ENERJİ GÜVENLİĞİNE YÖNELİK TEHDİTLER VE ENERJİ GÜVENLİĞİ POLİTİKALARINDAKİ DEĞİŞİM

Dünya genelinde devletlerin ve toplumların en önemli ihtiyaçlarından biri kuşkusuz enerjidir. Sürdürülebilir kalkınma ve toplumsal refahın anahtar kelimesi olan enerjiye olan talebin karşılanabilmesi 20’nci yüzyılın başından itibaren devletlerin en önemli problemlerinden biri haline gelmiştir. Enerjinin kesintisiz, zamanında, uygun fiyatlı ve çevresel zararlarının en aza indirilmiş olarak temin edilmesi, karar alıcıların enerji güvenliği konusundaki sınırlarını çizmiştir. Bu bağlamda enerji politikasının temel hassasiyeti kaynak sağlayıcıların ve kaynakların çeşitlendirilmesi şeklinde gelişmiştir. Modern devletlerin politik amaçlarına yönelik kullandığı enstrümanlara yeni katılmış sayılabilecek olan enerji, son yüz yılda yaşanan hadiselerle ne derece etkili olabileceğini ispatlamıştır. Enerji kaynaklarına sahip olan ülkelerin kendi çıkarlarına uygun olarak bir baskı ve yaptırım mekanizması olarak enerjiyi kullandığı ve diğer ülkelerin kararlarını, çıkarlarına uygun olarak dizayn edebildiği aşikârdır. Buna karşılık, kaynaklarını çeşitlendirerek bilhassa kendi sınırları dâhilinde, dışa bağlılığını azaltarak enerji ihtiyacını karşılayabilen ülkelerin, diğer ülkelerden gelecek enerji kaynaklı baskıları bertaraf edebilmesi mümkündür. Enerji güvenliğine yönelik tehditler sürekli olarak yenilenmekte ve artmaktadır. Teknolojik gelişmeler, çevresel etkiler ve terörizm gibi faktörlerden dolayı enerji temininde yaşanması muhtemel tüm olumsuzluklar enerji güvenliğini tehdit etmektedir. Bu nedenle enerji güvenliği konusu, sürekli değişen tehditlere karşı alınacak tedbirlerini güncellemek ve geliştirmek durumundadır. Enerji güvenliği ve enerji politikaları güvenlik ekseninde sürekli değişime uğramaktadır. Bu bağlamda, diğer devletlerin enerji politikalarında meydana gelen değişimler ilgili devletlerin tamamını etkilemektedir. Bu makalede, enerji güvenliği, enerji güvenliği riskleri, kritik altyapı güvenliği konuları irdelenmiş, ABD, AB, Çin, Rusya ve Türkiye’nin enerji politikaları, mevcut ve gelecek projeksiyonları ile değerlendirilmiştir. Anahtar Kelimeler: Enerji, Enerji Güvenliği, Dış Politika, Tehdit.

Anahtar Kelimeler:

