Merve GÜRSOY DEMİR, Can ÖNER, Huseyin CETİN, Engin Ersin ŞİMŞEK

Kadın Hastalıkları ve Doğum Polikliniğine Başvuran Gebelerde Doğum Öncesi Bakım Hizmeti Alma Durumlarının Değerlendirilmesi

Amaç: Gebenin gebelik süresince eğitimli sağlık personeli tarafından düzenli aralıklarla izlenmesi ana çocuk sağlığının korunması ve geliştirilmesi için uygulanan stratejilerden biridir. Bu çalışmanın amacı Kartal Dr. Lütfi Kırdar Şehir Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Polikliniklerine muayene olan gebelerin doğum öncesi bakım hizmeti alma durumunun değerlendirilmesidir. Araçlar ve Yöntem: Kesitsel desendeki çalışmanın evreni Kartal Dr. Lütfi Kırdar Şehir Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Polikliniğine 01.08.2020-01.09.2020 tarihleri arasında başvuran gebelerden oluşturulmuştur. Katılımcılara araştırmacılarca oluşturulan anket yüz yüze görüşme tekniği ile uygulanmıştır. Bulgular: Katılımcıların tamamı (n=403) herhangi bir sağlık kuruluşundan en az bir kez doğum öncesi bakım hizmeti almıştır. Gebelerin %73.4’ü (n=296) nicel olarak gebelik haftalarına göre alması gerekli olan doğum öncesi bakım hizmetini almıştır. Doğum öncesi bakım izlemlerinde en yüksek oranda bakılan fizik muayene fetal kalp atımı iken, en düşük oranda bakılan parametre gebenin kalp oskültasyonu ve ödem muayenesi olmuştur. Sonuç: Gebelerin tamamının en az bir defa doğum öncesi bakım hizmeti aldığı ancak gebelik haftaları ile uyumlu alması gerekli doğum öncesi bakım izlem sayısının halen istenilen düzeyde olmadığı görülmektedir. Bu nedenle izlemlere uyumu engelleyen faktörlerin belirlenmesi ve tüm gebelerin ideal olan dört izleminin de yapılması konusunda çalışmaya ihtiyaç vardır.

Anahtar Kelimeler:

ana çocuk sağlığı, birinci basamak sağlık hizmeti, doğum öncesi bakım, gebe

Evaluation of Using Prenatalcare Services in Outpatients Applying to Gynecology and Obstetric Polyclinic

Purpose: Antenatal care, one of the strategies aimed at protecting maternal and child health, is to monitor the mother by trained health personnel at regular intervals throughout pregnancy. This study aimed to evaluate the prenatal care service use of pregnant women who attend Kartal Dr. Lütfi Kırdar City Hospital Gynecology and Obstetrics Polyclinics. Materials and Methods: The sample universe of this cross-sectional study was pregnant women attending Kartal Dr. Lütfi Kırdar City Hospital Gynecology and Obstetrics Polyclinic between 01.08.2020-01.09.2020. The questionnaire developed by the researchers was applied to the participants by face-to-face interview technique. Results: All the participants (n=403) received at least one prenatal care service from a health institution. 73.4% (n=296) of the pregnant women received prenatal care, which is required according to their weeks of gestation quantitatively. The highest rate of physical examination in antenatal care follow-ups was fetal heart rate, while the lowest rate was the cardiac auscultation and edema examination rates of the pregnant woman. Conclusion: It was seen that all of the pregnant women received antenatal care at least once, but the number of prenatal care follow-ups required in accordance with their gestational weeks was still not at the desired level. For this reason, there is a need for a study to determine the factors that prevent compliance with the follow-ups and to carry out the ideal four follow-ups of all pregnant women.

Keywords:

mother and child health, pregnancy, prenatal care services, primary care services,

