Ayşe KACAROĞLU VİCDAN, Bilgi Gülseven KARABACAK

Hemşirelik Modellerinden: Roy Adaptasyon Modeli

Hemşirelik; felsefe, kuram, uygulama ve araştırma üzerine kurulmuş bir sağlık disiplinidir. Profesyonel bir disiplinin temel amacı, mesleğin uygulamalarında kullanılabilecek bilimsel bilgi içeriğini ortaya koymaktır. Bu temel bilgi de mesleğe özgü kavram ve kuramlarla ifade edilir. Eğer hemşireler kavram ve kuramları bilinçli olarak kullanırsa, sonuçları analiz etme olanağı doğar ve hemşirelik için veri tabanının oluşmasına yardımcı olur. Günümüzde hemşirelik bakımında hemşirelik modelleri yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Bakımda en sık kullanılan modellerden biride Roy Adaptasyon Modelidir. Roy’a göre hemşirelik bireylerin sağlık durumunu olumlu yönde etkileyen, gelişime açık bir bilgi sistemidir. Hemşire, bireyin sağlık durumunu olumlu yönde etkilemek için bu bilgi birikimini kullanır. Hemşirenin uyguladığı girişimler bireyin uyumunu kolaylaştırır. Modelin amacı, sağlık ve hastalık durumlarında dört adaptif alan ile bireyin adaptasyonunun sağlanmasıdır

Models of Nursing: Roy Adaptation Model

Nursing is a health discipline which is built on philosophy, theory, application and research. The basic purpose of a professional discipline is to reveal the scientific knowledge content that could be used with the applications of the profession. This basic knowledge is expressed with concepts and theories specific to the profession. If the nurses use the concepts and theories consciously, the possibility to analyse the results rises and it helps the constitution of a database for the nurses. Today, nursing models are commonly used in nursing practice. One of the most commonly used models in these applications is the Roy Adaptation Model. According to Roy, nursing is an open for improvement knowledge system which affects individuals’ health state positively. The nurses uses this knowledge to affect the individual’s health states positively. The interventions implemented by the nurse eases the individual’s adaptation. The aim of the model is to provide the individual’s adaptation through four adaptive styles in health and disease states

Keywords:

roy, adaptation nursing, model,

PDF

___

Fawcett J. Contemporary Nursing Knowledge Analysis and Evoulation of Nursing Models and Theories. 2th ed. Philadelphia: Fa Davis Company 2005;p:364–437.

Pearson A, Vaughan B, Fitzgerald M. Nursing Models for Practice. Philadelphia, Butterworth-Heinemann Elsevier 2005;p:123-142.

Velioğlu P. Hemşirelikte Kavram ve Kuramlar. İstanbul: Alaş Ofset 1999;p:372–399.

Alligood MR, Tomey AM. Nursing Theory: Ultilization & Application. 3rd ed America: Mosby Company 2006;p:307–333.

Özkahraman A, Özer S, Balcı Alpaslan G. Romatoid Artritli Bir Vakanın Hemşirelik Bakımında Roy Adaptasyon Modelinin Kullanımı. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2012;1:138-152.

Ay F, Ertem Ü, Özcan N,Ören B, Işık R, Sarvan S. Temel Hemşirelik Kavramlar, İlkeler, Uygulamalar. Ay F.(Ed).2. Baskı, İstanbul: İstanbul Medikal Yayıncılık 2007;p:5–6.

Birol L. Hemşirelik Süreci, 7. Baskı. İzmir: Bozkaya Matbacılık 2005;p:78–82.

McCurry MS, Hunter Rewell S, Roy C. Knowledge Fort He Good of The Invidual ond Socienty: Linking Philosophy, Disciplinary Goals, Theory and Practice. Nursing Philosophy 2010;11:42-52.

Gigliotti E. The Value of Nursing Models in Practice. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi 2008;1:42–50.

Vicdan Kacaroğlu, A. Hemşirelik bakımında model kullanımına bir örnek: modifiye radikal mastektomi olmuş bir bayanın, Roy adaptasyon modeline göre incelenmesi. Maltepe Üniversitesi Bilim ve Sanat Dergisi 2010;2:106-118.

Roy C . The Roy Adaptation Model. 3rd ed. New Jersey Upper Saddle River: Pearson Prentice Hall Health 2009;p:35–50.

Dixon, EL. Community Health Nursing Practice and The Roy Adaptataion Model. Public Health Nursing 1999;16: 90-98.

Tolson D, Mc Intosh J. The Roy Adaptation Model: a consideration of itsproperties as a conceptual framework for an intervention study. J Adv Nursing 1996;24: 981-987.

Roy SC. Extending The Roy Adaptation Model to Meet Changing Global Needs. Nursing Science Quarterly 2011a;24:345-351.

Roy SC . Research Based on The Roy Adaptation Model: Last 25 Years. Nursing Science Quarterly 2011b;24:312-320.

McEven M, Wills EM. Theoretical Basic for Nursing. 2th ed. United States: Lippicott Williams ve Wilkins 2006;p:196–9.

Tomey AM, Alligood MR. Nursing Theorists and Their Work. 4th ed.America: Mosby Company 1998;p:407-422.

Hannon Engel SL. Knowledge Development: The Roy Adaptation Model and Bulimia Nevrosa. Nursing Science Quarterly 2008;21:126-132.

Perrett ES. Reviev of Roy Adaptation Model-Based Qualitative Research. Nursing Science Quarterly. 2007; 20:349-356.

Pektekin Ç. Hemşirelik Felsefesi Kuramlar- Bakım Modelleri ve Politik Yaklaşımlar, 1. Baskı. İstanbul Tıp Kitapevi 2013.p:111-8.

İşbir GG. Nursing Care Of Nausea and Vomiting in Pregnancy: Roy Adaptation Model, Nursing Science Quarterly 2010;23:148-155.

Ardashir A, Karimi Z, Hassani P. Roy’s Adaptation Model-Based patient education for promoting the adaptation of hemodialysis patients, Iranian Red Crescent Medical Journal 2013;15:566-72.

Akyıl Çevik R, Ergüney S. Roy’s adaptation model- guided education for adaptation to chronic obstructive pulmonary disease, Journal of Advanced Nursig 2012, 69:1063-1075.