Sanat ve Tasarımda Araştırma

Sanatçılar, zanaatkârlar ve tasarımcılar söz konusu olduğunda “araştırma” kelimesi, kimi zaman bu alanların her birine has uygulamalardan oldukça farklı bir faaliyete denk düşüyor gibi görünmektedir. Tıpkı, “araştırma her zaman eskiyi incelemeyi kapsar” ifadesinde olduğu gibi konuşmada vurgu sözcüğün ilk hecesine yönelir2. Fakat sanat, zanaat ve tasarım, pek tabii yeni olanla ilgilidir. Kelime alışılageldiği üzere; izole bilim insanlarının ikamet ettiği, uzmanlık kütüphanelerinin gizemli köşeleriyle; laboratuvarlarda beyaz önlükleri ve test tüpleriyle ancak küçük bir grubun anladığı şeyler yapan insanlarla; yüksekokullar yerine üniversitelerle, temas kurmak yerine belirli bir mesafede durmakla; artefakt yerine artyfakt3 ile ve kelimeler yerine fiiliyatla ilişkilendirilmiştir.Ancak son zamanlarda -yükseköğrenimin devlet tarafından finanse edilmesine ilişkin kararların faydacı sonucu olarak- muhalif bir eğilim ortaya çıkmış; kelime, sanatçılar, zanaatkârlar ve tasarımcıların sürekli yaptıkları şeylerle, artyfakt yerine artefakt ile ve kelimelerden ziyade eylemlerle bağlantılandırılmaya başlanmıştır.Şimdiye kadar, tartışmanın çoğu -ve tarafların zihinsel bulanıklığı da- araştırmanın ne olduğu, neleri içerdiği ve ne ortaya koyduğuna dair bir dizi basmakalıp görüş etrafında cereyan etmiştir. Bu arada konu, (tüm ciddiyetiyle sorulan) “bir resim sergisi araştırma sayılır mı, sayılmaz mı?” sorusu gibi son derece garip yönlere doğru da gitmiştir. Bu çalışma, bahsi geçen kalıpların bazılarını kırmayı ve tartışmayı açıkça çıkmaz olduğu görülen sokaklardan öteye götürmeyi hedeflemektedir.
Anahtar Kelimeler:

sanat, araştırma, tasarım

___

  • Agnew, K. (1993). The spitfire: legend or history? an argument for a new research culture in design. Journal of design history, 6, 2, s.121-130.
  • Constable, J. (1836). Lecture notes: May 26 & June 16 1836. R. Goldwater ve M. Treves (Ed.). Artists on art (s.270-273) içinde. Londra: John Murray.
  • Jones, T. (1980). Research in the visual fine arts. Leonardo #13 (s.89-93) içinde. MIT Press.
  • Picasso, P. (1985). An interview (reprinted from The Arts, New York, May 1923). R. Goldwater ve M. Treves (Ed.). Artists on art (s. 416-417) içinde. Londra: John Murray.
  • Walker, J. A. (1993). Art & artists on screen. Manchester University Press.