Cami’de Cemaatle Namaz Kılmanın Dini, Sosyal ve Psikolojik Açıdan Önemi ve Etkisi

Modernizmin hâkim olduğu günümüzde maalesef din hafife alınmakta, dini hayat, ibadet hayatı çok basite indirgenmekte ve ameli yönü olmayan çok sayıda insanın var olduğu müşahede edilmektedir. Cemaatle namaz konusu da bunlar arasındadır. Ecdadımızın cami yapımına karşı gösterdiği hassasiyete baktığımız zaman gerek Selçuklular ve gerekse Osmanlılar olsun adım başı birbirine çok yakın camiler yaptıklarını görmekteyiz. Bunun da iki sebebi olsa gerek; namaza verdikleri önem ve namazın cemaatle kılınmasına gösterdikleri hassasiyettir. Geçmişte cemaati terk edenlerin şehadetinin kabul edilmediği dönemlerin söz konusu olduğu ifade edilir. Bugün beş vakit namaz kılanların veya cemaatle namaz kılanların oranının çok düşük olduğunu görmekteyiz. Hatta cemaatle namaz kılma meselesi, birçok Müslümanın gündeminden çıkmış bulunmaktadır. Bu da çok üzücü bir durum olduğunu söyleyebiliriz. Bu problem üzerinde önemle durmamız ve mutlaka çareler aramamız gereken bir husustur. Bu bağlamda bu tebliğimizde cemaatle namaz kılmanın gereğini, önemini nasslar bazında tetkik ve tahlil etmeği amaçlamaktayız.
Anahtar Kelimeler:

cami, cemaat, namaz, din

___

  • Alûsî, Şihâbüddln Mahmud, Ruhu'l-Maânî, Mısır, 1353.
  • Cassâs, Ebu Bekir Ahmed b. Ali, Ahkâmu'I-Kur'ân, İstanbul, 1335.
  • Çakan İ.L., Küçük R., Kandemir Y., Riyazü’s-Salihin Peygamberimizden Hayat Ölçüleri, Erkam Yay., İstanbul, 2006.
  • Çetiner, Bedreddin, Ferdi Namaz-Cemaatle Namaz, Sosyal ve Ferdi İşlevleri Açısından Namaz ve Cami -Tartışmalı İlmi Toplantı-, 18-19 Ekim 2008, Üsküdar Belediyesi Altunizade Kültür Merkezi, 2009, s. 154.
  • Davudoğlu, Ahmed, Sahih-i Müslim Terceme ve Şerhi, İst., trs.
  • Edip, Eşref, İslâm’da Cemaatle Kılınan Namazlar, Diyanet İlmi Dergi [Diyanet İşleri Başkanlığı Dergisi], 1968, cilt: VII, sayı: 78-79, s.278.
  • Geredeli Mustafa, Namazın sosyo-psikolojik tahlili ve kişilik gelişimine etkisi, Selçuk Üniv. / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı / Din Psikolojisi Bilim Dalı, Yüksek Lisans, 2008.
  • Günay, Ünver, Din Sosyolojisi, İnsan Yay., 3.bsk., İst., 2000.
  • İbn Abdilberr, Temhid, Mağrib, 1387.
  • İbn Hacer, Fethu’l-Bâri, Beyrut, 1379.
  • İbn Kudame, Mıığni, Beyrut, 1405.
  • İbn Rüşd el-Kurtubi, Bidâyetü’l-muctehid, Beyrut, ts.
  • Kasapoğlu Abdurrahman, Kur’ân’da İbâdet Psikolojisi, İzci Yay., İstanbul 1997.
  • Koca, Ferhat, “İbâdet: İnsani Varoluşun Anlamı”, İslâm’a Giris, D.İ.B., Yay., Ankara.
  • Köten, Akif, Hz. Peygamber’in Sünnetine Göre Cemaatle Kılınan Namazlarda Uyulması Gereken Hususlar, I. Din Şûrası Tebliğ ve Müzakereleri, (1-5 Kasım 1993), 1995, cilt: II, 64.
  • Kurtûbî, Muhammed b. Ahmed, el-Câmi'’l-Ahkâmi'l-Kur'ân, Beyrut, tsz..
  • Muhammed San'ânî, Subulu's-selam, Beyrut, 1379.
  • Nevevî, Muhyiddin, el-Minhâc Şerhu Sahihi’l-Müslim, Daru’l-Marife, Beyrut, 1997.
  • Sabûnî, Muhammed Ali, Safvetü't-Tefâsir, Beyrut, 1981.
  • Tahavi, Şerhu Müşkilü’l-Asar, Beyrut, 1415.
  • Uraler, Aynur, Cemaate Devam Etmeyenleri Uyaran Hadîsin Tetkiki, Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 2006, sayı: 17.
  • Uygül İlhan, Kuran-ı Kerim'de Allah Teala'nın namaza verdiği önem, Yüksek Lisans, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Temel İslam Bilimleri Anabilim Dalı, Maraş, 2014.
  • Uzunpostalcı Mustafa, Cemaat, DİA, VII, 288, İst., 1993.