Viyola Yayının Teknik Kullanımı

                                                             Özet            Yaylı çalgılarda kullanılan yayın ilk kez Asya’da ortaya çıktığı bilinmektedir. Tarihi tam olarak bilinmese de at kıllarının yaylarda kullanımı 13.yy’a kadar uzanmaktadır. 16.yy ve 17.yy’larda gelişim gösteren yay, 18.yy’da dönemin bestecileri tarafından yay tekniklerinin geliştirilmesiyle beraber ideal çalışa uygun hale getirilmiş ve günümüzdeki halini almıştır. Viyoladan nitelikli ses elde etmek zorlu ve sabır gerektiren bir süreçtir. Bu süreçte yay kullanımı, ses ve ton çıkarmada önemli yer tutar. Yay tekniğinin temel unsurları; tutuş, sağ el ve kol kullanımı, elden bilek hareketi, kol ağırlığı, yayın doğru yerinde çalmak, yayın her bölgesinden (alt yarı, orta, üst yarı) pürüzsüz ses elde etmek gibi teknik yöntemlere dayanır. Başlangıçtan itibaren bu temel unsurları öğrenmek, yay tekniğinin oluşmasında önemli rol oynar.            Birebir gözlemlenmiş tecrübeler göre; viyola eğitimi alan öğrencilerde sağ el ve kol tekniğinin zayıflığı gözlemlenmiştir. Sol el teknik çalışmalarına verilen önemin sağ el teknik çalışmalarına da verilmesi gerekmektedir. Yayın doğru kullanımı eser yorumu için son derece önemlidir. Ön kol ve üst kol kullanımı, parmak ve kol ağırlıklarının tele doğru aktarılması üzerine yapılacak çalışmalar sağ el tekniği için geliştirici olacaktır. Bu çalışmada, viyola yayının tarihi gelişimi, yapısı hakkında öz bilgi verildikten sonra tutuş, sağ el ve kol kullanımı, ton üretiminde yayın kullanım yöntemleri ve yay seçiminde dikkat edilecek unsurlar ele alınmış ve yüzyılın müzisyenlerinden örnekler verilerek kaliteli ses üretimine yardımcı bilgiler verilmiştir.  
Anahtar Kelimeler:

Viyola, Yay, Tutuş

___

  • Bahar, B. K. (2016). “Viyolanın Tarihsel Süreçteki Gelişimi” Adıyaman Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, s.24, s. 1206-1208Biricik, S. B. (1990). Keman Sağ El Tekniğinin Galamian ve Rus Okullarından Örneklerle İncelenmesi, (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi, İstanbul.Ulucan, S. (2005). Kemanda Yay Tekniğinin Temel Bilgileri ve Gelişimi, (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi, İstanbul.Hakioğlu, S. (2018). “Viyola Eğitiminde Viyolaya Özgü Teknik Yaklaşımlar”, İdil Dergisi, sayı 7, s.433Çuhadar, H. (2009). “Kemanda Çalma Teknikleri” Ç. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, sayı 1, s.123Villaret, A.L. (1988). The Franco- Belgian and Russian Methods of Bowing: A Pedagogic Study, (Doctoral Theses). Ball State University, USA. Teomete, Z. (1990). Viyola, (Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.Güler,U. (2018). Blog. Erişim Tarihi:09.11.2018, http://www.ufukguler.net blog,