Platon’un İdea Kavramının “Görme”yle İlişkisi

Platon’un idealar kuramı pek çok bakımdan ele alınmış ve işlenmiştir. Felsefe tarihinde de bukuramın önemli bir yeri ve etkisi vardır. Bu çalışmada Platon’un idealar kuramı farklı bir açıdan elealınmaktadır.Duyumlar ve algıların idealarla ilişkisi Platon’un idealar kuramında oldukça önemli bir yeresahip olmasına rağmen bir o kadar da tartışmalıdır. İdealar kuramı, duyum ve algı oluşumunda özelliklegörme eylemine ayrı bir önem verir. Platonun “görme”yle ilgili düşünceleri, idealar kuramının bütünüiçerisinde irdelendiğinde görülecektir ki idealar kuramı, temel olarak “görme”ye yaslanır. Bu makaledeöncelikle Platon’a göre “görme”nin ne olduğu ve nasıl oluştuğu ele alınarak; görme-iyi, görme-bilgi,görme-bilgi-hatırlama ilişkisi alt başlıklarıyla, görme ve idea ilişkisi açıklanmaktadır. Sonuç olarak,Platon’un idealar kuramını genel olarak algılanan ve kavranan iki dünya olarak birbirinden ayırıp bu ikiayrı dünyayı birbirinden tamamen farklı alanlar gibi anlayan görüş eleştirilerek Platon’un felsefesindeduyulur dünyanın önemsiz olduğu fikrinin, idealar kuramında algıların bu kuramın biçimlenmesindekiöneminin göz ardı edilmesinden kaynaklandığı belirtilmektedir.

The Relation of “To See” to Plato’s Concept of Idea

Plato’s theory of ideas has been evaluated and studied in many respects. This theory has an important place and influence in the history of philosophy. In this study, the theory of ideas was elucidated from a different perspective. The relationship between sensations and perceptions to the theory of ideas is also controversial, although it has a very important place in Plato's theory of ideas. The theory of ideas attaches special importance to the act of vision in the formation of sensation and perception. It will be argued that if Plato’s thoughts on “seeing” are considered within the whole “theory of ideas”, then it will be clear that “theory of ideas” relies mainly on “seeing“. In this article, first of all, what “seeing” is and how it occurs, seeing-good, seeing-knowledge, seeing-knowledge-remembering relationship will be explained under the headings of the relationship between “seeing” and idea. Then, it was claimed that the trivialization of the sensible world in the Plato’s philosophy results in dividing Plato’s theory of ideas in two completely different worlds; the worlds of sensible and the world of intelligible.

PDF

___

Adjukiewicz K. (1994). Felsefeye Giriş Temel Kavramlar ve Kuramlar. Çev. Cevizci A. Ankara 1994.
Copleston F. (2013). Platon. Çev. A. Yardımlı. İstanbul 2013.
Deleuze G. (2000). Spinoza Üstüne On Bir Ders. Çev. U. Baker. Ankara 2000.
Guthrie W. (2011). Yunan Felsefe Tarihi Sokrates Öncesi İlk Filozoflar ve Pythagorasçılar. Çev. E. Akça. İstanbul 2011.
Aslan H. (2018). “Bilgi Felsefesi”. Ed. Yıldırım Torun. Felsefeye Giriş (2018) 35-60. Ankara.
Herakl. Fr. (= Herakleitos, Fragments) Kullanılan Metin ve Çeviri: Fragmanlar, Trans.: A. Akgün, İstanbul 2016.
Peters, F. (2004). Antik Yunan Felsefesi Terimleri Sözlüğü. Çev. H. Hünler. İstanbul 2004.
Plat. Rep. (= Platon, Re Publica) Kullanılan Metin ve Çeviri: Devlet, Trans. S. Eyüboğlu- M. A. Cimcoz, İstanbul 2016.
Plat. Charm. (= Platon, Charmides) Kullanılan Metin ve Çeviri: Kharmides, Trans.: T. Göçkol, İstanbul 2010.
Plat. Leg. (=Platon, Leges, (νομοί)) Kullanılan Metin ve Çeviri: Yasalar, Trans.: C. Şentuna- S. Babür, İstanbul 2012.
Plat. Men. (= Platon, Menon) Kullanılan Metin ve Çeviri: Menon, Trans.: A. Cemgil, İstanbul 2010.
Plat. Phaid. (= Platon, Phaidon) Kullanılan Metin ve Çeviri: Phaidon, Trans.: S. K. Yetkin- H. R. Atademir, Ankara 1989
Plat. Tht. (= Platon, Theaitetos) Kullanılan Metin ve Çeviri: Theaitetos, Trans.: M. Gökberk, İstanbul 2010.
Plat. Tim. (= Platon, Timaios) Kullanılan Metin ve Çeviri: Timaios, Trans.: E. Güney- L. Ay, İstanbul 1989.