Profesyonel Futbolcu ve Hentbolcuların Sportmenlik Yönelimlerinin Araştırılması

Bu çalışmanın amacı profesyonel düzeyde futbolcu ve hentbolcuların sportmenlik yönelimlerinin araştırılmasıdır. Araştırmanın evreni Türkiye de profesyonel liglerde aktif spor yaşamı devam eden erkek futbol ve hentbol oyuncularından oluşmaktadır. Örneklem grubu ise Ankara, İstanbul, İzmir illerinde profesyonel olup 2022-2023 sezonunda oynayan 183 futbolcu ve 183 hentbolcu olmak üzere toplamda 366 kişi oluşmaktadır. Çalışmada tabakalı tesadüfi örnekleme uygulanmıştır. Veri toplama aracı olarak: Google Formlar yardımı ile hazırlanan çevrimiçi anket ile toplanmıştır. Ayrıca araştırmaya katılan sporculara kişisel bilgi formu, Çok Boyutlu Sportmenlik Yönelimleri Ölçeği (ÇBSYÖ) kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS 28.0 programı kullanılmıştır. Değişkenlerin karşılaştırılmasının yapılması amacıyla Bağımsız Örneklem T-Testine ve ANOVA testine başvurulmuştur. Bulgular: Profesyonel futbolcular ve hentbolcuların çok boyutlu sportmenlik yönelimlerinde ÇBSYÖ alt boyutlarından sosyal normlara uyum, kurallara ve yönetime saygı alt boyutunda çalışma grupları arasında hentbolcuların lehine anlamlı fark bulunmaktadır (p˂0,05). Profesyonel futbolcular ve hentbolcularda eğitim durumu ve ÇBSYÖ alt boyutlarına göre sportmenlik seviyelerinin karşılaştırılmasında profesyonel hentbolcularda sosyal normlara uyum, kurallara ve yönetime saygı, sporda sorumluluk alt boyutlarında eğitim grupları arasında lise ve altı eğitime sahip olan sporcuların lehine anlamlı fark bulunmaktadır (p˂0,05). Profesyonel futbolcuların ve hentbolcuların sporculuk tecrübesi ve ÇBSYÖ alt boyutuna göre sportmenlik seviyelerinin karşılaştırılmasında hentbolcuların ÇBSYÖ alt boyutlarının sosyal normlara uyumda 1-3 yıl ve 4-6 yıl, 1-3 yıl ve 7-9 yıl aralığında sporculuk tecrübesine sahip olan hentbolcular arasında anlamlı fark bulunmaktadır (p˂0,05). Sonuç olarak futbolcuların hentbolculara göre daha düşük sportmenlik seviyesinde sahip olduğu ifade edilebilir. Tüm branşlarda yer alan spor unsurlarının (sporcu, antrenör vb.) sportmenlik seviyelerinin arttırılması adına ilgili bilimsel çalışmaların daha fazla yapılması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Futbol, Hentbol, Profesyonel, Sportmenlik

Investigation of Sportsmanship Orientations of Professional Football Players and Handball Players

This intended use is the use of professional level and handball players sportsmanship uses. The universe of the research consists of male football and handball players who continue their active sports life in professional leagues in Turkey. The sample group consists of 366 people, 183 football players and 183 handball players, who are professionals in the provinces of Ankara, Istanbul, Izmir and work 2022-2023. A stratified random application was used in the study. As a data collection tool: It was collected via internet survey using Google Forms. In addition, the personal information formula, the Multidimensional Sportsmanship Orientations Scale (MLSSS), was used for the participating athletes. SPSS 28.0 program was used in the analysis of the data. Independent Sample T-Test and ANOVA test were used to compare the variables. Results: In the multidimensional sportsmanship behaviors of professionals and handball players, there is a difference in all potentials of handball players between the sub-study groups of compliance with social norms, respect for rules and management, which are sub-dimensions of MLSS (p˂0.05). In the comparison of the sportsmanship criteria according to the educational status of professional football players and handball players and the sub-dimensions of MLSS, there is a difference between the education groups in the sub-dimensions of compliance with social norms, respect for rules and management, responsibility in sports in professional handball players (p˂0.05). When comparing the sportsmanship experience of professional football players and handball players and their criticism of sportsmanship according to the MLSS sub-dimension, there is a safety difference between handball players who have 1-3 years, 4-6 years, 1-3 years and 7-9 years of sportsmanship experience in compliance with social norms of handball players' MLSS sub-dimensions. (p˂0.05). As a result, it can be stated that football players have a lower sportsmanship level than handball players. Recruiting more relevant staff in order to increase the sportsmanship levels of sports elements (athletes, trainers, etc.) in all branches.

