MAHALLELERİN KATILIM VE DAYANIŞMA KÜLTÜRÜNÜN OLUŞTURULMASINA ETKİSİ ÜZERİNE NİTEL BİR ARAŞTIRMA

Vatandaş katılımı, sivil toplum eylemlerinin en önemli yapı taşlarından biridir. Demokrasinin etkili olabilmesi, vatandaşların politika geliştirme ve uygulama süreçlerini etkileyebilme kapasitelerine bağlıdır. Katılımın özü, seçimlerin vatandaşların, kararları etkilemesine olanak sağlayan tek fırsat olmadığı inancıdır. Gerçek demokrasileri özel kılan şey, katılım konusunda vatandaşlara kontrol imkânı tanımaktır. Bunu sağlamanın ve pratikte gerçekleştirmenin en etkili yollarından biri yerel yönetimlerdir. Çünkü yerel yönetimler, doğaları gereği vatandaşa daha yakın birimler oldukları için katılımcılığa ilişkin uygulamaların odağında yer almaktadırlar. Mahalleler, yerel yönetim birimi olarak değerlendirilmese de mahalli müşterek ihtiyaçların karşılanmasında, katılım mekanizmalarının oluşturulmasında ve yaygınlaştırılmasında önemli bir kültürü oluşturmaktadır. Mahalle kültürü, beraberinde kentsel yaşama katılım süreçlerinden, sosyal birlikteliğe, uyumlaştırma süreçlerine kadar birçok alanı kapsamaktadır. Bu sebeple çalışma, Tekirdağ’ın Süleymanpaşa İlçesi’nde 10 mahallede toplamda 50 kişi ile nitel araştırma yöntemlerinden derinlemesine mülakat yöntemi kullanılarak mahallelerin katılım ve dayanışma kültürünün oluşturulmasına etkisini araştırmayı amaçlamaktadır. Burada mahallelerinin, özellikle topluluk ve bir arada yaşama kültüründen kaynaklı yapısının, karar alma süreçlerine etkisinin olup olmadığı da araştırma sonuçlarına göre tartışılmış, elde edilen bulgular ışığında mahallelerin daha çok dayanışma ve yardımlaşma duygusunun geliştirilmesinde etkisinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Yapılan alan araştırmasında görüşme yapılan mahallelerin geleneksel olanlar ve modern kentleşme içerisinde yeni olanlar şeklinde ayrıştırılması, katılım kavramına ve katılım yöntemlerine ilişkin yaklaşımların “yeni mahalleler” düzeyinde çok daha yoğun kullanıldığını göstermiştir. 

A QUALITATIVE STUDY ON THE EFFECT OF NEIGHBORHOODS ON THE CULTURE OF PARTICIPATION AND SOLIDARITY

Citizen participation is one of the most important corner stone of civil society actions. The effectiveness of democracy depends on the capacity of citizens to influence policy development and implementation processes. The essence of participation is the belief that elections are not the only opportunity for citizens to influence decisions. What makes real democracies special is giving citizens control over participation. One of the most effective ways to achieve this and to realize it in practice is local governments since they are at the center of practices related to participation, as they are closer to the citizens by nature. Although neighborhoods are not considered as local government units, they constitute an important culture in meeting common local needs, creating and disseminating participation mechanisms. Neighborhood culture covers many areas from participation in urban life to social cohesion and harmonization processes. For this reason, the study aims to investigate the effect of neighborhoods on the creation of a culture of participation and solidarity. 50 people in 10 neighborhoods in Tekirdağ's Süleymanpaşa District participated in the study in which in-depth interviews, a qualitative research method, was used. It is discussed whether the structure of the neighborhoods, especially the community and the culture of living together, had an effect on the decision-making processes, based on the results of the research. In the light of the findings, it was concluded that the neighborhoods had an effect on the development of the feeling of solidarity and cooperation. In the field research, the separation of the interviewed neighborhoods into traditional ones and new ones in modern urbanization showed that the approaches related to the concept of participation and participation methods were used much more intensively at the level of "new neighborhoods".

___

  • 1580 Sayılı Belediye Kanunu, (1930). https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/1471.pdf.
  • 5393 Sayılı Belediye Kanunu, (2005). https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.5393.pdf
  • 6360 Sayılı Kanun, (2012). https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.6360.pdf.
  • Alada, A. (2018). Kentsel Yönetime Katılımda Mahalle. yayed.org. Erişim adresi http://www.yayed.org/uploads/yuklemeler/inceleme-27.pdf
  • Alver, K. (2013). Mahalle: Mahallenin Toplumsal ve Mekansal Portresi. Hece Yayınları. Ankara.
  • Arıkboğa, E. (1999). Yerel Yönetim Açısından Mahalle Muhtarlığına Bir Bakış. Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi. 8(3). 103-125.
  • Bayraktar, H. (2020). Katılımcı Yönetime Mahalleden Bakmak. (Edt. Babaoğlu, C., Memiş, L. Erdoğan, O.). Yerel Yönetimlerde Teknoloji ve Katılım. Orion Yayınevi. Ankara. 287-315.
  • Çitçi, O. (1996). Temsil, Katılma ve Yerel Demokrasi. Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 5-14.
  • Eryılmaz, B. (2010). Tanzimat ve Yönetimde Modernleşme. İşaret Yayınları. İstanbul.
  • Göymen, K. (2014). Önsöz. İ. İzci (Ed.). Katılımcı Yerel Yönetim içinde. İstanbul: Sosyal Demokrasi Vakfı Yayınları, 11-19.
  • Green, D., Wlzig, S., Kronschlager, T., Porat, C. (2018). Participation, Culture and Democracy: Perspectives on Public Engagement and Social Communication. Cambridge Schlors Publishing. UK.
  • Kantar, G., Güler, M. (2022). Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminde Yerel Seçim Uygulamaları ve Yerel Seçim İttifakları. (Edt. Şeren, G., Geyik, O., Akdoğan, D.). Yerel Yönetimler Üzerine Siyasi, Mali ve Sosyal Tartışmalar. Gazi Yayınevi. Ankara. 169-185.
  • Kavruk, H. (2018). Mahalle Yerleşimi ve Yönetimi. Nobel Yayınevi. Ankara.
  • Kocaoğlu, M. (2011). Yerel Yönetimlerde Katılım Kültürü (Konya Büyükşehir Belediyesi Örneği). Doktora Tezi. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Üniversitesi. Sakarya.
  • Kulezsa, K., Kossakowski, R., Luczeczko, P. (2011). The Cultural Heritage of Solidarity. Polish Sociological Review. 4(176). 535-537.
  • Ogrodzka, D., Stokfiszewski, I. (2018). Culture and Solidarity. European Cultural Foundation. Orum, A. M. ve Dale, J. (2016). Siyaset Sosyolojisi: Günümüz Dünyasında İktidar ve Katılım. İ. Kaya (çev.) İstanbul: Say Yayınları.
  • Yılmaz, O. K. (2020). Yerel Yönetişim Bağlamında Avrupa Konseyi “12 Yıldızlı Şehir” Uygulaması ve Türkiye Yerel Yönetimleri. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi / Cilt: 22, Sayı: 1. 214-232.