TURİST HAREKETLERİ İLE KONUT SATIŞLARI İLİŞKİSİ: PANEL GRANGER NEDENSELLİK VE EŞANLI DENKLEM SİSTEMİ ANALİZLERİ
Turizm ve konut sektörleri, ekonomide oluşturdukları ileri ve geri bağlantıları nedeniyle iktisadi açıdan kritik öneme sahip iki sektördür. Literatürde bu sektörlerin makroiktisadi etkileri üzerine birçok çalışma bulunmakla birlikte, iki sektör arasındaki ilişkiler üzerine çalışmaların sınırlı bir bakış açısına sahip olduğu görülmektedir. Bu bağlamda bu çalışmanın amacı, Türkiye’de bölgelere yönelik turist hareketleri ile konut satışları arasındaki ilişkinin ekonometrik yöntemlerle incelenerek iki sektör arasındaki ilişkinin elde edilebilen veriler ışığında aydınlatılmasıdır. Çalışma, Türkiye için benzer bir ekonometrik uygulama bulunmaması noktasında literatüre katkı yapmayı hedeflemektedir. Bu bağlamda çalışmada 2008 – 2015 döneminde Türkiye’nin 81 ili için turizm hareketleri ve konut satışları arasındaki ilişkileri tespit etmeye yönelik olarak panel veri analizleri yapılmaktadır. Tahminleme sonuçlarına göre yerli ve yabancı turist sayısı ile illerdeki konut satış miktarları arasında karşılıklı bir nedensellik ilişkisi söz konusudur. Ayrıca yabancı turist sayısı ile konut satışları arasında negatif ilişki olduğu, ancak yerli turist sayısı ile konut satışları arasında pozitif ilişki bulunduğu tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler:
Turizm, Konut piyasası, Panel veri, nedensellik, eşanlı denklem sistemi
___
- AKSEKİ, U. , ÇATIK, A.N. ve GÖK, B. (2014). A regime-dependent investigation of the impact of macroeconomic variables on the housing market activity in Turkey. Economics Bulletin. (34)2, 1081-1090.
- BAYEZİT, D. (2003). Turizm Sektöründe İkinci (Yazlık) Konutların Türkiye Ekonomisindeki Etkilerinin İstatistiksel Analizi. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Araştırma Raporu. Rapor No: 0029290.
- ELHORST, J.P. (2003). Specification and Estimation of Spatial Panel Data Models. International Regional Science Review. 26(3). 244 – 268.
- FAIR, R.C. (1970). The Estimation of Simultaneous Equation Models With Lagged Endogenous Variables and First Order Serially Correlated Errors. Econometrica. 38. 507–516.
- GRANGER, C.W.J. (1969). Investigating Causal Relations by Econometric Models and Cross-Spectral Methods. Econometrica. (37).
- HOLDEN, A. (2006). Tourism Studies and the Social Sciences, Routledge, Londra ve Newyork.
- HSİAO, C. (2007). Panel Data Analysis – Advantages and Challenges. Test. 16(1). 1 – 22.
- JAAKSON, R. (1986). Second-home Domestic Tourism. Annals of Tourism Research. 13(3). 367 – 391.
- KADI, F. (2014). Türkiye’de Yabancılara Gayrimenkul Satışı: Sektörel ve Bölgesel Bir İnceleme. Akademik Araştırmalar Dergisi. 62. 41 – 60.
- KİTSON, M., MARTİN, R. ve TYLER, P. (2004). Regional Competitiveness: An Elusive yet Key Concept?. Regional Studies. 38(9), 991 – 999.
- MANİSA, K. ve GÖRGÜLÜ, T. (2008). İkincil Konutların Turizm Sektöründe Yeniden Kullanılabilmesine İlişkin Bir Model. YTÜ Mimarlık Fakültesi E-Dergisi. 3(1). 68 – 78.
- KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI. “İllere göre Turistik Tesislere Giriş Yapan Yerli ve Yabancı Turist Sayıları”. http://yigm.kulturturizm.gov.tr/TR,9853/istatistikler.html
- MUTLUER, M. ve SÜDAŞ, İ. (2005). Yabancıların Türkiye’de Mülk Edinimi: Coğrafi Bir Yaklaşım. Ege Coğrafya Dergisi. 14. 45 – 55.
- MÜLLER, D.K. (2006) The Attractiveness of Second Home Areas in Sweden: A Quantitative Analysis. Current Issues in Tourism. 9(4-5). 335-350.
- MÜLLER, D.K. (2002) Reinventing the Countryside: German Second- home Owners in Southern Sweden. Current Issues in Tourism. 5(5). 426-446.
- ÖZTÜRK, N. ve FİTÖZ, E. (2009). Türkiye’de Konut Piyasasının Belirleyicileri: Ampirik Bir Uygulama. ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi. 5(10). 21 – 46.
- SEVÜKTEKİN, M. ve NARGELEÇEKENLER, M. (2005). Zaman Serileri Analizi. Nobel Yayıncılık. 1. Basım. Ankara.
- TÜİK. “İllere göre Konut Satışları”. www.tuik.gov.tr
- QUINN, B. (2004) Dwelling Through Multiple Places: a Case Study of Second Home Ownership in Ireland, Ss. 45 – 59, Ed. Hall, C. M ve Muller, D. K., Tourism Mobility and Second Homes. Between Elite Landscapes and Common Ground, Channel View Publications, Clevedon, İngiltere.
- TAMER, N.G., ERDOĞANARAS, F., YÜKSEL, Ü ve GÜZEY, Ö. (2010). Türkiye’de Yabancı Gerçek Kişilere Mülk Satışının Niceliksel, Niteliksel Boyutları ve Mekansal Etkileri Üzerine Bir Değerlendirme. MEMLEKET Siyaset Yönetim. 5(12). 120 – 141.
- WILLIAMS, A.M. ve HALL, C.M. (2000). Tourism and Migration: New Relationships between Production and Consumption. Tourism Geographies. 2(1). 5-27.
- ISSN: 1309-3762
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2009
- Yayıncı: Kilis 7 Aralık Üniversitesi