DİRGEN ALİ AĞITLARI

Osmanlı İmparatorluğunun son dönemleri, Cumhuriyetin ilk yıllarına rastlayan devlet otoritesinin zayıfladığı zamanlarda bir takım kişilerin kendilerini yaşadıkları bölgelerde otorite olarak gösterdikleri bir zamanda Kahramanmaraş ili Afşin ilçesi Lorşun köyünde dünyaya gelir Dirgen Ali. Köy yerinde kavgaların çoğu ya su yüzünden ya da arazi yüzünden olmuştur. Bölgede bulunan hayvanların otlatıldığı ve yazın yaylalık olarak kullanılan Tikenli Yaylası’nda meydana gelen kavga sonunda Dirgen Ali’nin kavgaya karışan birisini öldürmesi ile başlayan ya dağlarda kaçak ya da cezaevlerinde ömür sürdüren Dirgen Ali ile ilgili zaman içinde bir efsane oluşur. Dirgen Ali kimilerine göre “eşkıya” kimilerine göre “halk kahramanı” kimilerine göre ise “sözü dinlenir bir ağa”dır. Dirgen Ali’yi Dirgen Ali yapan biraz da karısı Hecce’dir. Gerek birbirlerine söylediği şiirler gerekse Dirgen Hacce’nin söylemiş olduğu ağıtlarla Dirgen Ali’yi efsane haline getirmiştir.

___

  • Atmaca, S. (2017). Binboğa’nın Söz Pınarı, Berikan Yayınları, Ankara. Dikici, Ö. F. ve Diğerleri (2008). Afşin’in Ağıtları, Afşin Milli Eğitim Kültür Yayınları, Medipres Yayıncılık, Malatya. Demir, N. (2011). Afşin Yöresinde Nükteli Anılarla Halk Bilgeliği, Afşin Belediyesi Yayınları, Afşin. Demir, S. (2016). Dirgen Ali, Lazer Yayınları, 2. Baskı, Ankara. Oğuzhan, U., Temiz, M. ve Özdemir, H. İ. (2012). Kahramanmaraş Yöresi Ağıtları 3. Cilt, Ankara. https://www.youtube.com/watch?v=dI88GwFOnhY (Erişim: 22.11.2017) http://www.unsandigi.com/sandik1/107.asp (Erişim: 20.11.2019) https://www.facebook.com/groups/345330598936768/permalink/871139686355854 (Erişim: 29.11.207) http://sairlermaras2.blogspot.com.tr/2015/03/23-dirgen-hatca.html (Erişim: 22.11.2017) https://www.turkedebiyati.org/agitlar.html (Erişim 23.01.2018)