Hatice BİLİR EKBİÇ, Şifanur AKBULUT, Damla BENDER ÖZENÇ

Tuzlu koşullarda yetiştirilen 41b Amerikan asma anacı çeliklerinin gelişimi üzerine fındık zurufu ve çay atığı kompostu karışımlarının etkisi

Amaç: Çalışmada tuzlu koşullarda yetiştirilen 41B Amerikan asma anacı çeliklerinin gelişimi üzerine farklı organik atıkların etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır.Materyal ve Yöntem: Bu araştırma 2016-2017 vejetasyon döneminde Ordu Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü uygulama ve araştırma alanında yer alan ısıtmasız serada yürütülmüştür. Araştırmada çeliklerin köklendirilmesi amacıyla Perlit (P), Çay Atığı Kompostu (ÇAK), Fındık Zurufu Kompostu (FZK), Perlit+Fındık Zurufu Kompostu (P+FZK), Perlit+Çay Atığı Kompostu (P+ÇAK), Çay Atığı Kompostu+Fındık Zurufu Kompostu (ÇAK+FZK), Perlit+Çay Atığı Kompostu+Fındık Zurufu Kompostu (P+ÇAK+FZK) olmak üzere yedi farklı ortam kullanılmıştır. Bitkilerin tuzlu koşullar altında farklı ortamlardaki gelişimlerinin belirlenmesi amacıyla sürgün uzunluğu (cm), sürgün yaş ve kuru ağırlığı (g), boğum sayısı ve yaprak sayısı (adet), yaprak alanı (cm), toplam klorofil içeriği (SPAD), köklenme oranı (%), kök yaş ve kök kuru ağırlığı (g), kök uzunluğu (cm), kök sayısı (adet) özellikleri incelenmiştir. Çalışma 3 yinelemeli, her yinelemede 10’ar çelik kullanılacak şekilde Tesadüf parselleri deneme desenine göre düzenlenmiş, farklı grupların tespiti % 5 önem seviyesinde LSD testinden faydalanılarak JMP 10.0 istatistiki paket programında değerlendirilmiştir.Araştırma Bulguları: Tuzlu koşullarda 41 B anacı çeliklerinin sürgün gelişimi ve kök gelişimi bakımından ÇAK’ nun oldukça etkili olduğu bu ortamı bütün özellikler bakımından olmasa da FZK’ nın izlediğini söylemek mümkündür.Sonuç: Karadeniz Bölgesi’nin çay ve fındık yetiştiriciliğine uygun olması ve yetiştiricilik sonrası arta kalan ve özellikle organik maddece zengin olan bu atıkların tuzluluk sorunu olan alanlarda üzüm yetiştiriciliğinde kullanımıyla tuz zararından daha az etkilenilebileceğini düşündürmüştür.

Effect of hazelnut crust and tea waste compost mixtures on the growth of 41b American vine rootstock cuttings grown in salty conditions

Objective: The aim of the study was to determine the effects of different organic wastes on the growth of 41B American grapevine rootstocks cuttings grown in saline conditions.Materials and Methods: The present research was conducted at unheated greenhouses on experimental fields of Research and Implementation Center of Ordu University Agricultural Faculty Horticulture Department in 2017. Seven different rooting media (Perlite, Tea Waste Compost, Hazelnut Husk Compost, Perlite+Hazelnut Husk Compost, Perlite+Tea Waste Compost, Tea Waste Compost+Hazelnut Husk Compost, Perlite+Tea Waste Compost+Hazelnut Husk Compost) were used in present experiments. To determine plant growth and development under saline conditions in different rooting media, shoot length (cm), shoot fresh and dry weight (g), number of nodes, leaf area (cm2), total chlorophyll content (SPAD), rooting ratio (%), root fresh and dry weight (g), root length (cm), number of roots were investigated.Results: In the study, the highest yield (4320 g vine-1) and cluster weight (360.0 g) were found in KK and followed in P+KK (3874.5 g vine-1 and 322.9 g, respectively) application. In terms of berry weight and volume, the highest values (446.7 g and 423.3 mL, respectively) were also obtained in KK, P+KK and P+(BA+ÇG). Considering macro and micro element contents of the leaves, differences between treatments were statistically significant in N and K. The highest leaf mineral values obtained from treatments generally changed by elements. All macro and micro element concentrations were sufficient in all applications. Leaf temperature and chlorophyll level (SPAD readings) measured in full bloom and maturity period differed according to the applications. The highest SPAD value; at full blooming time from S+ÇG (32.4), in maturity time was obtained from BA+ÇG (37.8). The highest leaf temperature values measured at full bloom were for P (32.3 oC), and at maturity for P+(S+ÇG) (41.0 oC).Conclusion: In addition to the fact that the Black Sea Region is suitable for tea and hazelnut cultivation, it is thought that the use of these wastes, which are rich in organic matter and remaining after cultivation, in grape cultivation in areas with salinity problems, may be less affected by salt damage.

