Muhasebe Mesleğinde Etik Dışı Davranışlara Neden Olan Durumlar: Denizli İlinde Bir Uygulama
Meslek hayatında etik ve ahlak kavramları gün geçtikçe daha önemli hale gelmektedir. Etik dışı davranışlar sadece içinde bulunulan ortamı değil tüm toplumu ilgilendirmektedir. Tüm meslek gruplarında olduğu gibi muhasebe mesleğinde de muhasebe meslek mensubuna bağlı olarak bir takım sorunlar bulunmaktadır. Muhasebe mesleğinde yaşanan etik dışı davranışlar, özellikle vergi kaçırma, mali yanılgılar, sosyal sorumluluk kavramını göz ardı ederek toplumu ilgilendiren sorunlar olarak ortaya çıkmaktadır. Etik sorunların çözülmesi toplumda yaşanacak olan ekonomik gelişmeye katkıda bulunacak ve refah seviyesinde artışa sebep olacaktır. Muhasebe meslek mensuplarının toplumu ilgilendiren sorumluluğa sahip olmaları gerekmektedir. Fakat güncel olan bazı aksaklıklar sebebiyle meslek mensupları mesleki etiği zaman zaman göz ardı edebilmektedir. Çalışmamızda muhasebe mesleğinde, etik dışı davranışa sebep olan etmenler muhasebe meslek mensuplarına yönelik hazırlanmış olan bir anket çalışmasıyla araştırılmıştır. Çalışmanın amacı; muhasebe meslek mensuplarının etik dışı davranışlarına sebep olan faktörlerin belirlenmesidir. Bu çalışma, Denizli Serbest Muhasebeciler ve Mali Müşavirler odasına kayıtlı olan muhasebe meslek mensupları üzerinde uygulanmıştır. Ankete 187 muhasebe meslek mensubu katılım göstermiştir. Çalışmanın sonucunda muhasebe meslek mensuplarının etik algısını etkileyen değişkenlerin mesleki unvan, yaş, eğitim düzeyi, defter sayısı ve cinsiyet olduğu ve meslek mensuplarının etik algısını etkilemeyen değişkenin ise mensuba ait aylık ortalama gelir düzeyi olduğu sonucuna varılmıştır.
Anahtar Kelimeler:
Muhasebe
The Circumstances Causing Unethical Behaviors in Accounting Profession: A Case Study in Denizli City
Concepts of ethics and morality have been attached further importance every day. Unethical behaviors are not only related with current environment but also all society. Like all professional groups, various specific issues are encountered in the accounting profession. Socially-related unethical behaviors in accounting profession are mostly encountered as tax evasion, financial mistakes, ignoring social responsibility concept. Resolution of ethical issues would contribute in economic development in the society and develop social welfare.Members of accounting profession are required to have social responsibility. However, members of this profession could sometimes ignore ethical consideration because of various flaws.In the present study on accounting profession, factors causing unethical behavior were investigated by means of a survey prepared for members of accounting profession. Purpose of the study is to determine the factors that cause unethical behaviors of accounting professionals. This study was conducted on professional members registered with the Denizli Chamber of Certified Public Accountants 187 members of accounting profession participated in the survey.As a result of the analysis, the variables effective on ethical perceptions of members of accounting profession were determined as professional title, age, education level, number of bookkeeping, and gender. On the other hand, monthly average income level was found to be ineffective on their perceptions.
Keywords:
Accounting The Ethics Of Accounting Profession,
___
- Akdoğan, H.,(2005). “Muhasebe Meslek Etiğinde Teleolojik ve Deontolojik Yaklaşımların Karşılaştırılmaları”, Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, C:10, S:1, 295-300.Cohen R.J., Pant, L.W., Sharp, D.J. (2001) “An Examination of Differences in Ethical Decision-Making Between Canadian Business Students and Accounting Professionals”, Journal of Business Ethics, C:30, S:4, 319-336, Nisan.erişim tarihi: 10.06.2017, https://link.springer.com/article/10.1023%2FA%3A1010745425675
- Çimen, M. (2015). Fen ve Sağlık Bilimleri Alanlarında SPSS Uygulamalı Veri Analizi, Palme Yayıncılık, Ankara.
- Çukacı, Y. (2006). “Kamuyu Aydınlatmada Muhasebe Meslek Elemanının Etik Anlayışı ve İzmir İlinde Bir Uygulama”, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C:8, S:1, 89-111.
- Daştan, A. (2009). “Etik Eğitiminin Muhasebe Eğitimindeki Yeri Ve Önemi: Türkiye Değerlendirmesi”, Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, C:26, S:1, 281-311.
