BÂKÎ’DE GÜL

Klasik Türk şiirinde gül, bütün özellikleriyle en önemli göstergelerden biri olmuştur. XVI. yüzyılın büyük şairi Bâkî’nin şiirlerinde “gül”ün çeşitli yönleriyle incelendiği bu çalışma giriş ve üç bölümden meydana gelmektedir. Giriş bölümünde bir çiçek türü olan gülün özelliklerinden, Klasik Türk şiirindeki öneminden ve çağrışım zenginliğinden bahsedilmiş; ardından “gül”ün kullanım şekilleri ele alınmıştır. Birinci bölümde rengi, şekli, kokusu, narinliği gibi çeşitli özellikleriyle sevgili ile gül bağlantısı ele alınmıştır. İkinci bölümde, gülle ilgili unsurlar ve bunların çeşitli sanatlar aracılığıyla somut ve soyut kavramlarla ilişkilendirilmesi üzerinde durulmuştur. Üçüncü bölümde, kavramların gösterge değeri de dikkate alınarak gülün ifade ettiği diğer anlamlar ve gül denince akla gelen unsurlardan bahsedilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Bâkî, Dîvân, gül, çağrışım

ROSE FOR BAKİ

The rose has been one of the most important sign in classical turkish poetry. This study occurs from entrance and three more parts in which the rose is investigated with several side in the Bâkî’s poetries, who is an important poet of sixtenth century. In the entrance part what is mentioned about the specialities of rose as a kind of flower, the importanceof it for classical turkish poetry and the richness of connatation as an signification. Then the uses of rose is dealt In the first part the connection between love and rose is mentioned in terms of its various qualities such as color , shape , smell and delicacy. In the second part elements about rose and association of these elements with concrete and abstract concepts through some various arts are emphasized. In the third part, it’s talked about the other means of rose and what comes to mind when the subject is rose by attention of concept.

Keywords:

Bâkî, poem, rose, connotation.,

PDF

___

Ayvazoğlu, B. (1999), Güller Kitabı, Ötüken Neşriyat, 5. Basım, İstanbul.

Aksan, D. (1999), Şiir Dili ve Türk Şiir Dili, Engin Yayınevi, 3. Baskı, Ankara.

Bayram, Y. (2007), “Klasik Türk Şiirinde Duyguların Dili: Çiçekler” Turkish Studies, Volume 2/4 Fall.

Devellioğlu, F. (2001), Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lügat, Aydın Kitab evi, İstanbul.

Erdoğan, M. (2007), Bâkî Dîvânı’nda Bitkiler ve Çiçekler, (Danışman, Zülfi GÜLER), (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.

Kortantamer, T. (1993) “Gül Kasidesi”, Eski Türk Edebiyatı Makaleler, Akçağ Yayınları, Ankara.

Kurnaz, C. (1996), “Gül”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, C. 14, İstanbul.

Küçük, S. (2002), Bâkî ve Divan’ından Seçmeler, Kültür Bakanlığı Yayınları, 2. Baskı, Ankara.

_______. (1994), Bâkî Divanı, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.

Pala, İ. (1989), Ansiklopedik Divan Şiiri Sözlüğü, Akçağ Yayınları, Ankara.

Parlatır, İ. (2011), Osmanlı Türkçesi Sözlüğü, Yargı Yayınevi, 3. Baskı, Ankara.

Uludağ, S. (2002), Tasavvuf Terimleri Sözlüğü, Kabalcı Yayınevi, İstanbul.