Giriş ve Amaç: Safra kesesi taşları dünya genelinde yaygın bir problemdir. Bazı çalışmalarda yaş, hiperglisemi, dislipidemi, obezite, hızlı kilo kaybı gibi faktörlerle kolelitiazis arasında ilişki saptanmı ştır. Bu çalışmada Tokat ili erişkinleri'nde kolelitiazis ve safra kesesi polip sıklığı ve olası risk faktörlerinin belirlenmesi amaçlanmıştı r. Gereç ve Yöntem: Çalışma 18 yaş ve üzeri nüfusu yaklaşık 530.000 olan Tokat ili'ne bağlı 70 merkezde (12 ilçe merkezi ve 58 kırsal bölge) yapıldı. Kırsal yerleşim birimleri “Küme Örnekleme Yöntemi” ile seçildi. Çalışmaya 530.000 kişi arasından rasgele örnekleme yöntemiyle seçilen 1.095 kişi (541 erkek ve 554 kadın; kent 555 ve kırsal 540) dahil edildi. Tüm katılımcıların fizik muayene, ultrasonografi, açlık kan şekeri, total kolesterol, trigliserit, ALT ve AST değerlendirmeleri yapıldı. Bulgular: Katılımcıların yaş ortalaması 41.4±17 (aralık, 18–95) yıldı. Kolelitiazis sıklığı %7,5, polip sıklığı %1,9 bulundu. Kolelitiazis oranı kadınlarda erkeklerden yüksekti ve yaş, açlık kan şekeri, total kolesterol, trigliserit, beden kitle indeksi, kalça çevresi ve bel/kalça oranı ile ilişkili bulundu. Sonuç: Çalışmamızda Tokat ili erişkinleri'nde kolelitiazis sıklığı batı toplumları' ndan düşük, Asya verilerinden yüksek ve ülkemizde önceden yapılmış çalışmalara benzer bulunmuştur.

Background and Aims: Gallstone disease is a global health problem worldwide. Positive associations with age, hyperglycemia, dyslipidemia, obesity, and rapid weight loss, etc. have been found in some studies. In the present study, we aimed to determine the prevalence and possible risk factors of gallbladder stone and polyp in urban and rural populations in a northern province of Turkey. Materials and Methods: This study was conducted in 70 areas (12 urban, 58 rural) in the province of Tokat, in the Black Sea region of Turkey, with about 530,000 inhabitants 18 years and older. All urban regions and some rural regions selected by a cluster sampling method were included in the study. The study population of 1,095 subjects (541 M, 554 F; urban 555, rural 540) was selected by a random sampling method among 530,000 individuals. All individuals were evaluated with physical and ultrasonographic examination and some laboratory tests (glucose, total cholesterol, triglyceride, ALT, AST). Results: The mean age of all participants was 41.4±17 years (range: 18–95). We found that the prevalences of cholelithiasis and gallbladder polyp were 7.5% and 1.9%, respectively. Cholelithiasis in women was higher than in men and correlated with age, glucose, total cholesterol, triglycerides, body mass index, waist circumference, hip circumference, and waist-to-hip ratio. Conclusions: We found that the ratio of cholelithiasis in the province of Tokat was lower than in Western populations, higher than in Asian populations, and similar to some previous studies conducted in our country.