Lozan Konferansı Sırasında İngiltere Avam Kamarası'nda Dış Politika Hakkında Yapılan Oturum Üzerine Bir Değerlendirme

İngiltere Birinci Dünya Savaşı’na Asquith Hükümeti yönetiminde girmiştir. Ancak savaşın ilk iki yılı İngiltere için hiç de umduğu şekilde geçmemiştir. Osmanlı İmparatorluğu karşısında yaşanan beklenmedik mağlubiyetler, İngiliz Hükümeti’ni sıkıntıya sokmuştur. Özellikle Gelibolu’da ve Kut’da yaşanan hezimetler Asquith Hükümeti’nin sonunu getirmiştir. Yeni hükümeti, Türk aleyhtarı Lloyd George kurmuştur. Birinci Dünya Savaşı’nın İtilaf Devletleri zaferiyle sonuçlanması üzerine İngiltere Osmanlı İmparatorluğu’nu paylaşmak için harekete geçmiştir. Mondros Mütarekesi sonrası Anadolu’da işgaller başlamış ve bu işgallere karşı direnişler örgütlenmiştir. Sevr Antlaşması ile Osmanlı İmparatorluğu’nun paylaşılması tamamlanmıştır. Ancak Mustafa Kemal Paşa liderliğindeki Ankara Hükümeti, Sevr Antlaşması’nı kabul etmemiştir. Milli Mücadele’nin zaferle sonuçlanması sonrasında Lloyd George Hükümeti düşmüştür. Yeni kurulan hükümetle birlikte dış politikayı değerlendirmek üzere Avam Kamarası’nda bir oturum yapılmıştır. Bu makalede, İngiliz politikacıların Birinci Dünya Savaşı sonrasından Milli Mücadele’nin sonuna kadar geçen süredeki İngiliz dış politikasına bakışları değerlendirilecektir. Ayrıca Lozan Konferansı başladığında İngiliz Parlamentosu’nda hâkim dış politika fikirleri analiz edilecektir.

An Evaluation of Foreign Policy Session in the House of Commons of Great Britain during the Lausanne Conference

When Great Britain entered to the First World War, the Asquith Government was in power. However, the first two years of the war did not pass for Great Britain at all, as she hoped. Unexpected defeats against the Ottoman Empire put the British Government in trouble. Especially Thrashings (defeats) in Gallipoli and Kut brought about end of the Asquith Government. New government was founded by anti-Turkish Lloyd George. Upon the First World War ended with the victory of the Entente States, Great Britain took action to share the Ottoman Empire. After the Armistice of Mudros, occupations began in Anatolia and resistance movements against these occupations were organized. The sharing of the Ottoman Empire was completed with theTreaty of Sevres. However, the Ankara Government led by Mustafa Kemal Pasha did not accept the Treaty of Sevres. Lloyd George Government withdrew (fell) after the National Struggle ended with victory. A session was held in the House of Commons with the newly formed government to evaluate foreign policy. In this article, the views of British politicians on British foreign policy from the post World War I to the end of the National Struggle will be evaluated. Also, , the dominant foreign policy ideas in Parliament of Great Britain when the Lausanne Conference began will be analyzed.

___

  • 1-İngiltere Parlamento Tutanakları İngiltere Parlamento Tutanakları, https://api.parliament.uk/historic-hansard/commons/1922/nov/24/foreign-affairs (17.01.2020).
  • 2-Araştırma Eserleri
  • BEYDİLLİ, Kemal, “Tehcir”, TDV İslam Ansiklopedisi, 40:319-323, İstanbul: TDV Yayınları, 2011.
  • BEYDİLLİ, Kemal, “Şark Meselesi”, TDV İslam Ansiklopedisi, 38:352-357, İstanbul: TVD Yayınları, 2010.
  • ERASLAN, Cezmi, “Mudanya Mütarekesi”, TDV İslam Ansiklopedisi, 30:356-358, İstanbul: TDV Yayınları, 2005.
  • KAVAS, Ahmet, “Trablusgarp”, TDV İslam Ansiklopedisi, 41:288-291, İstanbul: TDV Yayınları, 2012.
  • KURAN, Ercüment, “Birinci Dünya Savaşı”, TDV İslam Ansiklopedisi, 6:196-200, İstanbul: TDV Yayınları, 1992.
  • KÜÇÜK, Cevdet, “Balkan Savaşı”, TDV İslam Ansiklopedisi, 5:23-25, İstanbul: TDV Yayınları, 1992.
  • KÜÇÜK, Cevdet, “Milli Mücadele”, TDV İslam Ansiklopedisi, 30:76-83, İstanbul: TDV Yayınları, 2005.