Turizm Sektöründe Vergi İndirimi ve Ekonomik Etkileri: Bir Sosyal Hesap Matris Uygulaması

Küreselleşme ile birlikte dünyada artan hanehalkı gelirleri ve ulaşım araçlarındaki teknolojik ilerlemeler iktisatta normal mal olarak kabul edilen boş zamanın daha etkin değerlendirilmesi sonucunu doğurmuş ve bu durum insanların seyahat etme, başka yerleri keşfetme ve dinlenme gibi isteklerini artırarak turizm hareketinin dünyada her yıl sürekli olarak gelişmesine yol açmıştır. Türkiye’de de 1980’lerin ilk yıllarından itibaren ekonomide uygulanmaya başlanan liberalleşme politikalarının etkisiyle turizm sektöründe ilerlemeler kaydedilmiş, yine 1982 yılında çıkarılan ve vergi muafiyeti de dahil birçok kolaylığı içerisinde barındıran Turizm Teşvik Kanunu ile de bu ilerlemeler kalıcı hale gelmiştir. Bu çalışmanın amacı, turizm sektöründe meydana gelecek bir vergi indiriminin ekonomi genelinde izini sürmektir. Turizm Uydu Hesapları tablolarının yardımıyla Girdi-Çıktı tablosu içinde ayrı bir turizm sektörü meydana getirilerek, turizm sektörünü de içeren toplulaştırılmış girdi-çıktı tablosunun, Sosyal Hesaplar Matrisi içine yerleştirilmesi sonucunda gelir çarpan analizi yapılacak ve vergi indiriminin yaratacağı etkiler ortaya çıkarılacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Gelir Çarpan Analizi, Sosyal Hesaplar Matrisi, Vergi İndirimi

Tax Reduction in Tourism Sector and Its Economic Effects: A Social Accounting Matrix Approach

As a result of globalization, increases in household incomes and technological improvements on transportation vehicles cause the efficient assestment of leisure time which accepted normal goods in economics and this situation evokes to increase desires of humans for travelling, exploring places and leisure and led to develop tourism movements in the world consistenly almost every year. With the impacts of the implementation of liberalization policies in the early 1980s, Turkish tourism industry accelerated growth. Another important factor is Tourism Encouragement Law issued in 1982. This study aims to investigate a tax reduction in tourism industry of Turkey and its economy wide effects. In this modelling scope, Social Accounting Matrix constructed by using the same year’s input output matrix, which was modified to set an explicit tourism industry from by using the information which gathered under tourism satellite accounts of the same year.

Keywords:

Income Multiplier Analysis, Social Accounting Matrix, Tax Reduction,

PDF

___

Akkemik, K.A. (2012) Assessing the importance of international tourism for the Turkish economy: A social accounting matrix analysis, Tourism Management, 33(4), 790-801.
Archer, B. (1976) The anatomy of a multiplier, Regional studies, 10(1), 71-77.
Atıcı, C. (2004) Türkiye’nin Dış Ticaretinde ve Transfer Politikalarında Değişimin Faktör Bazında Gelir Dağılımı Etkileri: Bir Sosyal Hesaplar Matrisi Denemesi. TEAE Yayınları.
Çağatay, S., Taşdoğan, C. ve Şahinöz, A. (2010) 2001-2008 Yıllarında Türkiye’de Uygulanan Alternatif Tarım Politikalarının Gelir Çarpan Analizi ve Politika Önerileri, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, (19): 161-182.
Egeli,H.A. (1997) Türk Turizminin Gelişimini Etkileyen Faktörler ve Diğer Sektörlerle İlişkisi, Dokuz Eylül Üniv., İ.İ.B.F. Dergisi,12(2),111-133.
Erten, H.(2009) Türkiye için Sektörel Sosyal Hesaplar Matrisi Üretme Yöntemi ve İstihdam Üzerine Bir Hesaplanabilir Genel Denge Modeli Uygulaması , DPT Uzmanlık Tezi, Ankara
Göymen, K. (2000) Tourism and Governance in Turkey, Annals of Tourism Research, 27, 1025-1048.
Gül, H. ve Blake, A.(2011) The Evolution of Tourism Multipliers: Turkey 1979-2002. The 3rd Conference of the International Association for Tourism Economics, Bournemouth, UK, 4-7 July.
Gül, H. (2012). Sosyal Hesaplar Matrisi Çerçevesinde Turizm Sektöründe Talep Yönlü Şokların Etki Analizi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
Gül, H. (2013) Economic impacts of an increase in the foreign tourism receipts: a Sam-based income multiplier analysis for Turkey, Advances in Hospitality and Tourism Research, 1(1),17–36.
Gül, H. ve Çağatay, S. (2015) Impact analysis of demand-driven shocks in Turkey's tourism industry within the framework of the social accounting matrix, Tourism Economics, 21(1), 33-48.
Liu, J., Var, T ve Timur, A. (1984) Tourist-income multipliers for Turkey, Tourism Management, 5(4), 280-287.
Pyatt,G. ve Round, J.I.(1979) Accounting and Fixed Price Multiplier in a Social Accounting Matrix Framework, Economic Journal, 89 (356), 850-873.
Stone, R. (1985) The Disaggregation of the Household Sector in the National Accounts in Social Accounting Matrices, A Basis for Planning. Pyatt, G., Round J.I.(eds), Washington, The World Bank: 145-185.
İnternet Kaynakları
www.tcmb.gov.tr (Türkiye Merkez Bankası)
www.tuik.gov.tr (Türkiye İstatistik Kurumu)
www.turizm.gov.tr (T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı)
www.unwto.org (Dünya Turizm Örgütü)
www.wttc.org (World Travel and Tourism Council)