Gülzade UYSAL, Kerime Derya BEYDAĞ, Duygu SÖNMEZ DÜZKAYA

0-12 Aylık Bebeği Olan Ebeveynlerin Bebek Bakımına İlişkin Geleneksel Uygulamaları

Amaç: Bu çalışma, 0-12 aylık bebeği olan ebeveynlerin bebek bakımına ilişkin geleneksel uygulamalarını belirlemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Gereç ve Yöntem: Çalışma tanımlayıcı ve kesitsel olarak planlanmış olup veriler Eylül 2015- Aralık 2015 tarihleri arasında Tuzla’da bir aile sağlığı merkezinde toplanmıştır. Çalışmanın evrenini son bir yılda aile sağlığı merkezine kayıtlı 0-12 aylık 328 bebeğin annesi oluşturmuştur. Çalışmaya katılmaya istekli olan 215 anne %65,5 örnekleme dahil edilmiştir. Bulgular: Bebeklerin yaş ortalaması 6,25±0,24 aydır. Bebeklerin doğum haftası ortalaması 38,17±0,19 hafta olup %52,6’sı kızdır. Çalışmaya katılan annelerin yaş ortalaması 28,74±0,37’dir. Annelerin %75,3’ü bebek bakımına ilişkin bilgi aldığını, %79’u bilgiyi hemşire/ebeden aldığını ve %50,6’sı aldığı bilgiyi yeterli bulduğunu ifade etmiştir. Araştırmaya katılan annelerin %80’i bebeğini tuzladığını, %62,3’ü ilk ağız sütünü dışarı boşalttığını, %6’sı ise bebeğin altına höllük koyduğunu ifade etmiştir. Annelerin %56,7’si bebeğin göbeği çabuk düşsün diye kolonya, %30,7’si ise zeytinyağı sürdüğünü belirtmiştir. Annelerin %5,1’i pamukçuğu kuru bezle sildiğini, %34,4’ü pişikte bebeğin altını yıkadığını, %5,6’sı ise katı yağ sürdüğünü söylemiştir. Annelerin %48,8’i bebeğini kundak yaptığını, %14,9’u bebeğini al basmasından korumak için iki kırklı kadının birbirini ziyarete gitmediğini belirtmişlerdir. Sonuç: Araştırmaya katılan annelerin çoğunluğunun bebek bakımına ilişkin farklı geleneksel uygulamaları kullanmayı sürdürdükleri görülmektedir. Bu sonuçlar doğrultusunda sağlık profesyonelleri tarafından annelerin yenidoğan bakımına ilişkin uygulamalar konusunda bilgilendirilmesi önerilebilir

Traditional Practices On Baby Care In Parents With 0-12 Months Babies

Purpose: This study has been conducted in order to determine the traditional practices in regard to infant care of parents with infants between the ages of 0-12 months. Materials and Methods: The study was planned as a descriptive cross-sectional study and data were collected using a random sampling method from a family health center in Tuzla between September 2015-December 2015. The universe of the study consisted of 328 infants between the ages of 0-12 months who were registered in a family health center last year. 215 parents 65.5% who were willing to participate in the study were included in the sample. Findings: The average age of the infants who were included in the study was 6.25±0.24 months. The mean of the infants’ birth week was 38.17±0.19 weeks and 52.6% of them were baby girls or females . The average maternal age was 28.74±0.37. 75.3% of the mothers expressed that they got information were educated about infant care, 79% of them expressed that they got information from nurses/midwives and 50.6% of them expressed that they found the information they learned useful and satisfactory. 80% of the participating mothers in the study expressed that they salted?!?!?! their infants, 62.3% of them expressed that they emptied the first colostrum. 6% of them expressed that they put hollum?!?!?! under their infants. 56.7% of mothers expressed that they used cologne?!?!?! and 30.7% of them expressed that they used olive oil to make the umbilical stump fall off quickly. 5.1% of the mothers expressed that they wiped the aphtha?!?!?! ulcer with a piece of dry cloth , 34.4% of them expressed that they washed bathed/ showered their infants and 5.6% of them expressed that they oiled their infants with shortening in a short time/shortly ???? when they had a rash. 48.8% of mothers expressed that they swaddled their infants, 14.9% of them expressed that they did not visit another woman who gave birth within forty days to protect their infants from incubi. the plural form of “incubus” Conclusion: It has been observed that the majority of the participating mothers continue to use different traditional practices regarding infant care. In the light of these results, it can be suggested by health professionals to inform the mothers about the applications of infant care.

Keywords:

Infant care, traditional practices, parents,

PDF

___

Eğri GB, Konak A. Doğum Sonu Dönem ile İlgili Geleneksel İnanç ve Uygulamalara Dünyadan ve Türkiye’den Örnekler. Journal of World of Turks 2011; 3:143-5.

Seviğ Ü, Tanrıverdi G, (eds). Kültürlerarası Hemşirelik. 1. Baskı. İstanbul: İstanbul Tıp Kitabevi; 2011.

Arısoy A, Canbulat N, Ayhan F. Karaman İlindeki Annelerin Bebeklerinin Bakımında Uyguladıkları Geleneksel Yöntemler, Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2014; 17:23-31.

Çetinkaya A, Özmen D, Cambaz S. Manisa’da Çocuğu Olan 15- 49 Yaş Kadınların Doğum Sonu Dönemde Yenidoğan Sağlığı İle İlgili Geleneksel Uygulamaları. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 2008;12:39-46.

