İSLAM FIKHINDA İŞÇİ HAKLARINI KORUMA YÖNTEMLERİ

Bu makale, İslam fıkhında işçi haklarını koruma araçlarını ele almıştır. Bu vesileleri birkaç başlık ve fasılda açıklarken asıl üzerinde durduğu araçlar ise; zekat ve İslami vakıfların işçi haklarını koruma görevleridir. Bu araştırma esnasında İslam hukukunda işçilerin haklarını olası zararlara karşı koruyacak birçok vesile olduğu ortaya çıkmıştır. Sonuç olarak zekat sistemini iki esas üzerinde aktif etmenin son derece gerekli olduğu sonucuna varılmıştır. Bu iki esastan birincisi, zenginlerin belirledikleri işçilere hem sıla-i rahim hem de olası zararlardan muhafaza için verdiği zekat, ikincisi ise geçmişte Beytü'l Mâl'e günümüzde ise zekat kuruluşlarına benzeyen kuruluşların verdiği zekatlardır. Vakıflar için ise bakanlıklar ya da vakıflar müdürlüğü tarafından (işçi dayanışması programı) ve yine bu isimde bir vakıf kurulabilir.

Anahtar Kelimeler:

İşçiler, Zekat, Vakıflar, Koruma, Vesileler

THE TOOLS OF PROTECT WORKERS' RIGHT IN ISLAMIC LAW

This article examines the tools of protection of workers' rights in Islamic law. The study describes the tools of protection of workers' rights in Islamic law in several headings and subheadings. The main issue of the study is the duties of Zakat and Islamic Foundations for the protection of workers' rights. This research has concluded that there are many tools in Islamic Law that will protect workers' rights against possible damages. More importantly, this study concluded that it was rather necessary to activate the zakat system on two bases. The first one is the Zakat which the rich people give to the workers, which they have determined, both for mutual aid and for protection from possible damages. The second one is the Zakat, which was given by the organizations. In the past, these organizations were similar to the Beytü'l-Mâl, and in contemporary era, they are like Foundations. This study suggests that for the foundations, the program of worker solidarity can be established by the directorate of foundations or the ministries.

Keywords:

