Emrah EMİRAL, Dilek KILIÇ, Nergis CANTÜRK

Covıd-19 İnfeksiyonu Nedeni ile Kullanımı Artan Elektronik İmzanın Adli Bilimler Açısından Önemi

Dünya Sağlık Örgütü tarafından pandemi ilan edilen Covid-19 enfeksiyonu nedeni ile alınan tedbirler kapsamında kişiler arası ilişkilerin büyük bir bölümü elektronik ortama taşınmıştır. Sosyal ilişkilerimize engel getiren karantina uygulaması, esnek mesai sistemi ile çalışılan ortamlar elektronik imzanın daha yaygın bir şekilde kullanılmasına neden olmuştur. 15.01.2004 tarihli 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu ile yaşamımıza girmiştir. Elektronik ortamda yapılan yazılı işlemler sahtecilik suçlarına yeni bir boyut kazandırma potansiyeline sahiptir. Yapılan işlemi yürüten kişinin kimliklendirmesi sorunu siber suç alanında görev yapan birimlerin alanına dâhil olmuştur. HMK’nın 210. maddesi; “güvenli elektronik imzayla oluşturulmuş verinin inkârı hâlinde, hâkim tarafından veriyi inkâr eden taraf dinlendikten sonra bir kanaate varılamamışsa, bilirkişi incelemesine başvurulur.” hükmünü içermektedir. (Hukuk Muhakemeleri Kanunu, Madde:210) .1086 Sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu (“HUMK”) yürürlükte iken bu hususta açık bir hüküm bulunmadığından, güvenli elektronik imzanın inkârı durumunda HUMK’nın 308. Maddesi uyarınca imza incelenmekteydi. Kamusal alanda e-imzanın kullanım alanları; KPSS, YDS, ALES gibi başvurular, sağlık uygulamaları, vergi ödemeleri, elektronik beyannameler, pasaport başvurularıdır. Bu çalışmamızda günlük yaşantımızda yeri olan ve pandeminin etkisi ile kullanımı artan elektronik imzanın adli bilimlerdeki önemine dikkat çekilmesi amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Covid-19, Elektronik İmza, Belge İnceleme, Siber Suçlar, Elektronik İmza Kanunu

The Importance of ElectronIc Signature Which has an Increasing Usage Due to the Covid-19 Infection With Regards to the Forensic Science

As part of the measures taken due to the Covid-19 infection, which has been declared as a pandemic by WHO (World Health Organization), most of the interpersonal relations have been transferred to the electronic environment. Quarantine application, which obstructs our social relations in environments with flexible schedules, has enabled the use of electronic signature more widely. It has started to have an impact in our lives with the Electronic Signature Law No.5070 dated 15.01.2004. The written procedures in electronic form have the potential to bring in a new dimension to fraud crimes. The matter of identification of the person who carries out the transition is included in the units that are dealing with the field of cybercrime. Article no.210 of the CPL contains the provision stating; “in case of a denial of a data created with a secure electronic signature, if no conclusion is reached by the judge after the party has been heard denying the data, an expert investigation is to be applied.” (Civil Procedures Law, Article no:210) While the Code of Civil Procedure No.1086 was in force, in case of a denial of a secure electronic signature, since there was no explicit provision indicating this matter, the signature was to be investigated in accordance with Article no. 308 of the Code of Civil Procedure. The use of e-signature in public spaces are like; applications for KPSS, YDS, ALES, health practices, tax payments, electronic statements and passport applications. In this study, it is aimed to draw attention to the importance in the forensic science of electronic signature which has a place in our daily lives and also has an increasing usage due to the pandemic.

Keywords:

Covid-19, Electronic Signature, Document Review, Cybercrime, Electronic Signature Law,

