Dünyada ve Ülkemizde Harp Cerrahisi: Planlama, Donanım, Eğitim ve Uygulama
Genç nüfus kayıplarının öncelikli nedeni dünyanın her yerinde travmadır. Travmaya bağlı ölümler, tıbbın önlenebilir olarak kabul ettiği ölümler arasında ilk
sırada yer alır. Günümüzde çoğu gelişmiş ülke bu oranı ma- kul oranda tutmak için bilimsel çalışmalar ve organizasyonel uğraşlar içindedir.
Bireysel veya kitlesel travma olgularına tıbbi yaklaşımın bi- limsel konseptleri çoğunlukla afetler, savaşlar ve teknolojik büyük ölçekli kazalar gibi katostrofik kayıpların yaşandığı süreçler sonrasında gelişir. Travmalı olguya tıbbi yaklaşımın tıbbi müdahale özelinde veya genel sistematik organizasyo- nun teşkilinde askeri sağlık hizmetlerindeki modern gelişim tarih boyunca öncü rol oynamıştır.
Askeri sağlık hizmetleri bütününde birbiri içine girmiş ve birbirinden ayrı algılanması gereken farklı misyonlar var- dır: ‘Askere verilen sağlık hizmeti’ başka şeydir, ‘askeri sağlık hizmeti’ başka şeydir. ‘Asker ailesine verilen sağlık hizmeti’ başka şeydir, ‘sahada görevli askere verilen sağlık hizmeti’ başka şeydir. ‘Askeri taktik-operasyonel sağlık hizmeti’ başka şeydir, ‘şehit, gazi veya emekli asker ailelerine verilen askeri sağlık hizmeti’ başka şeydir. Bunların bir tanesi eksik ele alı- nırsa askeri sağlık hizmetleri bütününün bir yanı eksik kalır.