Workers, Zakat, Foundations, Protection, Tools,

PDF

___

El-beyhakî, Ahmed b.el-huseyn b.ali b.musâ el-horasânî, ebū bekr, Ahkâm al-kur'ān liş-Şafi'i, 2.baskı, kâhire, mektebetü'l hâncî, 1994.
El-kurtubî, Ebū abdullâh muhammed b.ahmed el-ensârî, el-câmî li-ahkâm el-kur'ân el-kerîm, kâhire, Dâru'l-Kütübi'l-misriyye, 1964.
Takrîr kıdâ'a gazze et-tenmiyye vel-îmâr fî muvâcahati'l-hisâr ved-dimâr, beyrūt,merkez ez-zeytūne lid-dirâsât vel-istişârât.
Et-takrîr el-istîrâticî el-filistînî, 2014-2015, beyrūt, merkez ez-zeytūne lid-dirâsât vel-istişârât.
Es-san'ânî, muhammed b.ismâîl el-yemenî, subul'üs-selâm şerh bulūg el-merâm min cem'i edilleti'l ahkâm, kâhire, dâru'l-hadîs.
En-nevevî, ebū zekeriyyâ yahyâ b.şeref, şerh Sahîh-i muslim, 2.baskı,kâhire, dâr ihyâ et-turâs el-arabî, 1392 h.
el-Buhârî, Ebû Abdullah muhammed b. İsmâîl, Sahîh-i Buhârî,1. Baskı, Dâr davgun-necât, 1422.
Muslim,b.haccâc ebū'l hasan el-kuşayrî en-neysabūrî, sahîh muslîm, beyrūt, dâru'l-ceyl, Musavvara min'ed-dab'a et-turkiyye istanbūl, 1334.
İbn hanbel, ahmed, musnedü'l-imâm ahmed b.hanbel, kâhire, muessesetü'r-risâle, 2001.
İbn suleymân, abdurrahmân b.muhammed, macmau'l-enher fî şerhi multeka'l-ebhur, dâr ihyâ et-turâs el-arabî.
Ed-dusūkî, ebū abdullah muhammed b.ahmed b.arafa, hâşiyetü'd-dusūkî ala'ş-şerhi'l-kebîr li'd-dirdîr, dâru'l-fikr.
Ebū abdullah, muhammed ahmed allîş, minahu'l-celîl şerh muhtasar halîl, 1.baskı, beyrūt, dâru'l-fikr, 1984.
Ebū abdullah, muhammed ahmed allîş, minahu'l-celîl şerh muhtasar halîl, beyrūt, dâru'l-fikr, 1989.
En-nevevî, ebū zekeriyyâ yahyâ b.şeref, el-mecmū şerhu'l-mühezzeb, el-mektebetü's-selefiyye .
Es-subkî, alî b.abdulkâfî, ve âharūn, el-mecmū şerhu'l-mühezzeb, dâru'l-fikr.
El, makdisî, şerefüddîn, mūsâ el-hiccâvî, el-iknâ fî fıkhi'l-imâm ahmed, beyrūt, dâru'l-mârife.
En-necdî, abdurrahmân b.muhammed b.kâsım el-âsımî, haşiyetü'r-ravz el-murbî şerh zâdü'l-mustagnì, 1.baskı, 1397.
İbn kudâme, şemsuddîn ebu'l-farac abdurrahmân, eş-şerh el-kebîr alâ metni'l-mugnî, dâru'l-kitâb el-arabî li'n-neşr ve't-tevzî.
Er-rayhabânî, mustafâ b. Sa'd, matâlib ulu'n-nehy fî şerh gâyeti'l-muntahâ, 2.baskı, el-mektebu'l-islâmî, 1994.
İbn Kudâme, Ebû Muhammed Abdullah b. ahmed b. Muhammed el-makdisî, el-Muğnî, mektebetü'l-kâhire, 1968.
Es-salâhât, sâmî muhammed, el-evkâf el-islâmiyye fî filistîn ve devruhâ fî muvâcehetü'l-ihtilâl el-isrâîlî, 2.baskı, beyrūt, merkez ez-zeytūne lid-dirâsât vel-istişârât, 2002.
El-gurra dâgî, alî muhyiddîn, el-medhal ile'l-iktisâd el-islâmî dirâse te'sîliyye mugârane bi'l-iktisâd el-vad'î, 2.baskı, dâru'l-beşâir el-islâmî, 2010.
El-feyyūmî, ahmed b.muhammed b.alî, el-misbâhu'l-munîr, 1.baskı, beyrūt el-mektebetu'l-arabiyye, 1996..
El-garadâvî, yūsuf, fıhku'z-zekât dirâse mugârane li-ahkâmihâ ve felsefetihâ fî davi'l-kurân ve's-sünne, 2.baskı müessetü'r-risâle.
El-hattâbî, süleymân b.hamed, ma'âlim es-sünen şerh sünen ebî dâvūd, 1.baskı, muessesetü'r-risâle nâşirūn.
İbn kesîr, ismâîl b.ömer, el-bidâye ve'n-nihâye, dâru'l-mârūf, 1990.
Abdullatîf, abdullatîf, el-vakf ve eseruhū fî't-tenmiye, külliyetü'l-hukūk câmiatu beyrūt el-islâmiyye.
El-muhammedî, alî, el-vakf, külliyetü'l-hukūk câmiatu beyrūt el-islâmiyye.
El-ibyârî, ibrâhîm, el-mevsūa el-kur'âniyye, müessese sicili'l-arab, 1984.
El-bagavî, el-huseyn b.mes'ūd el-ferra, 2.baskı, 1983.
Rizka, yūsuf, el-udvân alâ gazze, külliyeti'l-âdâb el-câmia el-islâmiyye gazze