul: Beyan Yayınları, 2009.
Yaman, Ahmet, “Ehl-i Beyt Fıkhının İmamı Hz. Ali ve Takip Ettiği İctihad Yöntemi”, Marife (Ehl-i Beyt Özel Sayısı), 2004/3, 111-125.
Yurdagür, Metin, “Cefr”, DİA, VII, İstanbul: TDV, 1993, 215-218.
EHL-İ BEYT’İN GİZLİ İLMİ: HZ. ALİ’YE NİSPET EDİLEN KİTÂB-I ALİ (SA- HÎFE- CÂMİA), CEFR ve MUSHAF-I FÂTIMA HAKKINDA BİR İNCELEME Doğan KAPLAN