Hasan YILMAZ, Merve Mürüvvet DAĞ, Muhammed Ali KAŞTAN

Sürdürülebilir Şeker Pancarı Üretimi için Üreticilerin Münavebe Uygulamalarını Etkileyen Faktörlerin Analizi

Amaç: Şeker pancarı üretimi; ekonomik, sosyal, politik ve çevresel etkileri açısından tartışılan bir üründür. Üretim, üreticilerle her yıl yapılan sözleşme çerçevesinde münavebeli tarım şeklinde yapılmaktadır. Bu uygulama ile toprak verimliliği korunarak tarımsal üretimde sürdürülebilirliğe katkı sağlamak amaçlanmaktadır. Bu çalışmada, Türkiye’de şeker pancarı üretiminde önemli bir yere sahip olan Kayseri ilinin Yeşilhisar ilçesinde şeker pancarı üreticilerinin sosyo-demografik ve teknik özelliklerinin ortaya konulması ve üreticilerin münavebe yapma durumunu etkileyen faktörlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Materyal ve Yöntem: Amaçlara uygun olarak çalışmada, tanımlayıcı istatistikler ve Binary Logit Modeli kullanılmıştır. Araştırma Bulguları: Araştırma alanında üreticilerin %68.3’ünün münavebe yaptığı ve bu münavebe süresinin ortalama 2.73 yıl olduğu belirlenmiştir. Bazı değişkenlerin münavebe yapma durumuna etkisi incelendiğinde; yaş, arazi genişliği, tarımsal yayım faaliyetlerine katılım, toprak analizi yapma ve organik gübre kullanımının münavebe yapma üzerinde etkisinin olduğu saptanmış, ancak şeker pancarı üretim deneyimi ve eğitim düzeyi ile münavebe yapma durumu arasında herhangi bir ilişki tespit edilmemiştir. Sonuç: Şeker pancarı üretiminde toprak verimliliğin korunması, hastalık ve zararlıların olumsuz etkisinin azaltılması, çevre ve toprak kirliliğinin önlenmesi, topraktaki besin maddelerinden daha iyi faydalanılması, elde edilen ürünlerin verim ve kalitesinin artırılması için münavebe uygulamalarına daha çok önem verilmelidir. Bu konuda üreticilerin farkındalığını artıracak tarımsal yayım ve eğitim çalışmaları daha çok yapılmalı ve sürdürebilir tarım teknikleri uygulamalarını teşvik edici tarım çevre politikaları tasarlanmalıdır.

Anahtar Kelimeler:

Şeker pancarı, Münavebe, Sürdürülebilirlik, Binary Logit Model

Analysis of The Factors Affecting Producers' Crop Rotation Practices for Sustainable Sugar Beet Production

Objective: Sugar beet production; is a product discussed in terms of its economic, social, political, and environmental effects. Production is carried out in the form of rotation agriculture within the framework of the contract made with the producers every year. With this application, it is aimed to contribute to sustainability in agricultural production by protecting soil fertility. This study, it is aimed to reveal the socio-demographic and technical characteristics of sugar beet producers in the Yeşilhisar district of Kayseri province, which has an important place in sugar beet production in Turkey and to determine the factors affecting the crop rotation of producers. Materials and Methods: In accordance with these purposes, descriptive statistics and Binary Logit Model were used in the study. Results: It was determined that 68.3% of the producers in the research area crop rotation and the average duration of this crop rotation was 2.73 years. When the effect of some variables on the crop rotation situation is examined; It was determined that age, land width, participation in agricultural extension activities, soil analysis, and use of organic fertilizers affected on the crop rotation, but no relationship was found between sugar beet production experience and education level and the status of the crop rotation. Conclusion: In sugar beet production, more importance should be given to crop rotation practices to preserve soil fertility, reduce the negative effects of diseases and pests, prevent environmental and soil pollution, make better use of nutrients in the soil, and increase the yield and quality of the products obtained. Agricultural extension and training studies that will increase the awareness of producers on this subject should be done more and agricultural environmental policies should be designed to encourage the applications of sustainable agricultural techniques.

Keywords:

Sugar beet, Crop rotation, Sustainability, Binary Logit Model,

PDF

___

Aksoy, A, Özdemir, F. 2022. Erzurum ve Bayburt İllerinde Şeker Pancarı Üretiminde Mevcut Yapı Ve Fabrikadan Beklentiler. Gelişmekte Olan Ülkeler için Sürdürülebilir Tarım, Iksad Publications 53-77. https://iksadyayinevi.com/home/gelismekte-olan-ulkeler-icin-surdurulebilir-tarim/
Avkıran B, Yılmaz H, 2021. Çeltik Üreticilerinin Katıldıkları Tarımsal Yayım Yöntemlerinin Sürdürülebilir Tarım Algılama Düzeylerine Göre Değerlendirilmesi Çukurova Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi , 36 (2) , 405-416 . DOI: 10.36846/CJAFS.2021.66
Aliano Filho A, de Oliveira Florentino H, Pato MV, Poltroniere SC, da Silva Costa JF, 2019. Exact and Heuristic Methods to Solve a Bi-Objective Problem of Sustainable Cultivation. Annals of Operations Research, 1-30. https://doi.org/10.1007/s10479-019-03468-9
Asadi M, 2006. Beet Sugar Handbook. John Wiley & Sons. 552p.
Buhre C, Kluth C, Bürcky K, Märländer B, Varrelmann M, 2009. Integrated Control of Root and Crown Rot in Sugar Beet: Combined Effects of Cultivar, Crop Rotation, and Soil Tillage. Plant Disease, 93(2): 155-161.
Büyüktavşan ÖF, Naneli İ, 2020. Farklı Münavebe Tekniklerinin Bitkisel Üretim ve Çevre Üzerine Etkileri. Journal Of Agricultural Biotechnology (Joinabt) 1(1): 6-11.
Çokluk Ö, 2010. Lojistik Regresyon Analizi: Kavram ve Uygulama. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10(3): 1357-1407.
Demirdöğen A, 2022. Türkiye’de Şeker: Üretim, Tüketim, Ticaret ve Politikaların Kısa Bir Tartışması. Tarım Ekonomisi Araştırmaları Dergisi, 8(1): 85-95.
Erdal G, Esengün K, Erdal H, Gündüz O, 2007. Energy Use and Economical Analysis of Sugar Beet Production in Tokat Province of Turkey. Energy, 32(1): 35-41.
European Commission, 2013. Avrupa Parlamentosu ve Konseyinin 1386/2013/AB Kararı. https://eurlex.europa.eu/legalcontent/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:32013D1386&from=EN (Erişim Tarihi: 12.09.2022)
FAO, 2020. https://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL (Erişim Tarihi: 02.08.2022)
Fikry I, Gheith M, Eltawil A, 2021. An Integrated Production-Logistics-Crop Rotation Planning Model for Sugar Beet Supply Chains. Computers & Industrial Engineering, 157, 107300. https://doi.org/10.1016/j.cie.2021.107300
Gebremedhin B, Schwab G, 1998. The Economic Importance of Crop Rotation Systems: Evidence from The Literature (No. 1099-2016-88971).
Geng G, Yang J, 2015. Sugar Beet Production and Industry in China. Sugar Techinical, 17(1): 13-21.
Götze P, Rücknagel J, Jacobs A, Märländer B, Koch HJ, Holzweißig B, ..., Christen O, 2016. Sugar Beet Rotation Effects on Soil Organic Matter and Calculated Humus Balance in Central Germany. European Journal of Agronomy, 76(1): 198-207.
Götze P, Rücknagel J, Wensch-Dorendorf M, Märländer B, Christen O, 2017. Crop Rotation Effects on Yield, Technological Quality and Yield Stability of Sugar Beet after 45 Trial Years. European Journal of Agronomy, 82(1): 50-59.
Kaya A, 2021. Türkiye Şeker Piyasası ve Uygulanan Politikalar. Generic Page, 7(4): 429.
Kayseri Şeker, 2018. Faaliyet Raporu. https://www.kayseriseker.com.tr/Site/YiBelge/3223f328-dee8-4d6d-9d74-3f278ee111b8.pdf
Koç H, Ergün A, Kartal F, 2018. Sivas İlinde Şeker Pancarı Üreticilerinin Sorunları ve Çözüm Önerileri. lnternational Journal of Geography and Geography Education, (38): 247-265.
Miran B, 2002. Temel İstatistik. Ege Üniversitesi Basımevi İzmir. 288s.
Örük G, Seydoşoğlu S, Engindeniz S, 2019. Kurtalan İlçesindeki Buğday Üreticilerinin Münavebe Uygulamalarını Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi. Uluslararası Tarım ve Kırsal Kalkınma Kongresi, 10-12 Haziran 2019, Siirt.
Parra JRP, 2002. Controle Biológico no Brasil: Parasitóides e Predadores. Editora Manole Ltda.
Stevanato P, Chiodi C, Broccanello C, Concheri G, Biancardi E, Pavli O, Skaracis G, 2019. Sustainability of The Sugar Beet Crop. Sugar Tech, 21(5): 703-716.
Tabachnick BG, Fidell LS, 1996. Using Multivariate Statistics (3rd ed.). New York, USA: HarperCollins College Publishers.
TÜİK, 2021. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=92&locale=tr (Erişim Tarihi: 03.08.2022)
Türkşeker, 2022. https://www.turkseker.gov.tr/?ModulID=3&MenuID=2 (Erişim Tarihi: 29.08.2022)
UNDP (United Nations Development Programme), 2022. https://www.undp.org/turkiye (Erişim Tarihi: 09.09.2022)
Zohry A, Ouda S, 2018. Crop Rotation Defeats Pests and Weeds. In Crop Rotation (pp. 77-88). Springer, Cham. Yılmaz H, 2021. Economic and toxicological aspects of pesticide management practices: Empirical evidence from Turkey. International Letters of Natural Sciences, 81: 23-30.
Yılmaz H, 2018. Economic and environmental analysis of pesticide use for sustainable barley (Hordeum vulgare L.) production in Turkey. Revista de la Facultad de Agronomía de la Universidad del Zulia (LUZ), 35: 85-107.