BALKANLARDA SİVİL-ASKER İLİŞKİLERİ: DEMOKRATİK DÖNÜŞÜMÜN BELİRLEYİCİLERİ
Demokratik sistemlerde ordu üzerinde sabit bir sivil denetim kurmak
rejimin devamlılığı açısından zorunludur. Bu yüzden, özellikle Soğuk Savaş
sonrası süreçte, yeni ortaya çıkan sivil-asker sorunlarına çözüm üretebilmek için
ilgili çalışmaların sayısında önemli bir artış gözlenmiştir. Bu çalışmaların asıl
odak noktası da, Balkanlar dahil olmak üzere, eski Komünist ülkelerdir. Zaten
ordunun sivil denetime tabi olması, Balkan ülkelerinin demokrasiye geçiş
sürecinde de en fazla tartışılan konuların başında gelmektedir. Bu konu
demokratikleşme başlığı altında tartışılan diğer önemli siyasal meselelerle de
doğrudan bağlantılıdır. Zira sivil-asker
ilişkileri, Yugoslavya İç Savaşı, NATO etkisi ve Avrupa Birliği üyeliği gibi
güncel konularla iç içe geçmiştir.
Dolayısıyla, makalenin amacı bu sayılan konular ve sivil-asker
ilişkileri arasındaki çok boyutlu ilişkileri incelemektir. Bu inceleme
sırasında konuyla bağlantılı olan teorik yaklaşımlardan da doğal olarak yararlanılacaktır.
CIVIL-MILITARY RELATIONS IN THE BALKANS: THE DETERMINANTS OF DEMOCRATIC TRANSFORMATION
Demokratik sistemlerde ordu üzerinde sabit bir sivil denetim kurmak rejimin devamlılığı açısından zorunludur. Bu yüzden, özellikle Soğuk Savaş sonrası süreçte, yeni ortaya çıkan sivil-asker sorunlarına çözüm üretebilmek için ilgili çalışmaların sayısında önemli bir artış gözlenmiştir. Bu çalışmaların asıl odak noktası da, Balkanlar dahil olmak üzere, eski Komünist ülkelerdir. Zaten ordunun sivil denetime tabi olması, Balkan ülkelerinin demokrasiye geçiş sürecinde de en fazla tartışılan konuların başında gelmektedir. Bu konu demokratikleşme başlığı altında tartışılan diğer önemli siyasal meselelerle de doğrudan bağlantılıdır. Zira sivil-asker ilişkileri, Yugoslavya İç Savaşı, NATO etkisi ve Avrupa Birliği üyeliği gibi güncel konularla iç içe geçmiştir. Dolayısıyla, makalenin amacı bu sayılan konular ve sivil-asker ilişkileri arasındaki çok boyutlu ilişkileri incelemektir. Bu inceleme sırasında konuyla bağlantılı olan teorik yaklaşımlardan da doğal olarak yararlanılacaktır.
___
- Banac, I. (1988). With Stalin against Tito, Cornell University Press.
- Barany, Z. (Oct., 1997). Democratic Consolidation and the Military: The East European
Experience, Comparative Politics, Vol. 30, No. 1, 21-43, City University of New York.
- Bellamy, D. A. J. & Edmonds, T. (2005). ‘Civil-Military Relations in Croatia: Politicisation
and Politics of Reform’, European Security, 14: 1, 71-93.
- Cottey, A., Edmunds, T., Forster, A. (March 2005). ‘Civil-Military in Postcommunist Europe:
Assessing the Transition’, European Security, Vol. 14, No. 1, 1-16.
- Cottey, A., Edmunds, T. and Forster, A. (October 2002). ‘The Second Generation Problematic:
Rethinking Democracy and Civil-Military Relations’, Armed Forces & Society, Vol. 29,
No. 1: 31-56.
- Çelik, N. (January 2012). ‘The Evolution of Civil-Military Relations and Democratisation in
the Balkans’, Journal of Regional Security, Vol. 7, No. 1.
- Dudley, D. (2016). ‘Civil-Military Relations in: Bosnia and Herzegovina: State Legitimacy and
Defense Institutions’, Armed Forces & Society, Vol. 42 (1) 119-144.