- Deran, A., Savaş, İ., Fırat, E. (2014). “Muhasebe Meslek Mensubu Adaylarının Etiksel Davranış, Kişisel Ve Yönetsel Beceri Kriterleri Açısından Değerlendirilmesi”, Electronic Journal of Vocational Colleges-May/Mayıs, 42-58.Fidan, M., Subaşı, Ş. (2014). “Muhasebe Meslek Mensubu Adaylarının Etik Algıları: İstanbul İli Örneği”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, S:64, 111-130, Ekim.
- Hacıhasanoğlu, T. (2013). “Sakarya İlinde faaliyet Gösteren Bağımsız Muhasebecilerin Meslek Etiği Algılama Düzeylerġne İlişkin Bir Araştırma”, Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, C:14, S: 1, 357-372.
- İslamoğlu, H. (2009). “Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri”, Beta Yayıncılık, İzmit.
- İşgüden, B., Çabuk, A. (2006). “Meslek Etiği ve Meslek Etiğinin Meslek Yaşamı Üzerindeki Etkileri”, Sosyal Bilimler Dergisi, C:9, S:16, Aralık, 59-86.
- Keller, C., Smith, K., Smith M. (2007). “Do Gender, Educational Level, Religiosity, And Work Experience Affect The Ethical Decision-Making Of U.S. Accountants?”, Critical Perspectives on Accounting, C:18, S:3, 299-314,Mart.erişim tarihi:10.06.2017,http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1045235406000153
- Kutlu, H. (2008). “Muhasebe Meslek Mensupları Ve Çalışanlarının Etik İkilemleri: Kars Ve Erzurum İllerinde Bir Araştırma”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, S: 63- 2, 143-170.
- Knootz, H., Weihrich, H. (1988). Management Singapore, McGrow Hill Book Company.
- Müslümov, A., Aras, G. (2002). “Türkiye’de Muhasebe Ve Finansal Yönetim Uygulamalarında Etik Davranışları Etkileyen Faktörlerin Analizi” , XXI. Muhasebe Eğitimi Sempozyumu, Bodrum. (erişim tarihi: 06.04.2017, http://www.muslumov.com/wp-content/uploads/2012/07/ETHICS-Bodrum-2002.pdf)
- Özçelik, H., Angı, G. (2017). “Muhasebe Meslek Mensuplarının Meslek Etiği Ve Etik İkilem Algıları: Antalya İli Örneği”, Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi, S: 50, 141-158.
- Sakarya, Ş., Kara, S. (2010). “Türkiye’de Muhasebe Meslek Etiğine Yönelik Düzenlemeler ve Meslek Mensupları Tarafından Algılanması Üzerine Bir Alan Araştırması”, KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, C:12, S: 18, 57-72.
- Sayım, F., Usman, Ö. (2016). “Etik Kavramı ve Muhasebe Meslek Mensuplarında Etik Algısı-Yalova Örneği”, Maliye Dergisi, S: 170, 131-146, Ocak-Haziran.
- Sözen, S. (2003). Polisin Görev ve Yetkileri, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Yayın No: 1475, Bölüm 3, Eskişehir.
- T.C Başbakanlık Kamu Görevlileri Etik Kurulu (2012). Kamu Görevlileri Etik Rehberi, Ankara.
- Yalçın, S. (2011). “Muhasebe Meslek Mensupları ve İşletmelerin Etik Konusunda Tutumları: Türkiye Araştırması”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, S:52, 47-66, Ekim.
- Yıldız, G. (2010) “Muhasebe Mesleğinde Meslek Etiği Ve Kayseri İl Merkezinde Bir Uygulama”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, S: 36, 155-178, Ağustos-Aralık.
- Yücel, E. (2017). “Muhasebe Meslek Mensuplarının Etik Dışı Davranışlarının Vergi Ahlakına Etkisi”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, S: 73, 229-248, Ocak.
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2014
- Yayıncı: Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
Sayıdaki Diğer Makaleler
Türk Bankacılık Sektöründe Sermaye Yapısının Performans Üzerine Etkisi
Yaşlılık Sürecinin Viktor Frankl’ın Psikolojik Bakış Açısı Kapsamında Değerlendirilmesi
Transaksiyonel Analiz Ego Durumlarının İletişime Etkisi Bağlamında “Ters Yüz” Filminin Analizi
Muhasebe Mesleğinde Etik Dışı Davranışlara Neden Olan Durumlar: Denizli İlinde Bir Uygulama