Tanımazlıktan Anlaşılmazlık Sorununa: Uluslararası İlişkilerde Karl Marks

Öz Diğer sosyal bilim disiplinleriyle kıyaslandığında Karl Marks’ın Uluslararası İlişkiler’in gündemine gelmesi daha geç bir döneme tekabül etmektedir. Böylesi bir gecikmenin sebeplerini ise hem Uluslararası İlişkiler disiplininin mahiyetinde hem de bizatihi Marks’ın araştırma yönteminde bulmak mümkündür. Yine de özellikle iktisadi meselelerin disiplinin gündemine gelmesiyle birlikte, Karl Marks da Uluslararası İlişkiler kapsamında tartışılmaya başlanmıştır. Ancak kısmen Marks’ın eserlerinden çıkarsanan örneğin bağımlılık teorisi, dünya-sistemi teorisi ve emperyalizm teorisi gibi yaklaşımlar, Marks’a yönelik holistik bir değerlendirmeden ziyade ekonomi gibi belirli alanlara öncelik tanıdıkları için Uluslararası İlişkiler’de Marks’ın kapsamlı bir şekilde ele alındığını salık vermek mümkün değildir. Dolayısıyla bidayette disiplin tarafından göz ardı edilen Marks, Uluslararası İlişkiler nezdinde ele alınmaya başlandıktan sonra da anlaşılmazlık sorunsalıyla gündemdedir. Tüm bu noktalardan hareketle çalışmada Marks’ın disiplin nezdinde göz ardı ediliş koşulları hem Uluslararası İlişkiler’in doğasında hem de Marks’ın yönteminde aranmış, akabinde ise Marks’ın disiplin çerçevesinde kapsamlı bir şekilde ele alınmasını mümkün kılacak kavramlarına ve yöntemine yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Karl Marks, Uluslararası İlişkiler, Marksizm, Diyalektik, Marksizm ve Uluslararası İlişkiler

PDF

___

DOĞAN, İrfan (2007), “Karl Marx, İnsan, Toplum ve İletişim”, İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, Sayı: 25, ss. 199-228.
DUMENIL, Gerard; LÖWY, Michael ve RENAULT, Emmanuel (2012), Marksizmin 100 Kavramı, çev. Gözde Orhan, Yordam Kitap, İstanbul.
DWORKIN, Dennis (2012), Sınıf Mücadeleleri, çev. Utku Özmakas, İletişim Yayınları, İstanbul.
ENGELS, Friedrich (2010), Anti-Dühring, çev. Kenan Somer, Sol yayınları, Ankara.
ENGELS, Friedrich (2014), Doğanın Diyalektiği, çev. Arif Gelen, Sol Yayınları, Ankara.
ENGELS, Friedrich (2011), Ludwig Feuerbach ve Klasik Alman Felsefesinin Sonu, çev. Sevim Belli, Sol Yayınları, Ankara.
ENGELS, Friedrich (2012), Ütopik Sosyalizm ve Bilimsel Sosyalizm, Çev. Sol Yayınları Yayın Kurulu, Sol Yayınları, Ankara.
ENGERMAN, David (2010), “Ideology and the Origins of The Cold War 1917-1962”, LEFFLER, Melvyn P. ve WESTAD, Odd Arne (Ed.), The Cambridge History of The Cold War, Cambridge University Press, Cambridge, ss. 20-43.
EROĞUL, Cem (2014), Devlet Nedir?, Yordam Kitap, İstanbul.
EROĞUL, Cem (1966), “Diyalektiğe Giriş”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, Cilt: 21, Sayı: 3, ss. 282-301.
FAULKNER, Neil (2014), Marksist Dünya Tarihi: Neandertallerden Neoliberallere, çev. Tuncel Öncel, Yordam Kitap, İstanbul.
FEENBERG, Andrew (1986), Lukacs, Marx and The Sources of Critical Theory, Oxford University Press, Oxford.
FEUERBACH, Ludwig (1881), The Essence of Christianity, çev. Marian Evans, Ludgate Hill, London.
FOLEY, Duncan K. (2000), “Recent Developments in the Labor Theory of Value”, Review of Radical Political Economies, Cilt: 32, Sayı: 1, ss. 1-28.