Türkiye'de 2001 Krizi Sonrası Bankacılık Sektörünün Durumu, Yapısal Reformlar ile Son Yıllardaki Gelişmeler

2001 senesinde Türkiye’ de yaşanan finansal kriz yapısı itibariyle bir bankacılık krizi olarak görülmesine rağmen bu krizin ortaya çıkışında temel bazı yapısal ekonomik sorunlar rol oynamıştır. O dönem ülkemizde izlenen kur politikası ve faizlerin kısa dönem seyrine bakıldığında krizin sinyallerinin önceden verildiğini görebilmekteydik. Bu kriz yaşandığı dönemde dünya çapında benzer ekonomilerin böylesine derin şoklar yaşamadığından hareket ile krizin var olan yapısı ile ülkemize has yapısal sorunlardan kaynaklandığı görülmektedir. 2000 senesinden başlayarak uygulanan döviz kur rejimi ve böylelikle enflasyon ile mücadelede başarılı sonuçlar almayı hedefleyen maliye politikaları daha ziyade heterodoks yapısı ile öne çıkmaktaydı. Aynı dönemde bankacılık sektörünün mali tablolarına bakıldığında döviz cinsinden alacakların çok üzerinde olan döviz cinsinden borçlar görülmekteydi. Bankacılık sektöründe yapılması hedeflenen reformlar yeterince hızlı devreye alınamamıştı. Geri dönüşü olmayan kredilerin yol açtığı sorunlar ancak bankalar mecburi süreçler sonucunda TMSF (Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu)’ na devredilince ortaya çıkmıştır. Kamu bankaları destekleme kredilerinin kontrolsüz kullanımı nedeniyle bilanço dengesizlikleri yaşarken özel bankalar çeşitli suiistimaller neticesinde benzer sorunları farklı açılardan yaşamaktaydılar. 2001 senesinde yukarıda belirtilen sebepler dolayısıyla kaçınılmaz bir kriz sürecine sürüklenmiştir. 2001 senesinde patlak veren bu kriz ülkemizde bankacılık ve maliye politikaları anlamında ciddi sonuçlara yol açmış ve kendinden sonraki döneme ait düzenlemeler üzerinde önemli etkiler bırakmıştır. Bu makalede 2001 finansal krizinin sebepleri ve sonuçları noktasında bankacılık sektöründe yol açtığı etkiler ile son dönem bankacılık sektörünün durumuna değinilmiştir.

___

  • BDDK. (2000). Yıllık Rapor. Ankara: BDDK.
  • BDDK. (2009). Krizden İstikrara Türkiye Tecrübesi. Ankara: BDDK.
  • BDDK. (2017). Yıllık Rapor. Ankara: BDDK.
  • Çelebi, Esat (2001). "2001 Yılında Türkiye Ekonomisinin Genel Görünümü". Doğuş Üniversitesi Dergisi, Cilt 2. Sayı 2. 15-28.
  • Eğilmez, Mahfi (2012). Nedir Bu Yapısal Reformlar?. http://www.mahfiegilmez.com/2012/01/nedir-bu-yapsal-reformlar.html (Erişim Tarihi: 01.03.2018).
  • Eğilmez, Mahfi (2015). Güncellenmiş Yapısal Reformlar Rehberi. http://www.mahfiegilmez.com/2015/10/guncellenmis-yapsal-reformlar-rehberi.html (Erişim Tarihi: 09.01.2018).
  • Erdönmez, Pelin Ataman (2003). "Türkiye'de 2001 Yılındaki Mali Kriz Sonrasında Kurumsal Sektörde Yeniden Yapılandırma". Bankacılar Dergisi, (Türkiye Bankalar Birliği). Sayı 47. 38-55.
  • Fırat, Emine (2006). Ekonomik Krizler ve İstikrar Paketleri Türkiye Uygulaması (1980-2002), Yayımlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi. İktisat Anabilim Dalı. Konya.
  • Hiç, Mükerrem (2001). "Ekonomik Kriz Anatomisi Sonuçlar ve alınacak Dersler". Yeni Türkiye Dergisi. Eylül-Ekim 2001. S.41.
  • İbiş, Emre (2013). 2001 Krizi: Türk Bankacılık Sektörü Üzerine Etkileri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Başkent Üniversitesi Bankacılık ve Finans Anabilim Dalı. Ankara.
  • Sungur, Onur (2015). "2000 Sonrası Türk Ekonomisin; Büyüme, Enflasyon, İşsizlik, Borçlanma ve Dış Ticarette Gelişmeler". Tematik Yazılar, Toplum ve Demokrasi, 243-249.
  • TBB. (2001). TBB: https://www.tbb.org.tr/tr/bankacilik/banka-ve-sektor-bilgileri/istatistiki-raporlar/59 (Erişim Tarihi: 15.12.2017)
  • Türkiye Bankalar Birliği (2008). 50. Yılında Türkiye Bankalar Birliği ve Türkiye’de Bankacılık Sistemi “1958-2007”. https://www.tbb.org.tr/Content/Upload/Dokuman/808/2tbb50yil.pdf (Erişim Tarihi: 02.02.2018).
  • TBB. (2017). TBB: http://www.tbb.org.tr (Erişim Tarihi: 02.11.2017).
  • TCMB. (2005). TCMB: http://www.tcmb.gov.tr (Erişim Tarihi: 03.10.2017).
  • Yıldırtan, Dina Çakmur (2007). Finansla Krizler ve Erken Uyarı Sistemleri. İstanbul: Nobel Kitap Yayınevi.