- Edmunds, T. (Summer 2003). ‘A Turning in Yugoslavia’s Civil-Military Relations’, Defence
Studies, Vol. 3, No: 108-113.
- Edmunds, T. (2005). ‘Civil-Military Relations in Serbia-Montenegro: An Army in Search of a
State’, European Security, 14: 115-135.
- Feaver, P. D. (2003). Armed Servants: Agency, Oversight, and Civil-Military Relations,
Harvard University Press.
- Feaver, P. D. (Winter 1996). ‘The Civil-Military Problematic: Huntington, Janowitz, and the
Question of Civilian Control’, Armed Forces & Society, Vol. 23, No. 2: 149-178.
- Herd, G. P. and Tracy T. (2006). ‘Democratic Civil-Military Relations in Bosnia and
Herzegovina: A New Paradigm for Protectorates?’, Armed Forces & Society, 32 (4): 549-
565.
- Hubble, J. (May 1, 1997). Contemporary Civil-Military Relations in Romania: From World
War II to the Revolution of 1989.
- Huntington, S. (1957). The Soldier and the State: The Theory and Politics of Civil-Military
Relations, Harvard University Press.
- The New York Times Archive. (1990). “Evolution in Europe; Romanian Miners Invade
Bucharest”, https://www.nytimes.com/1990/06/15/world/evolution-in-europeromanian-miners-invade-bucharest.html,
(accessed: 1990)
- Janowitz, M. (1960). The Professional Soldier, New York, London: Collier-Macmillan.
Jelusic, L. (July 2007). ‘The Historical Basis for Civil-Military Relations in Slovenia’,
Contributions to Conflict Management, Peace Economics and Development, 4: 287-291.
- Johnson, M. M. (1995). ‘Civil-Military Relations and Military Reform in Bulgaria’, European
Security, 4, (3): 488-518.
- Karabelias, G. (1998). Civil-Military Relations: A Comparative Analysis of the Role of the
Military in the Political Transformation of Post-War Turkey and Greece: 1980-1995.
- Koonings, K. and Kruijit D. (2002). Political Armies: The Military and Nation Building in the
Age of Democracy, Zed Books.
- Malesic, M., Jelusic, L. J. (2005). ‘Towards Civilian Supremacy: Civil-Military Relations in
Slovenia, In: Fluri P.H., Gustenau G.E., Pantev P.I., Felberbauer E.M., Labarre F. (eds)
The Evolution of Civil-Military Relations in South East Europe. Physica-Verlag HD.
Nelson, D. N. (2002). ‘Armies, Security, and Democracy in Southeastern Europe’, Armed
Forces & Society, 28, (3): 427-454.
- Nielsen, S. C. (March 2012). ‘American Civil-Military Relations Today: The Continuing
Relevance of Samuel Huntington’s The Soldier and the State’, International Affairs, 88,
No. 2.
- Pantev, P. (2001). ‘Civil-Military Relations in South-East Europe: A Survey of the National
Perspectives and of the Adaptation Process to the Partnership for Peace Srandarts’,
Partnership for Peace Consortium of Defense Academies and Security Studies Institutes
Working Group on Crisis Manafement in South-East Europe, National Defense Academy
Vienna.
- North Atlantic Treaty Organization. (2017). “Relations with Serbia’, North Atlantic Treaty
Organization”, https://www.nato.int/cps/en/natolive/topics_50100.htm, (accessed: 11
Dec 2017)
- Schiff, R. L. (April 2012). ‘Concordance Theory, Targeted Partnership, and Counterinsurgency
Strategy’, Armed Forces & Society, Vol. 38, No. 2.
- Vankovska, B. (2006). ‘The Impact of Conflict and Corruption on Macedonia’s Civil-Military
Relations’ In: Democratic Control of Armed Forces in Europe, Geneve Centre.
- Whitehead, Y. G. (1 May 2001). Lieutenant Colonel, Civil-Military Relations During
Coalition Operations in the Balkans, Course Number 9999-Independent Research,
National Defense University, National War College.