PDF

___

81 İl Valiliği ve Hudut İdare Mülki Amirliklerine Genelge 13/03/2020. https://www. icisleri.gov.tr/81-il-valiligi-ve-hudut-idare-mulki-amirliklerine-genelge
81 İl Valiliğine Coronavirüs Tedbirleri Konulu Ek Bir Genelge Daha Gönderildi. https:// www.icisleri.gov.tr/81-il-valiligine-koronavirus-tedbirleri-konulu-ek-genelgegonderildi (E.T.: 16.03.2020).
Arslan, Z. (2015). Electronic signature and current advancements. GSI Articletter. C. 13, S.103.
Aşıcıoğlu, F. (2019). El yazısı incelemesinde temel tanı unsurları (dokuzlar kaidesi). In adli belge inceleme ve sahtecilik alanındaki bilirkişi raporlarının incelikleri. ss. 25-45. Ankara: Seçkin.
Belgin, D. (2009). Elektronik imzali belgelerin delil değeri (HUMK M. 295/A). Hukuk Gündemi Dergisi. C. 2, ss. 37-54.
Bengshir, T., Topcan, F. (2008). Türkiye’de e-imza altyapısı ve kamu kurumlarında uygulamalar. Amme İdaresi Dergisi. C. 41, S. 1, ss. 95-111. Borçlar Kanunu. https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.6098.pdf
Çal, A., Gündeş, H. ve Gödekoğlu, K. (2020). Elektronik imzanın küresel salgın covid-19 perspektifinden değerlendirilmesi, https://www.ozbek.av.tr/covid-blog/elektronikimzanin- kuresel-salgin-covid-19-perspektifinden-degerlendirilmesi/ (E.T.: 30 Nisan 2020).
Community framework for electronic signatures. (1999). https://eur-lex.europa.eu/legalcontent/ EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:31999L0093&from=EN Coronavirus disease (COVID-19) Situation Report – 139. 07/06/2020. In.
Delipinar, A. E. (2012). Medeni muhakeme hukukunda elektronik imzali belgelerin delil niteliği. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi. İstanbul.
Durak, Y. (2016). Elektronik sertifika hizmet sağlayıcısının sorumluluğu. Sirene Belek Hotel, Antalya, Turkey, 14(16), 72.
Elektronik İmza Kanunu. https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5070.pdf
Erturgut, M. (2004). Elektronik imza kanunu bakımından e-belge ve e-imza. Bankacılar Dergisi. C. 43, ss. 66-79.
Gözel, A. (2015). Belgede sahtecilik suçlarinin konusu olarak belge ve elektronik belge. Süleyman Demirel Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. C. 5, S. 1, ss. 143-201.
Guler, M. (2008). Türkiye’de e-imza alanindaki hukuki düzenlemelerin ve kamu kurumlarinda bazi e-imza uygulamalarinin incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara.
Hukuk Muhakemeleri Kanunu. https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.6100.pdf Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu. https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/5.3.1086. pdf.
İmza. Türk Dil Kurumu Sözlükleri. https://sozluk.gov.tr/
Jiang, S., Shi, Z., Shu, Y., Song, J., Gao, G. F., Tan, W. ve Guo, D. (2020). A distinct name ıs needed for the new coronavirus. Lancet (London, England). C. 395, S. 10228, ss. 949-949.
Keserberber, L. (2000). İmzalıyorum o halde varım. Dijital imza hakkındaki yasal düzenlemeler. Dijital İmzalı Hukuki Belgelerin Hukuki Değeri. C. 200, S. 2.
Richards, R. J. (1998). The utah digital signature act as model legislation: A critical analysis. J. Marshall J. Computer & Info. L. C. 17.
Sağıroğlu, Ş., Alkan, M. (2005). Her yönüyle elektronik imza (e-imza). Grafiker. Ankara, C. 3, S, 5.
Sanal Ortamda İşlenen Suçlar Sözleşmesi. https://www.resmigazete.gov.tr/ eskiler/2014/08/20140809-5-1.pdf
Sanal Ortamda İşlenen Suçlar Sözleşmesinin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/05/20140502-12.htm Şehir Giriş/Çıkış Tebirleri ve Yaş Sınırlaması. https://www.icisleri.gov.tr/sehir-giriscikistebirleri- ve-yas-sinirlamasi (E.T.: 03 Nisan 2020).
Şimşek, M. M., Özcan, T., Ergun, T. ve Çelik, V. (2019). Elektronik imza seviyeleri. Bilgi Yönetimi. C. 2, S. 2, ss. 136-144.
TBMM Sanal Ortamda İşlenen Suçlar Sözleşmesinin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu. https://www.tbmm.gov.tr/ sirasayi/donem24/yil01/ss380.pdf (E.T.: 3 Eylül 2012).
Türk Ceza Kanunu. https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5237.pdf Uncitral Model Law On Electronic Signatures. https://uncitral.un.org/sites/uncitral.un.org/ files/media-documents/uncitral/en/ml-elecsig-e.pdf
United Nations. (2013). Basic facts about the united nations commission on ınternational trade law. https://uncitral.un.org/sites/uncitral.un.org/files/media-documents/uncitral/ en/12-57491-guide-to-uncitral-e.pdf
WHO, Coronavirus disease 2019 (COVID-19) Situation Report - 51. https://www.who. int/docs/default-source/coronaviruse/situation-reports/20200311-sitrep-51-covid-19. pdf?sfvrsn=1ba62e57_10
WHO, Novel Coronavirus (2019-nCoV) Situation Report - 1. https://www.who.int/ docs/default-source/coronaviruse/situation-reports/20200121-sitrep-1-2019-ncov. pdf?sfvrsn=20a99c10_4 (E.T.: 21 Ocak 2020).
Yalçınkaya, B. (2008). Elektronik imzalı belgelerin yönetimi ve arşivlenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
Yılmaz, M. (2016). Elektronik imzalı belgelerin karşılaştırmalı hukukta ve idarî yargılama hukukunda delil niteliği. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi. C. 22, S. 3, ss. 3435-3486.