Keywords:

Football, Handball, Professional, Sportsmanship,

PDF

___

Sezen, B. G. (2010). Çok boyutlu sportmenlik yönelimi ölçeği: Geçerlik ve güvenlik çalışması. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 15(1), 1-10.
Ataklı, M. (2022). Milli judocuların sosyal zekâları ile sportmenlik davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Eğitimi Anabilim Dalı, Tekirdağ
Dever, A. (2015). Spor sosyolojisi (2. Baskı). Siyasal Kitapevi.
Ekmekci, C. (2020). Farklı düzeylerde spor yapan sporcuların sportmenlik anlayış düzeyleri ile yaşam kaliteleri arasındaki ilişkinin araştırılması. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Kütahya Dumlupınar Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Eğitimi Anabilim Dalı, Kütahya.
Esentürk, O. K., İlhan, E. L., ve Celik, O. B. (2015). Examination of highschool students’ sportsmanlike conducts in physical education lessonsaccording to some variability. Science, Movement and Health 15(2), 627-634.
Gürpınar, B. (2014). Altyapı sporlarında ahlâki karar alma tutumları ölçeğinin Türk kültürüne uyarlanması: bir Türk örnekleminde geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim ve Bilim, 39(176), 405-412.
Gül, M., Soygüden, A., ve Gül, O. (2019). Güreş hakemlerinin bazı değişkenlere göre iş doyumlarının analizi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(1), 1-16.
Güvendi, B., Güçlü, M., Güvendi, Y., ve Türksoy Işım, A., (2019). Türkiye şampiyonasına katılan yıldız güreş kız sporcuların spor karakter yapıları ile ahlaki karar alma tutumları. 2.Uluslararası Beden Eğitimi, Spor, Rekreasyon ve Dans Kongresi, Antalya, Türkiye.
Karafil, A. Y., Atay, E., Ulaş, M., ve Melek, C. (2017). Spora katılımın beden eğitimi dersi sportmenlik davranışları üzerine etkisinin araştırılması. Celal Bayar Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi 12(2), 1-11.
Koç, Y. (2013). Beden eğitimi dersi ve sportmenlik davranışı ölçeği (BEDSDÖ): Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Erzincan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 15(1), 96-114.
Kulaber, E. (2021). Spor lisesi ile beden eğitimi ve spor yüksekokulunda öğrenim gören öğrencilerin sportmenlik yönelimlerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı, Rize.
Loland, S. (2002). Fair-play in sport: A moral norm system. Routled-Ge.
Méndez, G. A., Fernández, R. J., and Méndez, A. D. (2015). Sport education model versus traditional model: effects on motivation and sportsmanship. Revista Internacional de Medicina y Ciencias de la Actividad Fisica y del Deporte, 15(59), 449–466.
Moral, G. (2020). Takım sporcularının ve bireysel sporcuların sportmenlik davranışları ile empati eğilim düzeylerinin karşılaştırılması (Ankara ili örneği). Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Spor Yöneticiliği Ana Bilim Dalı, Samsun.
Sessions, W. L. (2004). Sportsmanship as honor. Journal of the Philosophy of Sport, 31(1), 47-59.
Sülün, F. (2022). Fiziksel etkinlik kartlarının öğrencilerin sportmenlik davranışlarına ve sosyal beceri düzeylerine etkisi. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Ana Bilim Dalı, Ankara.
Tabachnıck, B. G., ve Fidell, L. S. (2007). Using multivariate statistics. Boston: Allyn And Bacon.
Tanrıverdi, H. (2012). Spor ahlakı ve şiddet. JASSS, 5(8), 1071–93.
Tsai, E., ve Fung, L. (2005). Sportspersonship in youth basketball and volleyball players. The Online Journal of Sport Psychology, 7(2), 37-46.
Ulus, L., ve Yalçıntaş, S. (2019). Ergen bireylerin empati ve saldırganlık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 24(3), 646-667.
Varlık, Ö. (2021). Lisanslı olarak spor yapan ortaöğretim öğrencilerinin sportmenlik yönelimi düzeylerinin belirlenmesi. Yüksek lisans tezi, İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
Vallerand, R., Briere, N. M., Blanchard, C. and Provencher, P. (1997). Development and validation of the multidimensional sportspersonship orientations scale. Journal of Sport & Exercise Psychology, 19(2), 197-206.
Yetim, A. (2014). Sosyoloji ve spor. Berikan Yayınevi.
Yarayan, Y. E., Yıldız, A. B., Gülşen, D. B. A., & İlhan, L. (2020). Futbolculuk seviyesi prososyal ve antisosyal davranışların bir belirleyicisi midir?. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 18(4), 125-133.
Yıldız, A. B., ve Tolukan, E. (2023). Profesyonelizmin takım sporcularının şiddet eğilimi üzerindeki etkisi. Journal of ROL Sport Sciences, 4(1), 117-127.
Yılmaz, A., Esentürk, O. K., ve İlhan, E. L. (2017). Ortaokul öğrencilerinin ahlaki gelişimleri açısından sportmenlik yönelimleri. Journal of Human Sciences, 14(4), 4969-4988.
Yiğit, C. (2021). Spor lisesi öğrencilerinin sportmenlik yönelimlerinin incelenmesi (Doğu Anadolu bölgesi örneği). Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, İnönü Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı, Malatya.
Zor, S. (2021). Lisanslı olarak okul sporlarına katılan ortaöğretim öğrencilerinin spotmenlik yönelimi ve sporda saldırganlık öfke düzeyleri. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, İzzet Baysal Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Beden Eğitimi Öğretmenliği Ana Bilim Dalı, Bolu.