Niğde İli Efendibey Kentsel Dönüşüm Projesi’nin Peyzaj Mimarlığı Açısından İrdelenmesi

Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de artan nüfus beraberinde artan konut ihtiyacını getirmiştir. Bilinçsiz gelişen konut alanları yanlış arazi kullanımlarına, betonlaşmaya, ekolojik, ekonomik ve kültürel bozulmalara neden olmaktadır. Kentsel büyümenin kentte sorunlu alanların oluşmasına neden olmasının önüne geçilmesi ve işlevini kaybetmiş çöküntü alanlarının yeniden kente kazandırılması için 13.07.2005 tarih ve 25874 sayılı Belediye Kanunu’nun 73. Maddesi uyarınca kentsel dönüşüm ve gelişim alanı projeleri uygulanabilir. Bu amaçla Türkiye’de birçok çöküntü alanı yenilenmiş, yaşam standartları ve görsel kaliteleri yükseltilmiştir. Niğde Belediyesi sınırları içerisinde bulunan Efendibey Mahallesi Niğde’nin merkez ilçesine yakın bir noktada aldığı göçlerle birlikte yaşanan çarpık kentleşme ile kentin çöküntü alanlarından birisi haline gelmiştir. Efendibey Mahallesi 2012 yılında kentsel dönüşüm kapsamına alınmış ve 121 hektarlık bir alanda 240.000 m2’lik kısmı rekreasyon alanı olacak şekilde projelendirilmiştir. Bu çalışmanın amacı Niğde kenti için bir ilk niteliği taşıyan projenin peyzaj tasarım ve planlama ilkeleri açısından irdelenmesi ve gelecek projeler için kaynak rehber olmasının sağlanmasıdır. Çalışma kapsamında dönüşüm alanı kentsel dönüşüm çalışmalarının amaçları doğrultusunda irdelenmiştir. Sonuçta dönüşüme uğrayan alanın bölge halkının daha sağlıklı bir çevrede yaşamasına olanak sağlayacağı ve Niğde kent kimliği açısından oldukça olumlu gelişmeler sağlayacağı kanısına varılmıştır. 

Scrutinization of Niğde Efendibey Urban Transformatıon Project in Terms of Landscape Architecture

Population increasing in our country as all over the world brought housing need. Unconscious developing residential areas cause to the wrong land use, concretion, and ecological, economic and cultural distortions. In order to prevent the formation of problematic areas in the city's urban growth and to gain again the distorted areas, urban renewal and development area projects can be applied according to the Article 73 of Municipal Law dated as 13.07.2005 with the number of 25874. For this purpose, many distorted places renovated in Turkey and living standards and visual quality were raised. Efendibey Quarter located in the municipality of Niğde has become one of the city's debris fields of urban sprawl along with the migrations. Efendibey Quarter was included in the urban renewal in 2012 and it was projected to be a recreation area with its 240,000 m2 of 121 hectares area. The aim of this study is to examine project in terms of landscape design and planning principles which is the first for Niğde and to ensure resource guides for future projects. In the scope of the study, the transformation area was examined in terms of the aims of the urban transformation studies. As a result, it has been reached that the converted area will enable the people of the region to live in a healthier environment and Niğde will provide quite positive developments in terms of the identity of the city. I would like to express my gratitude to Niğde Municipality and Republic of Turkey Prime Ministry Housing Development Administration for their support of this area with their photographs and projects.

___

  • Anonim a (2015). 775 Sayılı Gecekondu Yasası, Kabul Tarihi: 20 Temmuz 1966 Resmi Gazete ile Neşir ve İlânı: 30 Temmuz 1966 - Sayı: 12362.
  • Anonim b (2015). 5366 sayılı Yıpranan Tarihi ve Kültürel Taşınmaz Varlıkların Yenilenerek Korunması ve Yaşatılarak Kullanılması Yasası. Bakanlar Kurulu Karar Tarihi - No: 17/11/2005 - 2005/9668 Resmi Gazete Tarihi: 14/12/2005 Resmi Gazete Sayısı: 26023.
  • Anonim c (2015). 5104 Sayılı Kuzey Ankara Gırışı Kentsel Dönüşüm Projesı Kanunu, Kanun Numarası: 5104 Kabul Tarihi: 4/3/2004, Yayımlandığı R.Gazete: Tarih : 12/3/2004 Sayı :25400 Yayımlandığı Düstur: Tertip : 5 Cilt : 43.
  • Anonim d (2015). Niğde Belediye Başkanlığı, Niğde Belediyesi İmar ve Şehircilik Müdürlüğü.
  • Cundy, F. C. (1979). Scenario for a housing improvement program in disaster-prone Areas. Disasters. III, 3 (253–257).
  • Çubuk, M. (1998). Türkiye ve kültür mirası zenginligini koruma için savunma. Çağdas Kentsel Kültür Mirası Kentsel Koruma-Yenileme-Kentsel İyilestirme. İstanbul: Mimar Sinan Üniversitesi Yayını. 1–8.
  • Genç, F. N. (2008). Türkiye’de kentsel dönüsüm: mevzuat ve uygulamaların genel görünümü. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 15 (1). 116-130. ISSN:1302-0064.
  • Gökçe, M. V. ve Akçaözoğlu, S. (2012). Niğde Efendibey Mahallesi kentsel dönüşüm projesinin kentin dinamikleri açısından değerlendirilmesi. 24. Uluslararası Yapı Yaşam Kongresi Türkiye, Bursa, 53-162.
  • Gaffney, M. (1989). How to revive a dying city. ORER Letter, III, 3 (1-6).
  • Karadağ, A. ve Miroğlu, G. (2012). Bayraklı kentsel dönüşüm projesi üzerine coğrafi değerlendirmeler. Türk Coğrafya Dergisi, 57 (21-32). Basılı ISSN 1302-5856.
  • Kaya, E. (2009). Kentsel dönüşüm projeleri ve halk katılımı. Toplum ve Demokrasi, 3 (6-7), 203-216.DOİ.
  • Köktürk, E. ve Köktürk, E. (2007). Türkiye’de kentsel dönüşüm ve Almanya deneyimi. 11. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı, TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası, Ankara.
  • Özden, P. P. (2000). Kentsel yenileme uygulamalarında yerel yönetimlerin rolü üzerine düsünceler ve İstanbul örneği. İstanbul Üniversitesi, Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Prof. Dr. Nazif Kuyucuklu’ya Armağan. 23–24 (255–269).
  • Tekeli, İ. (2003). Kentleri dönüşüm mekanı olarak düşünmek, kentsel dönüşüm. TMMOB Şehir Plancıları Odası İstanbul Şubesi Yayını, 2-7. ISBN: 975-395-602-9.
  • TOKİ, (2015). Toplu Konut İdaresi Başkanlığı. Niğde Efendibey Mahallesi 702 adet konut ile altyapı ve peyzaj düzenlemesi işi projeleri.
  • URL 1, www.haritamap.com/yer/efendibey-mahallesi-merkez (Son Erişim Tarihi: 12.02.2015)
  • Yaman, M. (2014). Türkiye’de kentsel dönüşüm uygulamaları kapsamında Kütahya kenti Osmangazi kentsel dönüşüm uygulamasına bir bakış. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Kütahya Özel Sayısı Kasım: 13-20.