Dinç S. Şanlıurfa Merkezde Bulu nan 4 Numaralı Sağlık Ocağına Kayıtlı 0- 1 Yaşında Çocuğa Sahip Olan Annelerin Çocuklarının Bakımında Uyguladıkları Geleneksel Uygulamalar. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi 2005; 1:53-63.

Eğri G, Gölbaşı Z. 15-49 Yaş Grubu Evli Kadınların Doğum Sonu Dönemde Bebek Bakımına Yönelik Geleneksel Uygulamaları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 2007; 6:313-20.

Şenol V, Ünalan D, Çetinkaya F, Öztürk Y. Kayseri İlinde Halk Ebeliği ile İlgili Geleneksel Uygulamalar. Klinik Gelişim 2004; 17:47- 55.

Şenses M, Yıldızoğlu İ. Sekiz ayrı ildeki kaynana ve gelinlerin loğusalık ve çocuk bakımında geleneksel uygulamaları. Çocuk Forumu 2002;5:44-8.

Özyazıcıoğlu N, Polat S. 12 Aylık Çocuğu Olan Annelerin Çocuk Bakımına İlişkin Başvurdukları Geleneksel Uygulamalar. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2004; 7:63-71. http:// dergipark.gov.tr/download/article-file/29227

Biltekin Ö, Boran D, Denkli MD, Yalçınkaya S. Naldöken Sağlık Bölgesinde 0-11 Aylık Bebeği Olan Annelerin Doğum Öncesi Dönem ve Bebek Bakımında Geleneksel Uygulamaları. STED 2004; 13:166-8.

Bölükbaş N, Erbil N, Altunbaş H, Arslan Z. 0-12 Aylık Bebeği Olan Annelerin Çocuk Bakımında Başvurdukları Geleneksel Uygulamalar. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi 2009; 6:164-76.

Çalışkan Z, Bayat M. Annelerin Bebek Bakımı Uygulamaları ve Etkileyen Faktörler: Bir Kapadokya Örneği. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2011;14:23-30.

Sis Çelik, A, Çapık A, Engin R. Erzurum’da Gebelik ve Doğum Sonu Dönemde Yapılan Geleneksel Uygulamaların Belirlenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2012;15:262-7.

Sülü Uğurlu E, Başbakkal Z, Dayılar H, Çoban V, Zeynep A. Ödemişte Bulunan Annelerin Bebek Bakımında Uyguladıkları Geleneksel Yöntemlerin İncelenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2013; 2:342-60.

Yalçın H. Gebelik, Doğum, Lohusalık ve Bebek Bakımına İlişkin Geleneksel Uygulamalar (Karaman Örneği). Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi 2012; 55:19-31.

Çınar İÖ, Aslan GK, Kartal A, İnci FH, Koştu N. Annelerin 0-1 yaş Bebek Bakımında Uyguladıkları Geleneksel Yöntemlerin İncelenmesi. TAF Preventive Medicine Bulletin 2015; 14:378-86. [CrossRef]

Macdonald NE. The Practice of Traditional Rituals and Customs in Newborns by Mothers in Selected Villages in Southwest Uganda. Paediatr Child Health 2014;19:72.

Törüner EK, Büyükgönenç L. Çocuk Sağlığı Temel Hemşirelik Yaklaşımları. 1. Baskı. Cilt 1. Ankara: Göktuğ Yayıncılık; 2011.

Cetişli NE, Muslu GK, Şen S, Güneri SE, Bolışık B, Saruhan A. Ege Bölgesinde Doğum Sonu Dönemde Uygulanan Geleneksel Uygulamalar. Uluslararası Hakemli Hemşirelik Araştırmaları Dergisi 2014; 1:22-35. [CrossRef]

Işık T, Akçınar M, Kadıoğlu S. Mersin İlinde Gebelik, Doğum ve Lohusalık Dönemlerinde Anneye ve Yenidoğana Yönelik Geleneksel Uygula malar, Uluslararası İnsan Bilimleri Der gisi 2010; 7:63-84.

Sivri BB, Karataş N. Toplumun Kültürel Yönü: Doğum Sonu Dönemde Anne ve Bebek Bakımına Yönelik Yapılan Geleneksel Uygulamalar ve Dünyadan Örnekler. Güncel Pediatri 2015; 13:189-93.

Lafçı D, Erdem E. 15-49 Yaş Grubu Evli Kadınların Doğum Sonu Dönemde Anne ve Bebek Bakımına Yönelik Geleneksel Uygulamaları. Gaziantep Medicine Journal 2014; 20: 226-36. [CrossRef]

Özsoy SA, Katabi VA. Comparison of Traditional Practices Used in Pregnancy, Labourand the Postpartum Period Among Women in Turkey and Iran. Midwifery 2008; 24:291-300. [CrossRef]

Kahriman İ. Trabzon İl Merkezinde 6-12 Aylık Çocuğu Olan Annelerin Bebek Bakımına İlişkin Geleneksel Uygulamaları. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Trabzon; 2007.

Karabulutlu Ö. Kars İlinde Gebelik ve Doğum Sonu Dönemde Anne Bakımına Yönelik Yapılan Geleneksel Uygulamalar. DEUHYO ED 2014; 7:295-302

Gölcük Y. 0-12 Ay Çocuğu Olan Annelerin Bebek Bakımında Başvurdukları Geleneksel Uygulamalar. İnönü Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Bitirme Projesi, Malatya; 2014.

Molu B. 0-12 Aylık Bebeği Olan Annelerin Çocuk Bakımında Başvurdukları Geleneksel Uygulamalar, Kocatepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstiütüsü, Yüksek Lisans Tezi, Afyon; 2011.