TÜRKÇÜ-TURANCI MİLLİYETÇİLİĞİN DÜŞÜNSEL TEMELLERİ ÜZERİNE BİR İNCELEME
Türkçü-Turancı milliyetçilik anlayışı, Resmi-Kemalist
milliyetçilik anlayışının inşa etmeye çalıştığı yeni Türk kimliğine ve bu
kimliğin temel dayanak noktaları olan coğrafi ve tarihi yaklaşımlara bir tepki
hareketi olarak ortaya çıkmıştır. Türkçü ideolog ve tarihçilerin dergilerinde
filizlenen ve 1930’lu yıllardaki dünya konjonktüründen etkilenen bu
milliyetçilik tasavvuru, 1944 yılındaki Turancılık davası ile Resmi-Kemalist
milliyetçilik tarafından silikleştirilmeye çalışılmıştır. Buna karşın
Türkçü-Turancı milliyetçilik tasavvuru güçlü bir milliyetçilik anlayışı inşa
ederek, daha sonraki süreçte Türk milliyetçiliğinin alacağı biçim ve yaşayacağı
dönüşümleri etkileyen, siyasal ve toplumsal yaşamı etkileyen bir hüviyete sahip
olmuştur. Bu çalışma, “Türkçü-Turancı milliyetçiliğin ideolojik argümanları
nelerdir?” sorusunu cevaplandırmaya çalışmaktadır. Çalışmada tarihsel metod
kullanılmakta ve hipotez olarak Türkçü-Turancı milliyetçiliğin, soy esaslı
milliyetçilik anlayışı, din konusunda muğlak görüşler, militarizm, bütüncül
tarih anlayışı, zenofobi, öteki olarak konumlandırılan kimlikler, komünizm
karşıtlığı ve Turancılık nitelikleri çerçevesinde biçimlendiği üzerinde
durulmaktadır. Bu niteliklerden soy esaslı milliyetçilik anlayışı,
Türkçü-Turancı milliyetçiliğin diğer ideolojik yaklaşımlarını biçimlendiren bir
kavram olarak öne çıktığı anlaşılmaktadır. Ayrıca, bu milliyetçilik tasavvuru
kendine has bir dış politika anlayışını da bünyesinde barındırmaktadır. Turancılık,
ideolojik bağlamda en temel argüman olarak telakki edilmektedir.
AN INVESTIGATION ON THINKING FUNDAMENTAL BASIS OF TURKISH-TURANIST NATIONALISM
Pan-Turkist-Turanist nationalism perspective emerged as a
reactionist movement against the neo-Turkish identity that official Kemalist
nationalism intended to construct and the main geographical and historical
foundations this new identity was built upon. This nationalist thought which
germinated in the Turkist ideologists’ and historians’ journals and which
affected by the world conjuncture in the 1930s was subjected to be daunted with
the Turanism court case in 1944 by the Official-Kemalist nationalism. Constructing
a powerful nationalist understanding, the view of Pan-Turkish nationalism
gained an identity that affected not only the formation and transformation of
the Turkish nationalism but also the political and social life. This study aims to answer the question “What are the
ideological arguments of Pan-Turkist-Turanist nationalism”. The historical method
was used in the study. It was hypothesized that Pan-Turkist-Turanist
nationalism was shaped within the framework of ethnic nationalism, ambiguous
opinions on religion, militarism, holistic understanding of history,
xenophobia, otherization of different identities, anti-communism, and
pan-Turanism. This study argues that the ethnic nationalism concept apparently
differs from and covers the other ideological components of pan
Turkist-Turanist nationalism approach. In addition, this nationalism
encompasses its own concept of foreign policy. Turanism is considered as the
main argument in the ideological context.
___
- Akdevelioğlu, A. ve Kürkçüoğlu, Ö. (2011). “1945-1945: Batı Bloku Ekseninde Türkiye1”,
Ed. Baskın Oran, Türk Dış Politikası Cilt 1, İstanbul: İletişim Yayınevi, ss. 477-
615.
- Arslan, E. (2009). “Türkiye’de Irkçılık”, Ed. Tanıl Bora ve Murat Gültekingil, Modern
Türkiye’de Siyasi Düşünce: Milliyetçilik, Cilt 4, İstanbul: İletişim Yayınevi, ss.
409-438.
- Atilhan, C. R. (2002). Medeniyetin Batışı, 4. Baskı, İstanbul: Sinan Yayınevi.
- Atilhan, C. R. (1996). Türk Oğlu Düşmanını Tanı, Masonluğun İçyüzü, 6. Baskı, İstanbul:
Sinan Yayınevi.
- Atsız, N. (1997b). Makaleler II, İstanbul: İrfan Yayınları.
- Atsız, N. (1997a). Makaleler III, İstanbul: İrfan Yayınları.
- Atsız, N. (1992). Makaleler IV, İstanbul: İrfan Yayınları.
- Atsız, N. (2011a). Turancılık, Milli Değerler ve Gençlik, İstanbul: Ötüken Neşriyat.
- Atsız, N. (1997c). Türk Tarihinde Meseleler, İrfan Yayınları, İstanbul.
- Atsız, N. (2011b). Türk Ülküsü, İstanbul: Ötüken Neşriyat.
- Bora, T. (2017). Cereyanlar: Türkiye’de Siyasi İdeolojiler, İstanbul: İletişim Yayınevi.
- Bora, T. (1995). Milliyetçiliğin Kara Baharı, İstanbul: Birikim Yayınları.
- Campbell, D. (1996). Writing Security: United States Foreign Policy and Politics of
Identity, Minneapolis: University of Minnesota Press.
- Ercilasun, A. B. (2018). Atsız: Türkçülüğün Mistik Önderi, Ankara: Panama Yayıncılık.
- Ersanlı, B. (2009). “Bir Aidiyet Fermanı: Türk Tarih Tezi”, Ed. Tanıl Bora ve Murat
Gültekingil, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce: Milliyetçilik, Cilt 4, İstanbul:
İletişim Yayınevi, ss. 800-811.
- Ertekin, O. (2009). “Cumhuriyet Döneminde Türkçülüğün Çatallanan Yolları”, Ed. Tanıl
Bora ve Murat Gültekingil, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce: Milliyetçilik, Cilt
4, İstanbul: İletişim Yayınevi, ss. 345-388.
- Kılıç, M. (2007). “Erken Cumhuriyet Dönemi Türk Milliyetçiliğinin Tipolojisi”, SDÜ
Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 16, ss. 113-140.
- Lewis, B. (2018). Semitizm ve Anti-Semitizm, Çev. Hür Güldü, Ankara: Akılçelen
Kitaplar.
- Önen, N. (2009). “Reha Oğuz Türkkan”, Ed. Tanıl Bora ve Murat Gültekingil, Modern
Türkiye’de Siyasi Düşünce: Milliyetçilik, Cilt 4, İstanbul: İletişim Yayınevi, ss.
362-369.
- Özdoğan, G. G. (2001). Turan’dan Bozkurt’a Tek Parti Dönemi’nde Türkçülük 1931-
1946, Çev. İsmail Kaplan, İstanbul: İletişim Yayınevi.
- Smith, A. D. (1999). Milli Kimlik, Çev. B. S. Şener, İstanbul: İletişim Yayınları.
- Türkkan, R. O. (1944). Milliyetçilik Yolunda, İstanbul: Müftüoğlu Yayınevi.
- Yaşlı, F. (2008). Milliyetçilik ve Faşizm: Türkiye’de Irkçı Milliyetçilik Üzerine Bir
İnceleme, Basılmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü.