YAZI OKUNABİLİRLİĞİNE ETKİ EDEN FAKTÖRLERİN İNCELENMESİ

Yazı , iletişimin en önemli birimlerinden biridir.Yazı ile yapılacak iletişimin sağlanabilmesi için yazının okunması gerekir. Yazı yazmaktaki amaç, kolay ve sürekli okuma elde etmektir. Pek çok faktör okunabilirliği etkiler ve hepsi birbirine bağlıdır. O kadar çok değişken vardır ki, hızlı ve güvenli bir şekilde uygulanabilecek sınırlı bir kurallar kümesini belirlemek zordur. Okunabilir yazı oluşturmaya yardımcı olacak birkaç faktör belirlenebilir, ancak en önemli şey, bunlar arasındaki mükemmel dengeyi sağlamaktır.Okunaklı yazı iletişim için yeterli bir araç değildir.Harf, sembol, rakam, noktalama işaretleri vb. Birleşimleriyle oluşan kelime,paragraf,boşluk gibi unsurların seçimini ve düzenlemesini kapsar.Etkin bir iletişim iki boyutlu yüzeyde bu sayede anlaşılabilir şekilde sağlanmış olur.Yazı tasarımı grafik tasarımcı, dizgici veya yayıncıların işi olsada günümüzde gelişen teknoloji ile herkesin yapabileceği iş haline dönüşmüştür. Her ne kadar teknolojik gelişmeler kolaylık sağlasa da tipografinin temel niteliklerini, görsel değerlerini kapsamını, işlevsel özellik ve kurallarını bilmeden okunaklı yazılar oluşturmak kolay değildir.Yazının okunurluğunun neden, ne zaman,nerede olacağı ve ihtiyaçları doğrultusundadır. Ve yazı en az çaba ve zorlukla okunmalıdır. Yazının kullanımı alanı, estetik bir yazımı yoksa okumanın amaçlandığı bir yazımı, hizmet edeceği işlev ne olursa olsun diğer tipografi ve tasarım unsurları ile bir arada, bütünlük halinde düşünülmelidir. Hangi yazı karakterinin kullanılacağı, puntonun kararlaştırılması, harf,satır veya paragraf espaslarının ne kadar olacağına dair kesin kurallar yoktur. Bu kurallar karşılıklı yargılara ve tasarımın uygunluğuna dayanır.Bu çalışmada yazı ile yapılan iletişimi etkileyen etkenler üzerinde durulmuştur.
Anahtar Kelimeler:

Yazı, Okunabilirlik, Tipografi

___

  • AMBROSE G ve HARRIS P (2011). “Tipografinin Temelleri” (Çev). Literatür Yayınları, İstanbul.
  • Bigelow, C.; Duensing, P. H.; Gentrly, L., “Fine Print on Type”, Fine Print Bedford Arts, Son Francisco, 1989.
  • CARTER D, DAY B ve MEGGS P (1985). “Typographic Design: Form and Communication" Van Nostrand Reinhold Company Inc.
  • İSTEK R (2004). “Görsel Iletişimde Tipografi ve Sayfa Düzeni” Pusula Yayıncılık, İstanbul.
  • KETENCİ, Hasan Fehmi; BİLGİLİ, Can. (2006) Yongaların 1000 Yıllık Gizemli Dansı Görsel İletişim ve Grafik Tasarımı. Beta Yayınları,Ankara.
  • KESGİN , Reyhan (2017). ‘Yazının Okunabilirliği’
  • YEŞİLYURT, N.(1995) “Tipografinin Görsel Ve İşlevsel Olarak İncelenmesi”
  • TAN TİMUÇİN , E. “Tipografi Ders Notları”
  • İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ “Tipografi Ders Notları”
  • URL 1: https://inprinting.net/piccole-basi-di-tipografia/999
  • URL 2: https://www.elsevier.es/es-revista-atencion-primaria-27-pdf-13064529