Sanat Tarihçiler arasında, Anadolu-Türk evi'nin kökeni, Orta Asya'daki eski Türk evlerine bağlanmakla birlikte, bugüne kadar somut örnekler ortaya konulabil­ mi değildi. Kazakistan'da Cu Vadisi'nde ve Türkmenistan'da kazılar sonrasında bulunmuş birkaç evden hareketle Orta Asya Türk evi geleneği tanımlanmaktaydı. Kazakistan' da yerinde yapt1g1m1z araştırmalarda, Ortaçağda Aral Gölü Çevresi ile Sırderya Boyları'nda, Çu Vadisi ve Yedisu Bölgesi'nde farklı ev planlarının yapıldığını gördük: Kaz1lara dayanarak yapılan araştırmalarda her üç bölgede yapılan evlerin ortak yönleri bulunmakla birlikte farklı plan tiplerine sahip oldukları görülmektedir. Bu makalede, diğer bölgelerdeki evler daha sonraki araştırmalarda ele alınmak üzere, Aral Gölü çevresi ve Sırderya üzerinde bulunan ilk ve Ortaçağ'daki eski Türk evleri konu edilecektir.