Ahlak Hukuk Çatışmasının Antik Çağdan Örneği: Kriton Diyaloğu

Hukukun ortaya çıktığı günden itibaren, ahlak ve hukuk kuralları arasında ortaya çıkan gerilim günümüze kadar varlığını sürdürmüştür. Bu süreç bilim, teknoloji, sanat gibi alanlardaki değişimlere bağlı olarak bireylerin inanç ve düşünce dünyasında gerçekleşen değişimlerin varlığında devamlılık göstermektedir. Hukuk ile ahlak arasındaki temel benzerlik toplumun dolayısıyla da insanın değerinin korunmasını amaçlamalarıdır. Ancak toplumlar arasındaki hukuki ve ahlaki farklılıklar, bir yandan toplumlar arasındaki siyasi, ekonomik, kültürel farklılıkların artmasına sebep olurken, bir yandan da evrensel bir hukuk ve ahlak anlayışının ortaya çıkmasını zorlaştıran unsurlar olarak varlığını sürdürmüştür. Toplumsal yaşamın düzenleyicileri olarak ele alınan ve normatif özelliğe sahip alanlar olan hukuk ve ahlak arasındaki söz konusu ilişki, toplumlar arasındaki ilişkilerin varoluşunda belirleyici bir role sahiptir. Bu çalışmanın amacı, Platon’un Kriton diyaloğunda ortaya koyduğu Sokrates ile Kriton arasında geçen tartışmayı günümüze taşımaktır. Bunun için, günümüzdeki hukuk düzeninin kendisi ve uygulayıcıları arasında yaşanabilen olası uygulama farklılıkları karşısında sergilenebilecek tutum ve davranışlar tartışılacaktır
Anahtar Kelimeler:

Birey, Toplum, Ahlak, Hukuk

An Example of the Conflict Between Morality and Law in the Ancient Times: Crito Dialogue

Since the day the law emerged, the tension that has arisen between the rules of morality and law has maintained its existence as much as ever. This process is continuing in the presence of changes in individuals' beliefs and thoughts, depending on the changes in the fields such as science, technology, arts. The basic resemblance between law and morality is that they both aim the preservation of the society and therefore the human worth. However, the legal and ethical differences between societies, on the one hand, lead to an increase in political, economic and cultural differences among societies, while maintaining their existence as elements that make the emergence of a universal understanding of law and morality difficult. The relationship between law and morality, which are the normative characteristics of the social life as regulators, has a decisive role in the existence of relations between societies. The purpose of this study is to present the controversy between Socrates and Crito, which Platon put forth in the Crito dialogues. For this purpose, the attitudes and behaviors that can be exhibited in the face of possible application differences between the present legal order itself and practitioners will be discussed

___

  • Platon. (2016). Diyaloglar-Kriton, Çev. Tanju Gökçöl, Remzi Kitabevi, İstanbul.
  • Filiz Ş. (2014). Ahlakın Akli ve İnsani Temelleri, Say Yayınları, İstanbul.