Figen GÖKÇAY, CAN EYİGÖR, Ece BAYRAM, İlknur DÖNMEZ, Meltem UYAR

Spontan intrakraniyal hipotansiyona bağlı kronik baş ağrısı olan hastada epidural kan yaması tedavisi

İntrakraniyal hipotansiyon ortostatik baş ağrısı ile ortaya çıkan, orta yaş bireylerde görülen beyin omurilik sıvısı (BOS) basıncı düşüklüğü ile karakterize, kraniyal manyetik rezonans görüntüleme (MRG) ile pakimenengial-dural kalınlaşmanın saptanabildiği bir klinik tablodur. Etyolojik faktörler; lomber ponksiyon, spinal anesteziye sekonder veya spinal travmalar sonrası BOS sızmasına neden olan dural yırtılmalar, genel olarak dehidratasyon, üremi, diyabetik koma gibi metabolik tablolar sonucu gelişebilen BOS’un az yapımı veya fazla geri emilimi ve hiçbir etyolojik faktörün bulunamadığı idiyopatik grup olarak sıralanabilir. Ayrıca bağ dokusu hastalıkları da spontan dura yırtılmaları sonucunda BOS sızıntısı riskini taşır. Boyun ağrısı, tinnitus, bulantı kusma ve diplopi baş ağrısına eşlik edebilmektedir. BOS kaçağı bilgisayarlı tomografi miyelografi, BOS akım MRG’si ve radyonükleid sisternografi gibi görüntüleme yöntemleri ile saptanabilir. BOS bakısında her zaman eşlik eden açılış basıncı yüksekliği yanında protein yüksekliği, lenfositoz ve ksantokromi bulunabilir. Tedavi yöntemleri arasında öncelikle yatak istirahati, sıvı replasmanı, kafein, teofilin ve non-steroid antienflamatuvar ilaçlar kullanılmaktadır, ancak genellikle analjezik tedaviye dirençlidir. Özellikle dirençli olgularda girişimsel olarak epidural salin veya kan yaması tedavisi uygulanmaktadır. Bu olguda, Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Kliniği’nde intrakranyal hipotansiyon baş ağrısı tanısı konulan hastada algolojik yaklaşımların sonucunu değerlendirdik.

Epidural blood patch treatment in a patient with chronic headache related to spontaneous intracranial hypotension

Intracranial hypotension is usually seen in middle-aged adults and appears with orthostatic headache. It is characterized by low cerebrospinal fluid (CSF) pressure and pachymeningeal-dural thickening on magnetic resonance imaging (MRI). Lumbar puncture, dural rupture with CSF leakage secondary to spinal anesthesia or spinal traumas, and under-production or over-absorption of CSF due to some metabolic events such as dehydration, uremia and diabetic coma are the main etiologic factors. It is sometimes considered as idiopathic when no etiologic factor is present. In addition, some connective tissue disorders have risk of CSF leakage due to spontaneous dural rupture. Neck pain, tinnitus, nausea and vomiting, and diplopia may accompany headache.  CSF leakage can be identified by computerized tomography (CT) myelography, CSF-flow MRI, and radionuclide cisternography. Bed rest, fluid resuscitation, caffeine, theophylline, and non-steroidal antiinflammatory drugs (NSAIDs) are important treatment options. In patients resistant to therapy, interventional measures such as epidural saline or blood patch can be applied. In this case report, we evaluated the results of pain treatment options in a patient having headache due to intracranial hypotension who was hospitalized in the Neurology Department of Ege University Hospital.

PDF

___

1. Gordon N. Spontaneous intracranial hypotension. Dev Med Child Neurol 2009;51(12):932-5.
2. Mokri B. Spontaneous cerebrospinal fuid leaks: from intracranial hypotension to cerebrospinal fuid hypovolemia-evolution of a concept. Mayo Clin Proc 1999;74(11):1113-23.
3. Schievink WI. Spontaneous spinal cerebrospinal fuid leaks and intracranial hypotension. JAMA 2006;295(19):2286-96.
4. Kawase Y, Ikeda K, Murata K, Iwamoto K, Ito H, Iwasaki Y. Nonpostural headache in spontaneous intracranial hypotension. Headache 2008;48(4):641-2.
5. Schievink WI. Spontaneous spinal cerebrospinal fuid leaks. Cephalalgia 2008;28(12):1345-56.
6. Grimaldi D, Mea E, Chiapparini L, Ciceri E, Nappini S, Savoiardo M, et al. Spontaneous low cerebrospinal pressure: a mini review. Neurol Sci 2004;25:135-7.
7. Mokri B, Maher CO, Sencakova D. Spontaneous CSF leaks: underlying disorder of connective tissue. Neurology 2002;58(5):814-6.
8. Hyun SH, Lee KH, Lee SJ, Cho YS, Lee EJ, Choi JY, et al. Potential value of radionuclide cisternography in diagnosis and management planning of spontaneous intracranial hypotension. Clin Neurol Neurosurg 2008;110(7):657-61.
9. Mehta B, Tarshis J. Repeated large-volume epidural blood patches for the treatment of spontaneous intracranial hypotension. Can J Anaesth 2009;56(8):609-13.
10. Wang SC, Lirng JF, Hseu SS, Chan KH. Spontaneous intracranial hypotension treated by epidural blood patches. Acta Anaesthesiol Taiwan 2008;46(3):129-33.
11. Schievink WI, Maya MM, Louy C, Moser FG, Tourje J. Diagnostic criteria for spontaneous spinal CSF leaks and intracranial hypotension. AJNR Am J Neuroradiol 2008;29(5):853-6.
12. Whiteley W, Al-Shahi R, Myles L, Lueck CJ. Spontaneous intracranial hypotension causing confusion and coma: a headache for the neurologist and the neurosurgeon. Br J Neurosurg 2003;17(5):456-8.
13. Schievink WI. Misdiagnosis of spontaneous intracranial hypotension. Arch Neurol 2003;60(12):1713-8.
14. Chung SJ, Kim JS, Lee MC. Syndrome of cerebral spinal fuid hypovolemia: clinical and imaging features and outcome. Neurology 2000;55(9):1321-7.