ORTAOKUL (5-6-7-8) TÜRKÇE DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMLARI DİNLEME/İZLEME KAZANIMLARI (2006-2015-2019) VE METİN - STRATEJİ İLİŞKİSİNİN İNCELENMESİ

Eğitim programları, ülkelerin eğitim politikalarına bağlı olarak şekillenen ve yetiştirilecek nesiller, uygulanacak yöntem teknikler için çerçeve niteliği taşıyan kaynaklar olup öğretim süreçlerinde uygulayıcı konumunda olan bireylere yol gösterici bir niteliğe sahiptir. Türkçe dersi öğretim programları da temelinde ana dil eğitimi bulunan ve bireylerin öz yaşam becerilerini oluşturan temel beceriler dinleme/izleme, konuşma, okuma, yazmanın özümsenmesi; günlük hayatta ve eğitim ortamlarında işlevsel olarak kullanılmasını içerir. Ana dili eğitiminde dil becerileri çok önemli bir yer tutarken dinleme/izleme becerisinin amaca uygun kazanılması da diğer dil becerilerine temel teşkil etmesi bakımından önem taşır. Çalışmamızın amacı yenilenen Türkçe dersi öğretim programlarındaki dinleme/izleme kazanımlarını ve bu kazanımlar gerçekleştirilirken sahada uygulanan dinleme stratejilerini incelemek ve karşılaştırmaktır. Çalışmada doküman analizi tekniği kullanılmış, veri toplama aracı olarak 2006, 2015, 2019 yılları Türkçe Dersi Öğretim Programları ile ortaokul Türkçe ders kitaplarından yararlanılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Öğretim Programı, Türkçe Dersi, Dinleme Becerisi, Dinleme Stratejileri

PDF

___

Aldığ, E. (2016). Öğretmen Görüşlerine Göre 6-8.Sınıflar Türkçe Dersi Dinleme Alanı Kazanımlarının Yaratıcı Düşünme Becerisine Katkısı. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Ayrancı, B.B. ve Mutlu H. H. (2017). “2006, 2015 ve 2017 Türkçe Dersi Öğretim Programlarının Karşılaştırılması”. International Journal of Language Academy, Volume 5/7 p. 119/130.
Bayburtlu, Y.S. (2015). “2015 Türkçe Dersi Öğretim Programı ve 2006 Türkçe Dersi Öğretim Programının Değerlendirilmesi”. Turkish Studies. Vol. 10/15 p. 137-158. DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.8817
Bıçak, N. ve Alver, M. (2018). “2018 Türkçe Dersi Öğretim Programına İlişkin Öğretmen Görüşleri”. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 7(4), 2480-2501.
Büyüköztürk, Ş. Kılıç Çakmak, E. Akgün, Ö. E. Karadeniz, Ş. Demirel, F. (2016). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. (21. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
Çapraz Baran, Ş. ve Diren E. (2019). Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulu Türkçe Ders Kitabı 5. Sınıf. Ankara: Anıttepe Yayıncılık.
Demirel, Ö. (2004). Türkçe ve Sınıf Öğretmenleri İçin Türkçe Öğretimi (6. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Demirel, T. (2019). Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulu Türkçe Ders Kitabı 6. Sınıf. Ankara: Ekoyay Yayıncılık.
Deniz, K., Tarakçı, R. ve Karagöl, E. (2019). “Dinleme/İzleme Kazanımları Açısından Ortaokul Türkçe Ders Kitapları”. Avrasya Dil Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi, 3(1), s. 18-32.
Emiroğlu, S. (2013). “Türkçe Öğretmeni Adaylarının Dinleme Sorunlarına İlişkin Görüşleri”. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Türkçenin Eğitimi Öğretimi Özel Sayısı. 6/11. s. 269-304.
Epçaçan, C. (2013). “Temel Bir Dil Becerisi Olarak Dinleme ve Dinleme Eğitimi”. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Türkçenin Eğitimi Öğretimi Özel Sayısı. Yıl:6 Sayı:11. s. 331-347.
Erkal H. ve Erkal M. (2019). Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulu Türkçe Ders Kitabı 7. Sınıf. Ankara: Özgün Yayıncılık.
Eselioğlu H., Set, S. ve Yücel, A. (2019). Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulu Türkçe Ders Kitabı 8. Sınıf. Ankara: MEB Yayınları.
Gün, M. (2012). “İlköğretim İkinci Kademe Türkçe Dersi Okuma Etkinliklerinde Karşılaşılan Sorunlar”. Turkish Studies, 7(4), 1961-1977.
Gündüz, O. ve Şimşek, T. (2014). Anlama Teknikleri 2 Uygulamalı Dinleme Eğitimi. Ankara: Grafiker Yayınları.
Hampleman, R. (1958). Comparison of Listening and Reading Comprehension Ability of 4th and 6th Grade Pupils. Elementary English. XXXI, 49-53.
İşeri, K. ve Baştuğ, M. (2016). “Yeni Türkçe Dersi Öğretim Programının Değerlendirilmesi”. International Journal of Academy. 4/4. s. 17-35.
Johnson, K. O. (1951). “The Effect of Classroom Training upon Listening Comprehension”. The Journal of Communication, I(1), 57-62.
Kalaycı, N. ve Yıldırım, N. (2020). “Türkçe Dersi Öğretim Programlarının Karşılaştırmalı Analizi ve Değerlendirilmesi (2009-2017-2019)”. Trakya Eğitim Dergisi. 10/1. s. 238-262.
Kemiksiz, Ö. (2015). “Türkçe Derslerindeki Dinleme Metinlerinde Dinleme Yöntem/Tekniği – Metin Türü İlişkisi”. Ana Dili Eğitimi Dergisi. 4/1. s. 15-30.
Maden, S., (2013). “Niçin Dinleyemiyoruz? Dinleyememe Probleminin Sosyokültürel Analizi”. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi. Sayı: 2/1 s. 49-83.
MEB (2006). İlköğretim Türkçe Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu (6-8. Sınıflar). Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basımevi.
MEB (2015). Türkçe Dersi (1-8. Sınıflar) Öğretim Programı. MEB Talim Terbiye Kurulu. http://mufredat.meb.gov.tr/Dosyalar/20195716392253-02-.pdf
MEB (2019). Türkçe Dersi Öğretim Programı (İlkokul ve Ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8. Sınıflar) http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=663.
MEB (2020). Dört Beceride Türkçe Dil Sınavı: Pilot Çalışma Sonuçları. Eğitim Analiz ve Değerlendirme Raporları Serisi No:11. http://www.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar /2020_01/20094146_Dort_Beceride_Turkce_Dil_Sinavi_Ocak_2020.pdf
Sever, S. (2003). Çocuk ve Edebiyat. Ankara: Kök Yayıncılık.
Şakiroğlu, Y. ve Kılıç, Y. (2019). “Mizah Temelli Etkinliklerin 7. Sınıf Öğrencilerinin Yazma Becerilerine Etkisi”. Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 5/2. s. 43-66.
TDK. (2010). Türkçe Sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu.
Topuzkanamış, E. (2018). “Eğitim Programlarında Dinleme Eğitimi”. Ahmet Akçay (Ed.), Dinleme/İzleme Eğitimi içinde (s. 245-308). Ankara: Nobel Yayınevi.
Yazar, S. ve Yazar, İ. (2018). “Dinleme Öğretimi” Serdarhan Musa Taşkaya-Ruhan Karadağ (Ed.), Türkçe Öğretimi içinde (s. 80-102). İstanbul: Lisans Yayıncılık.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık