Halil İbrahim YILMAZ, Sıdıka BOZKIRAN, Yeşim ÖZTÜRK, Ferit ÇOBANOĞLU

Bazı Tarımsal Girdilere Uygulanan Katma Değer Vergisi (KDV) İndiriminin Üreticiler Açısından Değerlendirilmesi

Bu çalışmada, tarımsal üretimin iki temel girdisi olan gübre ve yemde, 2016 yılında uygulanmaya başlanmış olan KDV istisnası uygulamasının, bu girdi fiyatlarının, 2015=100 bazlı endekse göre değişiminin belirlenmesi ve Aydın ilindeki üreticiler açısından değerlendirilmesini ortaya koymak amaçlanmıştır. Öncelikle, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından hazırlanıp, belirli dönemlerde kullanıma sunulan 2015=100 bazlı tarımsal girdi fiyat endeksi hesaplanmasında kullanılan gübre ve yem girdi kalemleri incelenmiştir. Projede kullanılan diğer veriler, anket çalışmasından elde edilmiştir. Aydın’ın tarımsal üretim potansiyeli oldukça yüksek olan Germencik, İncirliova ve Koçarlı ilçelerindeki üreticiler, araştırma popülasyonunu (evrenini) oluşturmuştur. Örneklemin belirlenmesinde rassal olmayan örnekleme yöntemlerinden, amaçlı (kasti) örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Buna yönelik olarak, yukarıda belirtilmiş olan ilçelerde, 50 adet üretici ile anket çalışması yapılmıştır. Gübre ve hayvan yemi fiyatlar genel düzeyinde, 2020 yılında, 2015 yılı baz dönemine göre %60-70’lere varan düzeyde önemli artışların olduğu belirlenmiştir. 2018 yılı ortasından itibaren, gübre fiyatları genel düzeyinde önemli artışların olduğu belirlenmiştir. Hayvan yemi fiyat seviyelerinde ise 2016 yılından itibaren, belirli düzeyde artışların olduğu belirlenmiştir. Bu sebeple, KDV istisnasının hayvan yemi fiyat düzeylerinde önemli etkisinin olmadığı düşünülmektedir. Üreticilerin özellikle gübre, ilaç, motorin ve elektrikte uygulanmakta olan vergi, özellikle KDV oranları hakkında yeterince bilgi düzeyine sahip oldukları belirlenmiştir.

Evaluation of Value Added Tax (VAT) Reduction Applied to Some Agricultural Inputs from the Perspective of Producers

In the present study, it was aimed to reveal the VAT exemption application, which started to be applied in 2016 in fertilizers and feed, which are two main inputs in agricultural production, the change of these input prices according to the index based on 2015 = 100 and the evaluation of the producers in Aydın province. First, Turkey Statistical Institute (TSI) prepared by, made available during a certain period 2015 = 100 base, agricultural input price index used to calculate fertilizer and feed inputs items were examined. Other data used in the project were obtained from the survey study. Producers in Germencik, İncirliova and Koçarlı districts, which have a very high agricultural production potential in Aydın, formed the research population (universe). Judgmental sampling method, one of the non-random sampling methods, was used in determining the sample. For this purpose, a survey was conducted with 50 producers in the districts mentioned above. In the general level of fertilizer and animal feed prices, it has been determined that there are significant increases up to 60-70% in 2020 compared to the base period of 2015. Since mid 2018, it has been determined that there have been significant increases in the overall level of fertilizer prices. It has been determined that there has been a certain increase in animal feed price levels since 2016. Therefore, it is considered that the VAT exemption does not have a significant effect on animal feed price levels. It has been determined that the producers have sufficient knowledge about the taxes, especially VAT rates, which are applied on fertilizers, agricultural pesticides, diesel and electricity.

PDF

___

Anonim (2016) Tarım Kredi, Ocak 2016, 33 (522): 12-13.
Anonim (2018a) Uluslararası Gübre Sanayi Birliği (IFA), Fertilizer Consumption Reports. www.ifastat.org (Erişim Tarihi: 27/05/2021).
Anonim (2018b) Tarımsal Araştırmalardan Görünüm. TAGEM Ar-Ge İnovasyon, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü. T.C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı.
Anonim (2018c) Gübre Sektör Politika Belgesi 2018-2022. TAGEM, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü. T.C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Ankara.
Anonim (2020) Petrol ve LPG Piyasası Fiyatlandırma Raporu. Ağustos 2020. Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu. Anonim (2021) Food and Agriculture Organization of the United Nations. www.fao.org/faostat/en/?#data/RA (Erişim Tarihi: 26/05/2021).
Akbay KC, Ak İ (2018) Karma Yem Teknolojisindeki Gelişmelerin Karma Yem Kalitesine ve Yem Değerine Etkileri. Bursa Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 32(2) : 175-188. Bayramoğlu Z, Karakayacı Z, Ağızan K, Ağızan S, Bozdemir, M (2021). Başlıca Sebze Ürünlerinde Üretim Maliyetlerini Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, 24(3) : 603-613.
Demir F (2016) Son Düzenlemeler Çerçevesinde Tarım ve Hayvancılık Sektöründe KDV İadesi. Vergi Sorunları Dergisi, Haziran 2016, 333: 135-141.
Donat İ (2021) Adana Çiftçiler Birliği bilgi notu. https://www.bloomberght.com/yorum/irfan-donat/2271849-25-maddede-ciftcinin-2021-beklentisi (Erişim Tarihi: 04/01/2021).
Harmanşah F (2018) Gübre sektöründe neler oluyor? TÜRKTOB Dergisi 17: 42-45.
Harmanşah F (2019) Tarımsal üretimin önemli bir girdisi: Gübre. TÜRKTOB Dergisi, 30: 20-29.
Gezgin Ş (2015) Türkiye’de Gübre Üretim ve Tüketimi, Dengeli Gübreleme. Türkiye Ziraat Mühendisliği VIII. Teknik Kongresi, 12-16 Ocak 2015, Ankara, 1011-1028.
Ilgar R (2020) Gübreler ve Çanakkale’deki Kullanımı. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(12) : 1-16.
Kara H, Eroğlu A (2018) Tam Sayılı Doğrusal Programlama Metodu İle Entansif Hayvancılık İşletmesinin Kapasite Planlaması: Konya (Ereğli) Örneği. Çukurova Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 33(2) : 31-46.
Sıkar B, Çimrin T (2020) Hatay İlinde Karma Yem ve
Hammadde İşletmelerinin Sosyo-Demografik Yapısı. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, 23(4) : 1096-1105.
Şahin, G (2016) Türkiye'de Gübre Kullanım Durumu ve Gübreleme Konusunda Yaşanan Problemler. Tarım Ekonomisi Dergisi, 22(1) : 19-32.
Şekerdil İ, Engindeniz S (2020) İnek Sütü Üretiminde Maliyet Analizi: İzmir’in Foça İlçesi Örneği. Hayvansal Üretim Dergisi, 61(1) : 41-48.
TÜİK (2020) 2015=100 Bazlı Tarımsal Girdi Fiyat Endeksi. Türkiye İstatistik Kurumu, Ankara.
Ural A, Kılıç İ (2011) Bilimsel Araştırma Süreci ve SPSS ile Veri Analizi. Detay Yayıncılık, Ankara.
Yalçınkaya HS, Aktaş MA (2019) Yem Üzerindeki KDV Oran İndirimlerinin Et ve Süt Fiyatlarına Etkisi. Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi 14(51): 38-60.