Emine AKDAĞ, Mustafa KÖKSAL, Pelin ERTEKİN

Üstün Yetenekli Ortaokul Öğrencilerinin Fen Öğrenmede Zihinsel Risk Alma Davranışlarının Sınıf Düzeyi ve Cinsiyet Değişkenleri Açısından İncelenmesi

Bu çalışmanın amacı üstün yetenekli ortaokul öğrencilerinin fen öğrenmede zihinsel risk alma davranışlarının cinsiyet ve sınıf düzeyi açısından incelenmesidir. Çalışmada 53 altıncı, yedinci ve sekizinci sınıf üstün yetenekli öğrenci yer almıştır. Çalışmada veri toplama aracı olarak, fen bilimleri başarı testi, zihinsel risk alma ölçeği ve bireysel bilgi formu kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen verilerin analizinde değişkenler arasındaki ilişkiyi belirlemek için Spearman Rho korelasyon katsayısı hesaplanmıştır, karşılaştırmalar için ise Kruskal Wallis testi ve Mann-Whitney U testi kullanılmıştır. Araştırmanın bulguları üstün yetenekli öğrencilerin fen öğrenmede zihinsel risk alma ile fen bilimleri başarısı arasında istatistiksel olarak anlamlı negatif bir ilişki olduğunu göstermiştir. Karşılaştırmalara ilişkin bulgular ise 8. sınıfların diğer sınıflardan istatistiksel olarak anlamlı bir şekilde daha düşük fen öğrenmede zihinsel risk alma davranışı düzeylerine sahip olduklarını göstermiştir. Fakat cinsiyet açısından gruplar arasında zihinsel risk alma düzeylerinde anlamlı bir farklılık gözlenmemiştir.

Anahtar Kelimeler:

Üstün Yetenekliler, Fen Öğrenmede Zihinsel Risk Alma, Akademik Başarı, Cinsiyet, Sınıf Düzeyi

PDF

___

Akkaya, G. (2016). Rol model içerikli animasyonların üstün yetenekli 4. Sınıf öğrencilerinin fen bilimleri dersinde zihinsel risk alma davranışları ve öğrenmelerine etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. İnönü Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
Akkaya,G., Özbay, H.E. & Köksal, M.S. (2016). TEOG fen ve teknoloji sınavının içerik bilgisi yönünden üstün yetenekli olan ve olmayan ortaokul öğrencileri ile fen bilgisi öğretmen adaylarının karşılaştırılması, Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 2 (1), 1-12.
Arffa, S., Lovell, M., Podell, K., & Goldberg, E. (1998). Wisconsin card sortingtest performance in above average and superior school children: Relationship to intelligence and age. Archives of Clinical Neuropsychology, 13, 713‐720.
Aşut, N. (2013). Üstün yetenekli öğrencilerin epistemolojik inançlarının fen öğrenmeye yönelik motivasyon düzeyi ve fen başarısıyla ilişkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İnönü Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
Beghetto, R.A. (2009). Correlates of intellectual risk taking in elementary school science. Journal of Research in Science Teaching, 46(2), 210-223.
Clifford M. M. (1991). Risk Taking: Theoretical empiricial and educational considerations. Educational psychologist. 26, 263-297.
Çakır, E. & Yaman, S. (2015). Ortaokul öğrencilerinin zihinsel risk alma becerileri ve üst bilişsel farkındalıkları ile akademik başarıları arasındaki ilişki, Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(2), 163-178.
Çınar, D. (2007). İlköğretim fen eğitiminde probleme dayalı öğrenme yaklaşımının üst düzey düşünme becerilerine ve akademik risk alma düzeyine etkisi. Yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
Çiftçi, S. (2006). Sosyal bilgiler öğretiminde proje tabanlı öğrenmenin öğrencilerin akademik risk alma düzeylerine, problem çözme becerilerine, erişilerine kalıcılığa ve tutumlarına etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
Daşcı, A. D. ve Yaman, S. (2014). Investigation of ıntellectual risk-taking abilities of students according to piaget's stages of cognitive development and education grade. Journal of Theoretical Educational Science, 7(3), 271-285.
Frankel, J.R. & Wallen, N.E. (2003). How to Design and Evaluate Research in Education, (5th ed.). New York: Mcgraw-Hill Publishing.
House, D. J. (2002). An investigation of the effects of gender and academic self-efficacy on academic risk-taking for adolescent students. UMI ProQuest Digital Dissertations. UMI.
Korkmaz, H. (2002). Fen eğitiminde proje tabanlı öğrenmenin yaratıcı düşünme, problem çözme ve akademik risk alma düzeylerine etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
MEB. (2013). İlköğretim kurumları (ilkokullar ve ortaokullar): Fen bilimleri dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) öğretim programı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
Neihart, M. (1999). Systematic risk-taking. Rooper Review, 21(4), 289-292.
Özyılmaz Akamca, G. (2008). İlköğretimde analojiler, kavram karikatürleri ve tahmin-gözlem-açıklama teknikleriyle desteklenmiş fen ve teknoloji eğitiminin öğrenme ürünlerine etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
Peled, I. (1997). Forms of passiveness encoding and risk taking of poor math learners, International Journal of Mathematical Education in Science and Technology, 28(4), 581-589.
Rainwater, C., & Wittner, N. (2016). Developing a rebel with a cause through creative risk-taking in gifted students. In M. K., Demetrikopoulos & J. L., Pecore, (pp. 381-398). Interplay of Creativity and Giftedness in Science. Springer.
Rakıcı, N. (2004). Eight grade students’ perceptions of their science learning environment and teachers’ interpersonal behavior. PhD Dissertation, The Graduate School of Natural and Applied Scıences, Middle East Technical University, Ankara.
Robinson, L.E., & Bell, A. (2012, June). Exploring adult risk propensity and academic risk-taking within the online learning environment. Paper presented at the Adult Education Research Conference (AERC), Saratoga Springs.
Rosenbloom, T. (2003) Risk evaluation and risky behavior of high and low sensation seekers. Social Behavior and Personality, 31, 375–386.
Seidenberg, M., Giordani, B., Berent, S., & Boll, T. (1983). IQ level and performance of the Halstead‐Reitan Neuropsychological Test Battery for older children. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 51(3), 406‐413.
Skaar, N.R. (2009). Development of the adolescent exploratory and risk behavior rating scale. Unpublished Doctoral Dissertation. Minnesota University, Minneapolis, Saint Paul, ABD.
Soares, L. (2016). Sciencing: Creative, Scientific Learning in the Constructivist Classroom. In M. K., Demetrikopoulos & J. L., Pecore, (pp. 127-151). Interplay of Creativity and Giftedness in Science. Springer.
Strum, I. S. (1971). The relationship of creativity and academic risk-taking among fifth graders: Final report. ERIC Document Reproduction Service No: ED046212.
Tay, B., Özkan, D., & Tay, B.A. (2009) The effect of academic risk taking levels on the problem solving abaility of gifted students. Procedia Social and Behavioral Sciences, 1, 1099-1104.
Yaman, S., & Köksal, M. S. (2014). Fen öğrenmede zihinsel risk alma ve yordayıcılarına ilişkin algı ölçeği Türkçe formunun uyarlanması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Journal of Turkish Science Education, 11(3), 119-142.