PDF

___

Alagöz Z., Yılmaz E., & Ötüken F. (2006). Organik materyal ilavesinin bazı fiziksel ve kimyasal toprak özellikleri üzerine etkileri. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 19(2), 245-254.
Bakır, M. (2012). Asma çeşit ve anaçlarında kuraklık ve tuz stresi toleransına yönelik mikrodizin analizleri ve stres ile ilgili transkriptomların tespiti. Ankara Üniversitesi, Biyoteknoloji Enstitüsü, Ankara.
Bilir Ekbic, H., Özcan, N., & Erdem, H. (2020). Impacts of salysilic acid treatments on salt resistance of some American grapevine rootstocks. Fresenius Environmental Bulletin, 29, 685-692.
Çağlar, S. (2014). Fındık zuruf kompostu ve çay kompostu karışımlarının kıvırcık marulda (Lactuca sativa L. var. Crispa) verim ve kaliteye etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı.
Çetin, E.S., Toy, D., Adar, M., & Göktürk Baydar, N. (2011). Tuz stresinin in vitro koşullarda bazı Amerikan asma anaçlarında sürgün gelişimi ve prolin miktarları üzerine etkileri. Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü. 15(1), 1-7.
Çulha, Ş., & Çakırlar, H. (2011). Tuzluluğun bitkiler üzerine etkileri ve tuz tolerans mekanizmaları. Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 11, 11-34.
Dajic, Z. (2006). Salt Stress, Physiology and Molecular Biology of Stress Tolerance in Plants, ISBN-13 978-1- 4020-4224-9, Dordrecht, The Netherlands.
Dölarslan, M., & Gül, E. (2012). Toprak bitki ilişkileri açısından tuzluluk. Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, 5(2), 56-59.
Eichhorn, K.W., & Loren, D.H. (1997). Phanologische entwi cklungsstadilen derrebe. nachrichtenbl. Dtsch. Pflanzenschutz (Braunschweigh), 29, 119-120.
Fozouni, M., Abbaspour, N., & Baneh, H.D. (2012). Leaf water potential, photosynthetic pigment and compatible solutes alterations in four grape cultivars under salinity. Journal Vitis, 51(4), 147-152.
Güngör, Y., & Erözel, Z. (1994). Drenaj ve arazi ıslahı. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No:1341, Ders Kitabı:389.
Hamrouni, L., Abdallah F.B., Abdelly C., & Ghorbel A. (2008). In vitro culture a simple and efficient way for salt- tolerant grapevine genotype selection. Comptes Rendus Biolgies. 331(2), 152-163.
Hut, D. (2016). Çay çöpü kompostu ve tuz uygulamalarının biber bitkisinin gelişimi üzerine etkileri. (Yüksek Lisans Tezi). Ordu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ordu.
Kanber, R., Kırda, C., & Tekinel, O. (1992). Sulama suyu niteliği ve sulamada tuzluluk sorunları. Çukurova Üniv. Ziraat Fakültesi Genel Yayın No:21, Ders Kitapları Yayın No:6.
Karimi, H., & Yusef-Zadeh, H. (2013). The effect of salinity level on the morphological and physiological traits of two grape (Vitis vinifera L.) cultivars. International Journal of Agronomy and Plant Production. 4(5), 1108-1117.
Keskin, A. (2015). Tuzlu koşullarda farklı organik materyal uygulamalarının soğanda verim ve kalite üzerine etkileri. (Yüksek Lisans Tezi). Ordu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı.
Kök, D. (2012). Farklı salisilik asit dozlarının asma anaçlarının tuzluluğa dayanımı üzerine etkileri. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 9(2), 32-40.
Kütük, C. (2000). Çay atığı kompostu ve atık mantar kompostunun yetiştirme ortamı bileşeni olarak süs bitkisi yetiştiriciliğinde kullanılması. MKÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 5(1-2), 75-86.