Enerji, Enerji Güvenliği, Dış Politika

PDF

___

KAYNAKÇA
Yergin, D. (2011). Petrol Para ve Güç Çatışmasının Epik Öyküsü, Türkiye İş Bankası Yayınları, 6. Baskı.Çelikpala, M. (2013). Enerji Güvenliği NATO’nun Yeni Tehdit Algısı, Bilgi Yayınları.Karanacak, B. (2011). “Kritik Altyapılar ve Kritik Altyapıların Korunması”, Siber Savunma Sempozyumu, (İstanbul 24-25 Mayıs 2011).T.C. Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetim Başkanlığı (AFAD), (2014). 2014- 2023 Kritik Altyapıların Korunması Yol Haritası Belgesi, Ankara.Kınık, H. Ve Güntay, V. (2016). “Siber Güvenlik Temelinde Kritik Altyapılar ve Hazar Havzası”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9 (47).Güneş Gazetesi. (06.1.2017). Bakan Berat Albayrak: Enerjiye ABD Merkezli Siber Saldırı Yapıldı. http://www.gunes.com/ekonomi/bakan-acikladi-abdden-saldiri-yapildi-751832.Öğün, M. N. ve Kaya A. (2013). “Siber Güvenliğin Milli Güvenlik Açısından Önemi Ve Alınabilecek Tedbirler”, Güvenlik Stratejileri Dergisi, yıl 9, 18.Çelik, Ş. (2013). “Stuxnet Saldırısı ve Abd’nin Siber Savaş Stratejisi: Uluslararası Hukukta Kuvvet Kullanmaktan Kaçınma İlkesi Çerçevesinde Bir Değerlendirme”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 15 (1).Akbaş, F , Ürün, E . (2016). “Enerji Güvenliği: Bölgesel Enerji Merkezi Türkiye”. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,103.Baysal, E. (2016). “66 Milyon Dolarlık Enerji Yatırımına Terör Engeli”, Star Gazetesi, https://enerjienstitusu.org/2016/04/14/66-milyon-dolarlik-enerji-yatirimina-teror-engeli/.Özgen, C. (2014). “Deniz Kuvvetlerinin Enerji Güvenliğindeki Rolü: Türkiye Örneği”. Doktora Tezi.Deniz Haber Ajansı. (2017). “Küresel LNG Ticaretinde Lider Japonya Oldu”, http://www.denizhaber.com.tr/kuresel-lng-ithalatinda-lider-japonya-oldu-haber-73694.htm 11.4.2017.Poyraz Y. ve Tabanlı F. (2017). “Deniz Haydutluğuna Karşı Mücadelede Uluslararası Toplumun Mücadeleleri”, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi ( TAAD), Yıl 9, 33.Türk Deniz Kuvvetleri. (2016). Deniz Haydutluğu İle Mücadele, Ankara.Anlar, A. (2017). “Farklı Bakış Açıları İle Enerji Güvenliği Üretici, Tüketici ve Transit Ülkeler: Türkiye Örneği”, Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi (UİİİD), 19, 58-88.Baraniuk, C. (2015). “ABD 700 Milyon Varil Petrolü Neden Saklıyor?”, https://www.bbc.com/turkce/haberler/2015/10/151008_vert_fut_petrol_stoklariPamir, N. (2005). “Enerji Politikaları ve Küresel Gelişmeler”, Stratejik Analiz.İleri. Ç. (2015). “Ab’nin Enerji Politikası Ve Dış Politikasının Buluşma Noktası: Enerji Diplomasisi”, İKV Değerlendirme Notu, İktisadi Kalkınma Vakfı.Karaca, R. K. (2012). “Çin’in Değişen Enerji Stratejisinin Dış Politikasına Etkileri(1990-2010)”, Uluslararası İlişkiler Dergisi, 9,(33), 93-118.The State Council İnformation Office. (2005). Erişim Tarihi 10 Nisan 2018. http://www.china.org.cn/english/2005/Dec/152669.htmSandıklı, A. (2009). “Geleceğin Süper Gücü Çin”, Bilge Strateji, 1, (1), 47.Davletov, T. B. (2010). “Rusya Federasyonu Enerji Güvenliği”, 3. Uluslararası Strateji ve Güvenlik Çalışmaları Sempozyum Bildirileri (İstanbul, 15-16 Nisan 2010).Ülgen, S. Stein, A. (2012). Nükleer Enerjiye Geçişte Türkiye Modeli-II “Atomun Kontrolüne Yönelik Çabalar Ve Nükleer Teknoloji Transferi: Türkiye Açısından Bir Değerlendirme”, EDAM (Ekonomi Ve Dış Politika Araştırmalar Merkezi), 3,(84).Varol S. T. (2014). “Rus Dış Enerji Politikası ve Yeni Hedef Kuzey Doğu Asya”, Uluslararası İlişkiler Dergisi, Cilt 11, Sayı 41 (Bahar 2014), s. 87-108Gazprom, Strategy, Operations, Gas Pipelines, in Operation. (2018). http://www.gazprom.com/about/production/projects/pipelines/active/shvg/Enerji Günlüğü Net. (2014). Rusya Japonya Doğalgaz Boru Hattı Projesi Masada. http://www.enerjigunlugu.net/icerik/8784/rusya-japonya-dogalgaz-boru-hatti-projesi-masada.htmlÇalışkan, Ş. (2009). “Türkiye’nin Enerjide Dışa Bağımlılık ve Enerji Arz Güvenliği Sorunu”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 25, s. 297- 306.Albayrak, B. (2017). “Milli Enerji ve Maden Politikası Tanıtım Programı” http://www.enerji.gov.tr/tr-TR/Bakanlik-Haberleri/Milli-Enerji-Ve-Maden-Politikasi-Tanitim-Programi. ETKB. (2018). http://www.enerji.gov.tr/tr-TR/Sayfalar/Nukleer-Enerji).