TÜRKÇE VERİNTİLER SÖZLÜĞÜNDE ÇİÇEKLER, SÜS BİTKİLERİ

Edebiyatın konusunu oluşturan ve duyguları anlatmanın bir yolu olan bitkiler, hayatın her alanında bulunmaktadır. Bitkilerin rengi, kokusu ve görüntüsüyle tabiata sağladığı faydalar çoktur. Her dilde, birçok bitkiye doğadaki nesnelerle benzerliklerine dayanılarak ad verildiği görülmektedir. Bazı bitki adlarında doğadaki nesnelerden bitkiye yönelik adlandırmalar vardır. Bitki adlandırmalarında; hayvan adları, organ adları, eşya ve nesne adları, yer adları gibi adlandırmalardan yararlanılmıştır. Bu çalışmada Türkçe Verintiler Sözlüğünde, bitki adlarından, çiçek ve süs bitkileri değerlendirilmiştir. Türkçe Verintiler Sözlüğü, Türkçenin değişik lehçelerinden sözleri barındırmaktadır. Türkçeden başka dile bilgi aktarmış, geçtiği dilin anlam alanında yerleşmiş sözlük birimlerinin yer aldığı eserdir. Türkçe Verintiler Sözlüğünde bitki adlarından 23 tane çiçek ve süs bitkileri ismi tespit edilmiştir. Türkçeden diğer dillere geçen çiçek ve süs bitkilerinden, en fazla sayıda çiçek ismi (10)  geçmiştir, daha sonra Sümbül (9), Karanfil (8), Gül, Lâle, Menekşe (7), Sarısabır, Şemboy (6) isimleri tespit edilmiştir. En fazla sayıda çiçek ve süs bitki isimlerinin yer aldığı diller, Bulgarca (18), Sırpça ve Ermenice (13), Yunanca (12), Arnavutça (12), Makedonca (10)’da görülmektedir. 

___

  • Alkayış, M. F.(2007). Türkiye Türkçesinde Bitki Adları, Erciyes Üniversitesi, SBE, Doktora Tezi, Kayseri.Duran, A. (1998).Türkçede Bazı Bitki Adlarının Veriliş Sebepleri, Türk Dili, Ankara,(555), Mart, 223-229. Gülsoy, E.(1998). Dede Korkut Kitabı ve Manas Destanında Bitki ve Hayvan Kültü, Balıkesir Üniv.,Balıkesir.İnan, A.(1995).Tarihte ve Bugün Şamanizm, Ankara.Karaağaç, G. (2008). Türkçe Verintiler Sözlüğü, Ankara: TDK Yay.