Özenç, D.B., & Hut, D. (2018). Çay çöpü kompostu ve tuz uygulamalarının biber bitkisinin gelişimine etkileri. Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Dergisi, 6(2), 86-94.
Özenç, N. (2004). Fındık zurufu ve diğer organik materyallerin fındık tarımı yapılan toprakların özellikleri ve ürün kalitesi üzerine etkileri. (Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi, Toprak Anabilim Dalı, Ankara.
Özenç, D.B., & Şenlikoğlu, G. (2017). Kompost ve azotlu gübre uygulamasının ıspanak bitkisinin (Spinacia oleracea L.) gelişimi üzerine etkileri. Akademik Ziraat Dergisi, 6, 227-234.
Özenç, N., Özenç, D.B., & Çaycı, G. (2006). Effects of hazelnut husk compost, peat, farmyard, and chicken manure on soil organic matter and N nutrition and hazelnut yield. 18 th International Soil Meeting (ISM) On Soil Sustaining Life On Earth, Managing Soil And Technology, Proceedings. II, 937-945, Şanlıurfa, Turkey.
Paranychianakis, N.V., Aggelides, S., & Angelakis, A.N. (2004). Influnce of rootstock, irrigation level and recycled water on growth and yield of sultanina grapevines. Agricultural Water Management, 69, 13- 27.
Polat, M., & Çelik, M. (2008). Ankara (Ayaş) koşullarında organik çilek yetiştiriciliği. Tarım Bilimleri Dergisi, 14(3), 203-209.
Rom, R.C., & Carlson, R.F. (Ed.). (1987). Vitis rootstocks. In: rootstocks for fruit crops 451–472. ss., A Wiley PInterSciece Publication, John Wiley and Sons, NewYork.
Shannon, M.C., Grıeve, C.M., Lesch, S.M., & Draper, J.H. (2000). Analysis of salt tolerance in nine leafly vegetables irrigated with saline drainage water. Journal of the American Society Horticultural Science, 125(5), 658-664.
Sivritepe, N., Sivritepe, H.Ö., Çelik, H., & Katkat, A.V. (2010). Salinity responses of grafted grapevines: Effect of scion and rootstock genotypes. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi, 38, 193-201.
Şahin, Ö. (2009). Farklı asma anaçları üzerine aşılı Sultani Çekirdeksiz (Vitis vinifera L.) üzüm çeşidinin bor ve tuz stresine tolerans mekanizmalarının 56 stresle İlgili fizyolojik Parametreler ve antioksidan enzimlerle belirlenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Toprak Anabilim Dalı.
Turhan, E., Dardeniz, A., & Müftüoğlu, N.M. (2005). Bazı Amerikan asma anaçlarının tuz stresine toleranslarının belirlenmesi. Bahçe, 34(2), 11-20.
Tutuş, A., Kazaskeroğlu, Y., & Çiçekler, M. (2015). Evaluation of tea wastes in usage pulp and paper production. BioResources, 10(3), 5407-5416.
Tüzel, Y., Öztekin, G.B., Duyar, H., Eşiyok, D., Kılıç, Ö.G., Anaç, D., & Kayıkçıoğlu, H.H. (2011). Organik salata-marul yetiştiriciliğinde agryl örtü ve bazı gübrelerin verim, kalite, yaprak besin madde içeriği ve toprak verimliliği özelliklerine etkileri. Tarım Bilimleri Dergisi, 17, 190-203.
Upreti, K.K., & Murti, G.S.R. (2010). Response of grape rootstocks to salinity: changes in root growth, polyamines and absisic acid. Biologia Plantarum, 54(4), 730-734.
Yılmaz, E., Tuna, M., & Bürün, B. (2011). Bitkilerin tuz stresi etkilerine karşı geliştirdikleri çeşitli tolerans stratejileri. Celal Bayar Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 7(1), 47-667.
Yılmaz, S., & Bender Özenç, D. (2012). Effects of hazelnut husk compost and tea waste compost on growth of corn plant (Zea mays. L). 8th International soil science congress on “land degradation and challenges in sustainable soil management”. V., 620-626.İzmir, Turkey.