Akdeniz Kıyılarında Ekstrem Nemli Ve Kurak Mevsimlerin Dağılımı (1967-2016)

İklim değişikliği, iklim koşullarının uzun yıllar boyunca ortalama durumdan sapması olarak tanımlanmaktadır. Birçok çalışma iklim değişikliği ile birlikte ekstrem hava olaylarında artış yaşanacağını bildirmektedir. Türkiye’de iklim değişikliğinden en fazla etkilenecek bölgelerden birisi Akdeniz Kıyılarıdır. Bu bağlamda iklim değişikliği bakımından hassas konumda bulunan Türkiye’nin Akdeniz Kıyılarında ekstrem iklim dönemlerinin tespit edilmesi ve gerekli tedbirlerin alınması önemlidir. Bu çalışmada 1967-2016 yıllarını kapsayan son 50 yıllık süreçte mevsimlik SPI kuraklık analizleri yapılmıştır. Çalışmamızda, Akdeniz Kıyılarında yer alan 15 adet meteoroloji istasyonuna ait veriler kullanılmıştır. Elde edilen bulgular, Akdeniz Kıyılarında ekstrem iklim koşullarının sıklıkla yaşandığını göstermektedir. Bir başka ifade ile Akdeniz Kıyılarında her 5 yılda 1 ekstrem nemli ya da kurak dönemler yaşanmaktadır. Bu çalışmanın sonuçları, Akdeniz Kıyılarında, bilhassa İlkbahar mevsiminde kuraklık eğiliminin belirgin bir şekilde arttığını göstermektedir.

Anahtar Kelimeler:

Akdeniz Kıyıları, Ekstrem İklim, Kuraklık, İklim Değişikliği

Distribution Of Extreme Wet And Dry Seasons (1967-2016) Along Mediterranean Coast, Turkey

Climate change is defined as deviation of climatic conditions from average situation for long years. A lot of studies report that there would be an increase in extreme weather events together with climate change. One of regions where would be most affected by climate change in Turkey is Mediterranean Coasts. In this context, it is important to determine extreme climate seasons and to take the required precautions. In this study, seasonal SPI drought analyses within the period of last 50 years including 1967-2016 were carried out. In our study, data belonging to 15-meteorological stations located along Mediterranean Coasts were used. Findings obtained show that extreme climatic conditions are frequently experienced along Mediterranean Coasts. In other words, extreme wet or dry periods are experienced once every five years along Mediterranean Coasts. Results of this study show that drought tendency increased prominently along Mediterranean Coasts during Spring seasons, in particular.

Keywords:

Mediterranean Coasts, Extreme Climate, Drought, Climate Change,

PDF

___

Atalay, İ. 2002. Türkiye’nin Ekolojik Bölgeleri, Meta Basımevi, İzmir.Atalay, İ. 2003. Türkiye Bölgesel Coğrafyası, İnkılâp Kitabevi, İstanbul.Bahadır, M. (2011). “Akdeniz Bölgesi’nde Sıcaklık ve Yağışın Gelecekteki Eğilimleri ve Olası Sonuçları”, The Journal Of International Social Research, 4, (19), pp. 364-378Erlat, E. and Türkeş, M. (2013). Observed changes and trends in numbers of summer and tropical days, and the 2010 hot summer in Turkey. International Journal of Climatology, 33(8): 1898–1908Helsel, D. R. & Hirsch, R. M. (2002). Statistical Methods in Water Resources Techniques of Water Resources Investigations. U.S. Geological Survey.Sütgibi, S. (2015) Büyük Menderes Havzasının Sıcaklık, Yağış Ve Akım Değerlerindeki Değişimler Ve Eğilimler. Marmara Coğrafya Dergisi 31, Ocak, 398-414.Ölgen, K. (2010). “Türkiye’de Yıllık ve Mevsimsel Yağış Değişkenliğinin Alansal Dağılım”, Ege Coğrafya Dergisi, 19(1), pp. 85-95.Kızılelma, Y., Çelik, M. A., Karabulut, M., (2015), İç Anadolu Bölgesinde sıcaklık ve yağışların trend analizi, Türk Coğrafya Dergisi, 64, pp. 1-10.Koçman, A. 1993. Türkiye İklimi, EÜ Basımevi, İzmir.Paulo, A. A. & Pereira, L. S. (2006). Drought Concepts and Characterization. Water International, 31, pp. 37-49.Ramos, M.C. (2001). “Rainfall distribution patterns and their change over time in a Mediterranean area”, Theoretical and Applied Climatology, 69, pp. 163-170.Tabari, H., Marofi, S., Aeini, A., Talaee, P. H. & Mohammadi, K. (2011). Trend analysis of reference evapotranspiration in the western half of Iran. Agricultural and Forest Meteorology, 151, pp. 128-136.Türkeş, M. (2001). Hava, İklim, Şiddetli Hava Olayları ve Küresel Isınma. İçinde: T.C. Başbakanlık Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü 2000 Yılı Seminerleri, Teknik Sunumlar, Seminerler Dizisi 1: 187-205, Meteoroloji Genel Müdürlüğü: Ankara.Türkeş, M., Akgündüz, A. S., Demirörs, Z. (2009). “Palmer Kuraklık İndisi‘ne göre İç Anadolu Bölgesi‘nin Konya Bölümü‘ndeki kurak dönemler ve kuraklık Şiddeti”. Coğrafi Bilimler Dergisi 7, pp. 129-144.Türkeş, M. (2010). Klimatoloji ve Meteoroloji. Birinci Baskı, Kriter Yayınevi - Yayın No. 63, Fiziki Coğrafya Serisi No. 1, ISBN: 978-605-4613-26-7, 650 + XXII pages, İstanbul.Türkeş, M. (2012). Türkiye’de Gözlenen ve Öngörülen İklim Değişikliği, Kuraklık ve Çölleşme. Ankara Üniversitesi Çevrebilimleri Dergisi 4(2), pp. 1-32.Türkeş, M., Koç, T. ve Sarış, F. (2007). “Türkiye’nin Yağış Toplamı ve Yoğunluğu Dizilerindeki Değişikliklerin ve Eğilimlerin Zamansal ve Alansal Çözümlemesi”, Coğrafi Bilimler Dergisi, 5(1), pp. 57-73.Türkeş, M. ve Tatlı, H. (2008). “Türkiye’de kuraklık olasılıklarının standartlaştırılmış yağış indisi (SPI) Kullanılarak Saptanması Ve İklimsel Değişkenlik Açısından Değerlendirilmesi”, Ormanlar Sempozyumu , Bildiriler Kitabı (Ed., Ünal Akkemik), ss. 55-62. İÜ Orman Fak, 13-14 Aralık 2007, Bahçeköy – İstanbul