Auteur kavramı, sinema tarihini ikinci dünya savaşından günümüze kadar meşgul etmiş ve bugün de tartışılabilir olma özelliğini sürdüren bir kavramdır. Söz konusu kavram, Sinema Defterleri (Cahiers du Cinema) adlı dergide yazan eleştirmenlerce “filmin yaratıcısı olan yönetmen” , Alexandre Astruc’un 1948 tarihli “Yeni Bir Avangardın Doğuşu: Alıcı- Kalem” adlı yazısında ise “alıcıyı tıpkı bir kalem gibi kullanan yönetmen” olarak kullanılmıştır. Peki, film yapım sürecinde yani pratikte auteur bir yönetmende olması beklenen özellikler nelerdir? Çalışma yönetmen ve senarist kimliği olan Ümit Ünal’ın sineması üzerinden bu soruya cevap aramaktadır. Ümit Ünal Yeşilçam döneminde sinema serüvenine başlamış ve kariyerine senarist olarak adım atmıştır. Zamanla sinemada derdini anlatmak için senarist olmanın yetersiz olduğu düşünmüş ve kendi yazdığı senaryoları filme çekmeye başlamıştır. Hem senarist hem de yönetmen oluşu Ünal’ın çalışmada incelenmek üzere seçilmesinin sadece bir nedenidir. Zira Ünal, çektiği düşük bütçeli filmlerle ana akım sinema anlayışından uzak, özgün filmlere imza atmış ve birçok ödüle layık görülmüştür. Amacı auteur kuramı seçilen yönetmenin filmleri üzerinden kavramaya çalışmak olan bu çalışmada, Ünal’ın “oda filmleri” olarak adlandırdığı ve ortak özelliklerinden dolayı üçleme film serisi olarak gördüğü 9 (2002), Ara(2008) ve Nar(2011) filmleri auteur kuram çerçevesinde analiz edilmiştir. Filmler analiz edilirken yer yer filmlerden kesitler alınmış ve böylece auteur kurama dair görsel dayanaklar elde edilmiştir. Film analizlerinde sosyolojik ve tarihsel bir analiz yöntemi benimsenmiş ve Andrew Sarris’in auteur kuramın halkaları olarak belirlediği teknik özellikler, kişisel stil ve içsel anlam unsurları ana kriterler olarak belirlenmiştir. Bu kriterlerin yanı sıra filmlerin sanat ile buluştuğu noktalar, ortak temalar, kullanılan metaforlar, zıtlıklar ve izleyicinin filmleri alımlamasına dair değerlendirmeler de yapılmıştır. Yapılan değerlendirmeler ışığında yönetmenin gerek kullandığı ortak temalar, gerek teknik yeterliliği, gerekse kişisel üslubundan dolayı bir auteur olarak nitelendirilebileceği sonucuna varılmıştır.

Auteur is a concept which has kept cinema history busy since the World War II and which still maintains its debatable quality today. The concept in question is used as “the director who is the creator of the film”, “the director who uses the receiver as a pen” in cinema literature. So is it possible to make auteur director analogy for director Ümit Ünal who is analyzed his three films in the scope of the study? In this study the answer to this question is investigated through the cinematography of Ümit Ünal, who has director and screenwriter. Ümit Ünal started his film adventure during Yeşilçam period and stepped into his career as a screenwriter. In time, he started to film his own scripts. The fact that Ünal was both a screenwriter and a director is only one of the reasons why he is selected for researching in this study. Because with the low budget films he shot, Ünal put his signature under important successes such as original films which were far away from the understanding of the mainstream cinema and he was deemed of worthy of many prizes. In this study 9 (2002), Ara (2008) and Nar (2011) films which are referred to as “Oda” Films and accepted as a trilogy due to their common qualities by Ünal have been analyzed in the framework of auteur theory. During the evaluation of the films, short fragments were taken from the films to provide visual references for auteur theory. A sociological and historical method of analysis has been adopted in film analysis, and technical features, personal style and internal meaning elements set by Andrew Sarris as the rings of the auteur theory have been identified as the main criteria. In addition to these criteria, evaluations regarding the points where the films meet art, common themes, metaphors used, contradictions, and the reception of the films by the audience have also been done. In consideration of the evaluations, it is concluded that the director can be qualified as an auteur due to the common themes he used, his technical competence, and his personal touch.