PDF

___

1. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı ve TÜBİTAK. Anne Sağlığı ve Bakımı. 2018 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması. Türkiye: Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü; 2019:112-117.
2. World Health Organization.Maternal Mortality Media Center. http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs 348/en/. Erişim tarihi: 06 Mayıs, 2020.
3. Özvarış ŞB, Akın A. Türkiye’de doğum öncesi bakım hizmetlerinden yararlanma.http://www.huksam. hacettepe.edu.tr/Turkce/SayfaDosya/turkiyede_dogum_oncesi.pdf. Erişim tarihi: 06 Mayıs, 2020.
4. Çatak B, Öner C, Gülay M, Baştürk S, Oğuz İ,Özbek R. Doğum öncesi bakım hizmetlerinin sahada izlemi ve değerlendirilmesi: Bursa örneği. Türk Aile Hek Derg. 2014;18(2):63-69.
5. Pirinçci E, Polat A, Köroğlu A, Kumru S. Bir üniversite hastanesinde doğum yapan kadınların doğum öncesi bakım alma durumu ve etkileyen faktörler. ADÜ Tıp Fak Derg. 2010;11(2):1-7.
6. World Health Organization.Provision of effective antenatal care 2006. http://www.who.int/reproducti vehealth/publications/maternal_perinatal_health/eff ective_antenatal_care.pdf. 2006. Erişim tarihi 06 Mayıs, 2020.
7. Sağlık Bakanlığı. Doğum Öncesi Bakım Yönetim Rehberi. https://kirklareliism.saglik.gov.tr/ Eklenti/115527/0/dogum-oncesi-bakim-rehberi-2018 pdf.pdf. Erişim tarihi 06 Mayıs, 2020.
8. Beeckman K, Louckx F, Putman K.Content and timing of antenatal care: predisposing, enabling and pregnancy-related determinants of antenatal care trajectories. Eur J Public Health. 2013;23(1):67-73.
9. Beşer E, Ergin F, Sönmez A. Aydın il merkezinde doğum öncesi bakım hizmetleri. TAF Prev Med Bull. 2007;6(2):137-141.
10. Çatak B, Aksan AD, Zincir, M.Karabük. Toplum Sağlığı Merkezi Bölgesinde Doğum Öncesi Bakım Hizmetlerinin Nicelik ve Niteliği. TAF Prev Med Bull. 2012;11(2):112-119.
11. Omaç M, GüneşG, KaraoğluL, Pehlivan E. Arapgir Devlet Hastanesine başvuran gebelerin doğum öncesi bakım hizmetlerinden yararlanma durumları ve etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi (Haziran 2004-2005). Fırat Tıp Derg. 2009;14(2):115-119.
12. Yücel U, Çiçeklioğlu M, Öcek ZA, Taner Ş. Prenatal care utilization level of pregnant women living in three different neighborhoods of Izmir’s Bornova district. TAF Prev Med Bull. 2015;14(5):370-377.
13. Joshi C, Torvaldsen S, Hodgson R, Hayen A. Factors associated with the use and quality of antenatal care in Nepal: a population-based study using the demographic and health survey data. BMC Pregnancy Childbirth. 2014;14(94):1-11.
14. Çatak B, İkiışık H, Kartal SB, Öner C, Uluç HH, Seğmen Ö. İstanbul’da doğum öncesi bakım hizmetlerinin değerlendirilmesi: toplum tabanlı bir araştırma. Perinatoloji Derg. 2012;20(3):126-134.
15. Kaya F, SerinO. Dogum Oncesi Bakımın Niteligi. J Turk Soc of Obstet Gynecol. 2008;5(1):28-35.
16. National Collaborating Centre for Women's and Children's Health (UK). Caesarean Section.https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK1153 09/. Erişim tarihi: 06 Mayıs, 2021.
17. Mirkovic KR, Lathrop E, Hulland EN. Quality and uptake of antenatal and postnatal care in Haiti. BMC Pregnancy Childbirth. 2017;17(1):1-10.
18. Eryurt MA, Arslan H, Güneş K, Bani B. Türkiye’de ve Suriyeli sığınmacılarda anne çocuk sağlığı hizmetlerinin kullanımına karşılaştırmalı bir bakış: doğum öncesi bakım, doğum hizmetleri, doğum sonrası bakım. 2018 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması İleri Analiz Çalışması. Türkiye: Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü; 2021:1-77.
19. Yılmaz L, Koruk F, Koruk İ. Şanlıurfa’da bir devlet hastanesinde doğum yapmış kadınların doğum öncesi bakım hizmetlerini alma durumu, bu hizmetlerin niteliği ve etkileyen faktörler. Mersin Univ Saglık Bilim Derg. 2018;11(2):209-218.
20. Benova L, Tunçalp Ö, Moran AC, Campbell OMR. Not just a number: examining coverage and content of antenatal care in low-income and middle-income countries. BMJ Glob Health. 2018;3(2):e000779.